Supermarkten ontkennen klimaatverandering

De stokkende voorziening van sla, spinazie en broccoli uit Spanje is alweer vergeten en de schappen zijn wederom vol. Supermarktketens in Europa doen er alles aan om de winkelwagentjes van hun consumenten gevuld te houden. Is het geen tijd dat de retail haar mening aanpast?

Het gebrek aan verse groentes uit Spanje hebben de Britse supermarktsector naar schatting 8 miljoen pond gekost in januari. Omgerekend zo’n 9,4 miljoen euro. Om de schappen gevuld te houden worden sla, courgettes en spinazie ingevlogen vanuit de VS. Waarom verkopen ze liever verliesgevende groente in plaats van nee verkopen?

Het importeren van 1 voedselcalorie vanuit Californië naar het Verenigd Koninkrijk kost 127 calorieën in vliegtuigbrandstof. Toch nemen supermarkten liever die stap dan een schap leeglaten, schrijft The Guardian. De reden hiervoor ligt bij de ‘Permanent Global Summer Time’. Het idee dat het 365 dagen per jaar zomer is en je altijd verse groente en fruit kunt kopen in je lokale supermarkt. De versafdeling is het paradepaardje van iedere winkel. Zijn de schappen daar leeg, dan zal het elders in de winkel ook niet best zijn. De basis daarvoor werd veertig jaar geleden gelegd.

Wellicht moet dit beeld worden bijgesteld wanneer we rekening houden met klimaatverandering. Het ziet er naar uit dat we veel vaker te maken krijgen met weersinvloeden als regen, sneeuw en vorst in Spanje en Italië. Daar kunnen ook de machtige supermarktketens niet tegen opboksen. De Britten hebben nog een bijkomend nadeel dat ze na de Brexit erg afhankelijk zijn geworden van dure importgoederen.

Door een derde industriële revolutie, in de jaren 80, is het voor retailketens mogelijk geworden enorme centrale voorraden aan te leggen in distributiecentrums. Met behulp van computersystemen kunnen winkels worden bevoorraad, waardoor het productpalet toenam van 8.000 tot 40.000 verschillende producten. Kleine winkels kunnen daar niet tegen vechten en verdwenen uit het straatbeeld.

Met de toetreding van Spanje, Portugal en Griekenland, tot de Europese Unie in 1986, werd het wegennetwerk van en naar Zuid-Europa sterk verbeterd door er Europese subsidie in te pompen. Een koelauto met verse groente is zo in rap tempo in Nederland, Engeland of Duitsland. Gedurende de jaren negentig nam het transport van agrarische goederen tussen het vasteland van Europa en het VK met negentig procent toe. Daarmee is het land de zesde grootste importeur van ‘virtueel water’. Water dat elders op de planeet nodig is om gewassen te telen. Een groot bijkomend nadeel is de uitstoot van broeikasgassen.

Het systeem van in de winter gewassen telen in Zuid-Europa kent twee grote problemen. Ten eerste bouwt het op eindige grondstoffen als water, grond en fossiele brandstoffen. Daarnaast wordt vertrouwd op goedkope arbeid. Veelal immigranten uit Oost-Europa. Voor Spanje en Italië zijn dat Afrikanen die voor een laag loon in korte tijd veel werk moeten leveren om West-Europa van verse groente te bevoorraden. Zeventig tot tachtig procent van al het voedsel in het VK wordt door buitenlandse seizoensarbeiders geoogst. 35 procent wordt door hun handen verwerkt.

De auteur stelt dat de korte leverstop van groentes uit Zuid-Europa een waarschuwingssignaal zijn voor de nabije toekomst. Het feit dat weersextremen invloed kunnen hebben op het schap van onze supermarkt moet serieus worden genomen. De ketens zijn zelf al voorzichtig begonnen om een voorselectie te maken van groentes waarvan het niet langer interessant is om ze te importeren. Bijvoorbeeld asperges uit Peru. Vooral een tekort aan water is wereldwijd een belangrijke oorzaak om te stoppen met de voedselimport.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.