Achtergrond Brexit
100 dagen na brexit: hoe staat het met de handel?
Niet langer gebonden zijn aan de regels die door Brussel worden opgelegd. Dat was voor veel Engelsen de reden om voor de brexit te stemmen. De eerste 100 dagen na de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU liggen inmiddels achter ons. Een grote crisis is uitgebleven. Wat heeft de brexit tot nu toe opgeleverd?
Douaneformaliteiten, extra papierwerk en vertragingen bij de grens. Dat is waar veel bedrijven over klagen sinds de brexit een feit is. Daar is in de jaren voorafgaande aan de uitreding door veel ondernemers uitgebreid voor gewaarschuwd. Daar is dan ook veel frustratie over bij bedrijven, die proberen zo goed en zo kwaad als het gaat om te gaan met de nieuwe situatie.
Meer regels en bureaucratie
Uit onderzoek van de Netherlands British Chamber of Commerce (NBCC) blijkt dat tweederde van de bedrijven die zaken doen tussen Nederland en het VK te maken hebben met hogere kosten, lagere omzet, toegenomen bureaucratie en/of flinke vertragingen. Voor bedrijven in de goederensector is dat zelf 80%. Verse producten en/of levensmiddelen zijn door de brexit extra hard getroffen. Een vertraging van enkele dagen betekent immers al dat een vers product niet langer vers is.
Maar in het VK en de EU blijft behoefte aan elkaars producten. Handel tussen de EU en het VK blijft nodig en is niet gestopt. Het exporteren vanuit de EU naar het VK gaat volgens veel partijen makkelijker dan andersom. Het VK is deels afhankelijk van producten uit de EU en hanteert daarom verspoelelde regels voor de invoer. Europa is minder afhankelijk en past minder uitzonderingen toe.
Daar komt voor de boeren in het VK nog bij dat ze de inkomenssteun uit het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kwijtraken. De overheid heeft daar wel een overgangsregeling voor opgezet, maar daar zijn veel extra eisen aan verbonden. De grootste pijn van de brexit lijkt vooral aan de andere kant van de Noordzee te zitten.
Minder goederenverkeer
De import en export tussen het VK en de EU trekt volgens het Office for National Statistics (ONS) sinds februari weer aan. Ter voorbereiding op de brexit hebben veel bedrijven aan beide zijden van het kanaal grote voorraden aangehouden om - bij problemen met het grensverkeer - niet zonder producten te komen zitten. De handel is echter nog niet op het niveau van voor de brexit.
VK voert 92% minder rundvlees uit
Hard getroffen door de brexit zijn de Schotse pootgoedtelers. De uitvoer van pootgoed naar de EU is geheel geblokkeerd. Nederlandse handelaren die pootgoed uit Schotland halen, hebben zoveel mogelijk pootgoed voor de jaarwisseling naar Nederland gehaald, waardoor het jaar niet geheel verloren is. Later extra pootgoed bestellen, was door de douaneregels niet meer mogelijk. Het VK heeft ook 92% minder rundvlees uitgevoerd in vergelijking met de dezelfde periode vorig jaar. Sommige fouragehandelaren melden dat het vrijwel onmogelijk is om stro uit het VK te importeren en melden dat er vrachtwagens bij de grens zijn teruggestuurd. Andersom loopt de Nederlandse export van bijvoorbeeld uien en aardappelen naar het VK wel redelijk normaal door.
Overgangsperiode
Voor levensmiddelen hanteert het VK ten minste tot oktober versoepelde regels. Dat betekent dat deze producten vanuit de EU relatief makkelijk Groot-Brittannië binnenkomen. Voor Noord-Ierland gelden weer andere regels, omdat bij de brexit een harde grens met Ierland is voorkomen. Daar blijft de douane-unie met de EU min of meer in stand. Ondanks de versoepelde regels was in de periode tot maart bij ruim 60% van de levensmiddelen de documentatie niet in orde.
De landen wijten dit aan onduidelijke regels en aan het feit dat veel bedrijven nog moeten wennen aan de nieuwe situatie. Ook hebben lang niet alle exporteurs ervaring met export buiten de EU en de regels die daarvoor gelden. Er zijn dan ook zorgen hoe de export gaat verlopen als het VK de versoepelingen afbouwt en de veterinaire en fytosanitaire certificaten op orde moeten zijn.
Jurphaas Lugtenburg
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
