Achtergrond Stikstofdossier
'Boer moet bloeden voor multinational'
De stikstofplannen die het kabinet eind vorige week heeft gepresenteerd, zijn in agrarisch Nederland niet in goede aarde gevallen. Waar LTO Nederland gemengde gevoelens heeft, zijn bij Dutch Dairymen Board en Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) louter grote zorgen.
Dat er geen gedwongen generieke (maar een vrijwillige) krimp komt, is volgens LTO Nederland een pluspunt. Ook de gebiedsgerichte aanpak kan op steun rekenen. Overigens dient het vrijwillige karakter in de toekomst wel behouden te blijven en moeten de blijvers een kans krijgen om door te gaan. Vanuit dat oogpunt is LTO Nederland erg kritisch op de verplichte afroming van 30% bij extern salderen, waardoor industrie en woningbouw (middels de opkoop van ammoniakrechten) stikstofruimte van de landbouw kan kopen.
Ook steekt het LTO Nederland dat het kabinet van plan is om de latente vergunningsruimte als startpunt te nemen bij interne saldering. Op deze manier kan het gedeelte van de stal dat niet wordt gebruikt, ingenomen worden. LTO Nederland overweegt om dit juridisch te bevechten. Tevens pleit de belangenorganisatie ervoor haast te maken met het verkennen van een veilige drempelwaarde voor projecten met een verwaarloosbare stikstofruimte. "Als we net zoals onze buurlanden een realistische en veilige ondergrens hanteren, dan kunnen we meteen van het stikstofslot af", zo laat Marc Calon, de voorzitter van LTO Nederland, weten.
Industrie is grote winnaar
Sieta van Keimpema, de voorzitter van de Dutch Dairymen Board (DDB), vindt dat de multinationals de winnaar zijn van de kabinetsplannen. "Wij boeren moeten bloeden, terwijl we niet eens verantwoordelijk zijn voor het stikstofprobleem." Volgens Van Keimpema zijn de metingen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verkeerd en dus niet betrouwbaar, zoals ook wordt opgemerkt door LTO Nederland.
"De werkelijke stikstofpluimen bevinden zich grotendeels boven de randstad waar de grote industrie gevestigd zit. Daarbij komt dat mensen niet ziek worden van ammoniak uit de landbouw, maar van stikstofoxide uit de industrie." Daarom is Van Keimpema teleurgesteld dat het kabinet inzet op extern salderen. "Dan verdwijnen boerenbedrijven omwille van de industrie en houd je alleen lege natuurgebieden over. Grasland in natuurgebieden kan bovendien geen stikstof binden, zoals snelgroeiend grasland bij boeren dat wel kan."
Van Keimpema wil dat het kabinet economische effectrapportages gaat maken voordat deze plannen worden doorgevoerd. De voorzitter van de DDB maakt zich namelijk grote zorgen wat het verdwijnen van boeren op termijn gaat doen met de werkgelegenheid in de provincies Friesland en Groningen (waar tal van ondernemers boeren bij Natura 2000-gebieden). "Als het kabinet kost wat kost een snelle stikstofreductie wil, moeten ze het openbaar vervoer voorlopig gratis maken. In tussentijd kunnen dan de effectrapportages worden doorberekend."
NMV twijfelt aan juridische houdbaarheid
Ook Harm Wiegersma, de voorzitter van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV), is niet bepaald positief over de kabinetsplannen. Ook hij refereert aan het feit dat de stikstofberekeningen van het RIVM in twijfel worden getrokken. "We missen de onderbouwing van het voorgestelde beleid." Wiegersma vindt het bovendien onterecht dat de problematiek grotendeels op de landbouwsector wordt afgewenteld.
Net zoals LTO Nederland, vindt ook de NMV het onterecht dat het kabinet bij intern salderen uitgaat van de gerealiseerde vergunningsruimte. Wiegersma twijfelt of dit niet in strijd is het met eigendomsrecht. Verder vindt hij het invoeren van de drempelwaarde op korte termijn een goed idee. Wel twijfelt hij nog of dit op de lange termijn standhoud, gezien de Programma Aanpak Stikstof (PAS) mede daardoor is afgeschoten. Hij zegt verder dat de NMV nog met een officiële reactie komt. Daarvoor moet de belangenbehartiger eerst nog advies inwinnen.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
