De gasprijzen hebben zich afgelopen week weer van hun grillige kant laten zien. Begin vorige week stegen de prijzen even stevig na onzekerheid over de levering van Russisch gas. Maandag 31 januari werd duidelijk dat de toevoer vanuit Rusland lijkt te zijn hersteld. Hoe staat de gasmarkt ervoor en waarom is er stampij in Brussen over aardgas nu wel of niet groen is?
Het conflict rond Oekraïne en de spanningen die dat met zich meebrengt tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten aan de ene kant en Rusland aan de andere kant, blijft als een rode draad door de gasmarkt lopen. De notering op de TTF leek medio januari rond de €75 per MWh een stabiel niveau te hebben gevonden, maar de oplopende spanningen - met als mogelijk gevolg het dichtdraaien van de Russische graskranen naar de Europese Unie - bracht weer onzekerheid op de Nederlandse termijnmarkt. Met prijsstijgingen tot over de €93,50 per MWh tot gevolg.
Corrie drukt behoefte aan gas
Begin deze week dook de koers weer stevig omlaag, tot ruim onder de €80 per MWh. Dit heeft alles te maken met berichten over hogere voorraden en de weersverwachtingen die uitgaan van relatief hoge temperaturen voor de winterse periode in het jaar. Ook de hoge opbrengsten uit windenergie in onder meer Duitsland en Nederland, letterlijk aangewakkerd door storm Corrie, drukten de behoefte aan gas bij energiecentrales. De koers op TTF daalde daardoor in twee dagen met ruim 17% tot €76,17 per MWh op dinsdag.
Uit data van netbeheerder Eustream bleek dat de gaslevering door Rusland via Oekraïne naar Slowakije is opgelopen. Het hoogste niveau van dit jaar werd bereikt, tot een normaal volume. Daarbij komt ook dat de leveringen van LNG vanuit de Verenigde Staten goed doorlopen, waardoor zelfs sprake is van het opbouwen van de voorraden in het Verenigd Koninkrijk en op het Europese vasteland. Vervolgens werden ook de verwachtingen van de vraag naar gas voor verwarming omlaag bijgesteld, als gevolg van het milde weer voor deze tijd van het jaar. Allemaal ingrediënten voor druk op de gasprijs, wat echter kan veranderen als het conflict over Oekraïne weer dreigt te escaleren.
Verhoudingen in Brussel op scherp door groen label gas
De Europese Commissie heeft woensdag 2 februari de verhoudingen in Brussel op scherp gezet (rond de energietransitie) door vast te houden aan een voorstel om aardgas en kernenergie een duurzaam en groen label mee te geven. Eerder hebben meerdere lidstaten, waaronder Nederland, aangegeven niets te zien in het bestempelen van aardgas als groen en duurzaam. Ook een deel van het europarlement, en dan met name de linkse en groene fracties, zien dit niet zitten. Ook de Europese Commissie is niet unaniem, want over het doorzetten van het voorstel moest worden gestemd. Dit leverde volgens een verklaring een grote meerderheid voor het voorstel op.
Het labelen van energiebronnen hoort bij een zogeheten 'taxonomie', ofwel een definitiestelsel voor groene beleggingen. Dit moet in de ogen van de Commissie helpen miljarden euro's aan privaat geld extra aan te trekken voor duurzame investeringen. Aardgas is hierin volgens de Commissie belangrijk, als tussenschakel in de transitie van steenkool en olie naar schone energiebronnen als zon en wind. Ook aan kernenergie wordt die functie toegedicht. Het voorstel was al bij de publicatie berucht, doordat commissievoorzitter Ursula van der Leyen het vlak voor middernacht op oudejaarsavond naar de lidstaten stuurde.
Tegenstanders slijpen nu al de messen, hetgeen betekent dat de stampij rond het vermeende groene gas de komende maanden doorgaat. De linkse fracties hopen een meerderheid in het europarlement achter zich te krijgen om het voorstel te kunnen afschieten. Lidstaten als Oostenrijk en Luxemburg schermen met een gang naar de Europese rechter om het voorstel van tafel te krijgen. Zij vrezen dat het met groen bestempelen van aardgas nooit gaat lukken om de opwarming van de aarde beneden de 1,5 graad te houden.