Ingrijpende maatregelen voor waterkwaliteit

Demissionair minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten kondigde gisteren (maandag 6 september) ingrijpende voorstellen aan om de waterkwaliteit te verbeteren. Gedacht wordt onder meer aan het ingrijpen in het bouwplan en het aanpassen van de stikstofgebruiksnormen.

De norm van maximaal 50 mg/l nitraat in het bovenste grondwater wordt op veel plaatsen niet gehaald. Om te voldoen aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en het 7^e actieprogramma voor de nitraatrichtlijn (7^e AP) heeft de minister 5 pijlers met maatregelen en verplichtingen samengesteld. Pijlers A (bouwplan) en C (overige maatregelen) zijn voor de boer het meest ingrijpend.

Verplichte rustgewassen
De minister wil dat vanaf 2023 ten minste 1 keer per 4 jaar en vanaf 2027 1 keer per 3 jaar een rustgewas wordt geteeld. Ook komen er voor graasdierbedrijven regels voor een verplicht areaal rustgewassen. Welke gewassen als rustgewas aangemerkt worden moet nog worden vastgesteld, maar in het 7^e AP wordt vooral gedacht aan granen en grassen en bijvoorbeeld luzerne, klaver en vezelgewassen.

Op zand en lössgronden, waar de problemen met uitspoeling het grootste zijn, wordt het bovendien vanaf 2023 verplicht om op 60% van het areaal uiterlijk 1 oktober een vanggewas na het hoofdgewas te telen. Vanaf 2027 moet op alle percelen uiterlijk 1 oktober een vanggewas gezaaid worden.

Bufferstroken
Onder de overige maatregelen wordt onder meer gedacht aan het verplicht stellen van bredere bufferstroken langs watergangen. In het nieuwe GLB zijn 3 meter brede stroken langs watergangen al opgenomen. Volgens de minister vermindert dat niet alleen de uitspoeling van nutriënten, maar heeft het ook een positief effect op belasting door gewasbeschermingsmiddelen en op de biodiversiteit. Vanwege grote regionale verschillen en effecten wil de minister de waterschappen de bevoegdheid geven hier eventueel vanaf te wijken.

De minister wil ook het huidige stelsel van stikstofgebruiksnormen en stikstofwerkingscoëfficiënten evalueren. Tevens zal worden beoordeeld wat de effecten van vanggewassen zijn. De gebruiksnormen zullen waar nodig aangepast worden. De minister zet wel in op een verruiming van de mogelijkheden voor de toepassing van strorijke stalmest en organisch rijke meststoffen, zowel in hoeveelheid als uitrijdperiode. Dat sluit aan op de behoefte het organische stofgehalte in de grond te verhogen en is goed voor de weidevogelstand en voor koolstofopslag.

Kosten verdelen over de keten
De economische gevolgen van de voorgestelde maatregelen worden op het moment onderzocht. Het ministerie bekijkt hoe de eventuele kosten door de hele keten kunnen worden opgevangen en de boer een goed verdienmodel kan behouden. Daarnaast worden ook de mogelijkheden in het nieuwe GLB bekeken voor ondersteuning van de omslag naar duurzamere landbouw.

Jurphaas Lugtenburg

Is redacteur bij Boerenbusiness en focust zich vooral op de akkerbouwsectoren en de voer- en energiemarkt. Ook heeft Jurphaas zelf een akkerbouwbedrijf op Voorne-Putten (Zuid-Holland). Wekelijks presenteert hij de Marktflits Granen

j.lugtenburg@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.