Achtergrond Landbouwvisie
Schouten: 'Regie moet terug naar de boer'
Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) overweegt advertenties te plaatsen waarin de consumentenprijs vergeleken wordt met de uitbetaalprijs aan de boeren. "Het is een manier om de positie van de boer te verbeteren", zo zei Schouten maandag 10 september op een bijeenkomst van Trouw naar aanleiding van het onderzoek 'De staat van de boer'.
De minister is van mening dat de boer steeds minder voor zijn product krijgt en dat de andere partijen er met de winst vandoor gaan. "Dit is verkeerd en de hele keten moet meewerken aan het verbeteren van de positie van de boer." Daarmee doelt Schouten dus ook op de supermarkten.
"Ik vind het kwalijk dat de retail op dit soort avonden afwezig is. Misschien moeten we advertentieruimte inkopen om inzichtelijk te maken wat de boer ontvangt en wat de consument uiteindelijk betaalt. Op basis daarvan kan de consument zichzelf de volgende vraag stellen: wil ik bij de supermarkt met de laagste prijs zijn, of wil ik wat extra betalen zodat de boer ook wat meer krijgt?"
Landbouwvisie terugkerend onderwerp
Ook de landbouwvisie van Schouten werd deze avond uitgebreid besproken. Critici melden dat ze het plan niet concreet vinden. De landbouwminister reageert daarop door te laten weten dat ze daar bewust voor gekozen heeft. Ze is van mening dat er polarisatie plaatsvindt in de landbouwsector. "Je bent of voor de natuur of voor de boer. Je bent of voor een krimp van de veestapel of voor een grenzeloze groei. Het maakt dat de discussie wordt platgeslagen. Ik vind dit kansloos, omdat deze punten voorbijgaan aan wat bijvoorbeeld een krimp van de veestapel betekent voor de boeren."
Volgens Schouten moet er daarom een stip op de horizon gezet worden. "Er is eerst een overeenstemming nodig over onze gemeenschappelijke waarden. Later kunnen we dan zeggen: over deze visie waren we het eens." Echter, de landbouwminister stelde ook dat de visie zeker nog gaat schuren als deze daadwerkelijk dieper wordt uitgewerkt.
'Geen ad-hocbeleid'
Schouten stelde daarnaast dat er een richting nodig is en dat er geen sprake moet zijn van een ad-hocbeleid. Dit werd door de vele boeren in de zaal bevestigd. "De grote investeringen moeten niet na 5 jaar (mede door wetgeving) ineens nutteloos zijn. De visie is dan ook niet alleen een visie van mij, maar is ook gebaseerd op diverse ontwikkelingen in de samenleving."
Marc Calon, de voorman van LTO Nederland, reageerde instemmend en liet weten dat de concretisering van de visie nog spannend gaat worden. Wel laat hij weten dat hij blij is dat de minister ziet dat er al veel goed gaat in de sector.
Echter, Calon kreeg het vuur zelf ook aan de schenen gelegd. Uit het onderzoek van Trouw blijkt namelijk dat 80% van de boeren zich niet vertegenwoordigd voelt door LTO Nederland. De vraag vanuit de zaal is dan ook: hoeveel actieve leden heeft LTO Nederland werkelijk? Volgens Calon wordt dat momenteel onderzocht door Wageningen University and Research. Daarnaast is hij van mening dat de sectorale aanpak van LTO Nederland goed werkt.
'Duidelijkheid is nodig'
Ook bleek uit het onderzoek van Trouw dat ongeveer 50% van de boeren af en toe neerslachtig is geweest, vanwege de vele zorgen over het boerenbedrijf. Daarom is duidelijkheid nodig. Dat beklemtoonde ook Iris Bouwers, vicevoorzitter CEJA (de Europese Raad voor Jonge Boeren). Zij vroeg aan Schouten hoe boeren weer de regie krijgen en niet langer een speelbal zijn.
De landbouwminister gaf aan dat ze zich ervan bewust is dat haar beleid bepalend kan zijn voor de nachtrust van de boer. "Daarom heb ik deze stip op de horizon gezet." Daarnaast geeft de minister aan dat ze er voor wil zorgen dat de macht in de keten weer bij de boer komt te liggen.
De boeren in de zaal lieten weten dat ze wel wat kunnen met de landbouwvisie van Schouten. "De visie is niet te dwingend. We kunnen deze visie op een eigen manier inrichten. Klein of grootschalig wordt niet als norm aangewezen, maar er is sprake van een gemeenschappelijk uitgangspunt: kringlooplandbouw."
Brancheorganisatie akkerbouw overwegend positief
Dirk de Lugt, de voorzitter van BO Akkerbouw, geeft aan dat ook hij positief is over de landbouwvisie van minister Schouten. Hij ziet veel in de samenwerking tussen akkerbouwbedrijven en veehouderijen. "Daarnaast denk ik dat voor het sluiten van kringlopen dicht bij huis voldoende markt is."
De invulling van een kringlooplandbouw wordt door veel boeren al zelf bedacht. "Het is een vorm van ondernemerschap, maar er is wel onderzoek voor nodig", zo zegt De Lugt. Toch heeft hij nog veel vragen over de concrete invulling van de visie. Hij mist bijvoorbeeld de handelsbetrekkingen in het rapport, maar ook de rol van GMO-vrije soja wordt niet genoemd.
De Lugt geeft als laatste aan dat hij ook ziet dat er zaken moeten veranderen om op de lange termijn duurzaam te boeren. "Niet alleen de kilo's en de economische rentabiliteit zijn belangrijk, maar ook het klimaat en de weerbaarheid van planten gaan een steeds grotere rol spelen."
Boerenbusiness organiseert vrijdag 14 september een seminar op de AgroTechniek Holland, als afsluiting van de Gewastour. In het seminar wordt een analyse gegeven van het groeiseizoen, de prijsontwikkeling en wordt een prognose van de opbrengst gepresenteerd. Meld u hier aan voor dit gratis seminar en ontvang uw toegangsbewijs.
Anne Jan Doorn
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.