Areaaluitbreiding teniet gedaan
Droge nazomer nekt nagroei knolselderij
Knolselderij is een kleine teelt en daarmee uiterst gevoelig voor areaalwijzigingen. Echter, een uitbreiding van 10 procent wordt dit jaar teniet gedaan door de droge omstandigheden in september en oktober. Dat geeft geen garanties voor een goed afzetseizoen want, de exportmarkt is goed voorzien.
Een seizoen als 2015-2016 heeft Kees Vrolijk nog nooit meegemaakt. Vrolijk is voorzitter van de Knolselderijtelersvereniging Nederland en zelf akkerbouwer in West-Brabant. De vereniging vertegenwoordigd tweederde van het totale Nederlandse areaal knolselderij. Het CBS raamt het areaal van vorig jaar op 1.559 hectare. Navraag onder verenigingsleden leert dat voor 2016 een uitbreiding van 10 procent wordt verwacht. Het areaal stijgt hierdoor tot ruim 1.700 hectare. Het grootste areaal in vijftien jaar tijd.
Sinds 1999 voert de vereniging proefrooiingen uit op exact dezelfde datum. Dit jaar lag de hectareopbrengst gemiddeld op 30 ton in september en 50 ton op 25 oktober. Het gemiddelde over zeventien jaar is 56 ton/ha. Dit is niet de laagste opbrengst sinds het begin van de proefrooiingen, maar wel de laagste nagroei. Daarvoor hebben een droge september- en oktobermaand gezorgd. November moet veel goedmaken echter, de winter deelde al enkele speldenprikjes uit die de opbrengst niet ten goede komen. De oogst is naar schatting halverwege. Naar verwachting zijn eind volgende week de meeste percelen geoogst.
‘Seizoen 2015-2016 is vanaf het begin positief geweest. Gezonde vraag vanuit Oost-Europa legde een stevig fundament onder de markt. ‘In februari en maart lag het prijsniveau op 30 tot 35 cent per kilo. De prijs ontwikkelde zich uiteindelijk tot een hoogtepunt van 70 cent per kilo’, zo schetst Vrolijk. ‘Wat we nog nooit hebben meegemaakt is dat de kwaliteit over de hele linie erg goed is geweest. Telers met mechanische koeling hebben soms lang gewacht met verkopen. We gingen de maand juli in met teveel knollen. Kopers waren niet langer bereid het prijsniveau van 40 tot 50 cent te hanteren, waardoor de prijs in elkaar klapte tot 2-3 cent. Uiteindelijk zijn er zelf partijen op het land geëindigd of voor de koeien.’
Die slechte nasmaak heeft het nieuwe seizoen gelukkig niet getekend. Vooral de afzet van vroege knolselderij onder vliesdoek is goed geweest. In de overgang naar het aflandseizoen daalde de prijs naar 10 cent, waar hij zich nu nog bevindt. ‘Momenteel wordt 10 tot 13 cent betaald voor afland levering’, weet Vrolijk. ‘Bij die prijs is de teelt niet kostendekkend. Echter, er zijn al zaken gedaan voor levering na oudjaar op 15 cent. Dat is een positieve ontwikkeling.’
Of komend jaar weer een superieure kwaliteit uit de koeling komt valt te bezien. ‘Dit jaar hebben we veel last gehad van bladvlekkenziekte (Septoria) en een hoge druk van wantsen. Door de droge omstandigheden waren die lastig te bestrijden. Duitsland en België hebben soortgelijk weer gehad, waardoor de gewassen vergelijkbaar zijn met Nederland. Polen kende echter een subliem groeiseizoen. Dit land is met 4.000 hectare het belangrijkste Europese land voor de teelt en afzet van knolselderij.’ Vrolijk verwacht dat pas aan het einde van het bewaarseizoen Polen aan de markt is. Als klein lichtpuntje noemt hij de binnenlandse handel. ‘Knolselderij staat steeds vaker op het menu in de Nederlandse keuken. Het volume is echter gering. Enkele jaren terug werd 98 procent geëxporteerd. Nu is dat misschien 95 procent. Dat zijn geen tonnen, maar het betekent wel een positieve trend.’
Wat verwacht de voorzitter van het areaal voor 2017. Is een verdere groei aannemelijk? ‘Wat het areaal gaat doen is koffiedik kijken. Het CBS heeft voor 2016 nog helemaal geen cijfers bekend gemaakt. Het is extra lastig te bepalen, vanwege de verwachtte uitbreiding bij suikerbieten. De laatste jaren hebben sommige telers meer knollen geteeld, wat ten koste is gegaan van onder andere bieten. De meeste areaalgroei vindt plaats in het vroege segment, omdat de investeringskosten daar het laagste liggen. Zijn dit eendagsvliegen of serieuze telers? Dat moet seizoen 2017, en de jaren daarna, uit gaan wijzen’, zo concludeert Vrolijk tot slot.
Foto: Agrifoto.nl/M. Keulemans
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.