Komt het nog goed op de rode uienmarkt?

Al tijdens het groeiseizoen nam het vertrouwen in de uienmarkt toe. In veel delen van Europa was het extreem droog en vielen de opbrengsten tegen. De af land-prijzen waren daardoor goed en er werd voor uien al gauw tussen de €25 en €30 per 100 kilo betaald. Er was geen sprake meer of er wel of geen tekort aan uien was in Europa, maar juist hoe groot dit tekort zou zijn.

Een gele ui is geen rode 
Het product 'uien' moeten we eigenlijk opsplitsen in rode en gele uien. Het verschil tussen deze twee soorten is groot, zo blijkt wel als er naar de afzet wordt gekeken. Naast dat de smaak verschilt, ziet het product er heel anders uit en is het een stukje gewenning van de consument. Neem als voorbeeld Afrikaanse landen, waar ieder seizoen weer boten vol met gele uien naar toe verscheept worden. Dit seizoen zijn er ook rode uien heen verscheept en op de markt gebracht, maar de consument wil ze simpelweg gewoon niet hebben. Zij betalen dus eerder recordprijzen voor gele uien dan dat er overgestapt wordt naar rode uien die voor de helft van de prijs te krijgen zijn. Dat is niet anders in Europa. De consument en industrie maken niet de switch van geel naar rode uien of andersom zodra een van de twee (veel) goedkoper is.

Beide afzetmarkten zijn de afgelopen jaren fors gegroeid, maar dat is voor de teelt niet anders. Dat is terug te zien aan de areaalstijging de laatste jaren, maar ook de toename in exportvolume. In 2008 werd er nog 864.000 ton geëxporteerd en afgelopen seizoen werd het record van bijna 1,3 miljoen ton gevestigd.

Vraag blijft achter
De prijzen van rode uien lagen de laatste jaren gemiddeld hoger dan de gele en daar hebben boeren heel logisch op gereageerd. In verschillende Europese landen is het areaal rood gestegen, in verhouding meer dan geel. Het aanbod lijkt dit seizoen - ondanks de droogte - dan ook ruim te zijn. Al helemaal vergeleken met gele uien. De trend is dat de afzet van rode uien vanaf februari begint aan te trekken, maar daar was dit seizoen weinig sprake van. De vraag bleef ondermaats en dat bleef langere tijd zo. Er waren dan ook verschillende partijen vastgelegd met de stempel 'levering februari', maar die verwerkers eigenlijk niet kwijt konden. Ook op dit moment loopt het geen storm op de rode uienmarkt en de regionale beurs in Emmeloord bestempelt de stemming dan ook als 'flauw'.    

Duitsland is een van de landen die relatief veel rode uien afnemen uit Nederland. Zij beschikken tot op heden over voldoende voorraad door de uitbreiding van de teelt, hoewel daar nu wel iets van verandering in lijkt te komen. Daarnaast blijft de vraag gemiddeld ook minder dan we de laatste jaren gewend zijn. Daar komt bij dat in voorgaande jaren, zoals in 2019 en 2020, een behoorlijk aantal Aziatische landen aanklopten voor de Nederlandse rode uien. India stelde toen exportverboden in op de rode uien na forse misoogsten, om de binnenlandse markt te beschermen. Landen als de Filipijnen en Maleisië shopten er flink op los in Nederland doordat zij geen uien uit India konden krijgen. Dit jaar heeft India een goede oogst en wordt Azië weer voorzien van uien uit dat land. Ook opvallend in de exportcijfers is dat de Filipijnen dit jaar geen enkele ui hebben afgenomen. Of India wel of geen topoogst heeft, de Filipijnen nemen altijd wel een volume rode uien af. Zo stond de teller in seizoen 2021/22 op 40.000 ton. Dit jaar dus op nul!

Ruime aanbod voert boventoon
Lang werd gedacht dat de prijzen op zouden lopen vanwege het tekort aan geel, waardoor sommige telers de deal hebben gesloten om op termijn €40 per 100 kilo (en soms zelfs iets meer) te vangen. Wat laat de rode uienmarkt de laatste weken zien? De vraag liep langere tijd achter dit seizoen en ook de afgelopen weken was het geen topdrukte omtrent rood. Wel liet de vraag bij vlagen een gestage groei zien, maar dat is niet gek of bijzonder te noemen gezien de jaarlijkse trend. Belangrijker is wel het aanbod van rode uien de afgelopen periode. Die was relatief groot, zoals eerder wel verwacht. Het vertrouwen bij de telers nam dan ook af toen de noteringen lang hetzelfde bleven. In de volgepropte bewaarschuren ging het dan ook rond dat er behoorlijk wat rode uien ingeschuurd waren. Niet veel later deed de notering zelfs een stapje naar beneden en veranderde de stemming van 'rustig' naar 'flauw'. 

Het ruime aanbod voert nu ook de boventoon op de markt. De prijzen staan al langere tijd onder druk, eigenlijk sinds maart al. Het aanbod is simpelweg wat groter dan de vraag en nu het bewaarseizoen nadert maakt dat het aanbod zeker niet minder. Het vertrouwen op een klapper zo aan het einde van het seizoen is bij menig teler dan ook wel gekelderd. Hoewel je het bij rode uien aan het einde niet te snel moet afschrijven. Afgelopen week deed de beurs in Emmeloord wederom een klein stapje naar beneden. De grove maatsortering staat inmiddels op gemiddeld €34 per 100 kilo. Voor de fijne maatsortering was vorige week geen notering, maar daalde in week 16 naar gemiddeld €30 per 100 kilo.

Maar met rode uien weet je het natuurlijk nooit. De laatste jaren is ook wel gebleken dat er in mei en zeker voor de laatste rode uien, nog een goede prijs gevangen kan worden. Duitsland lijkt meer aan de markt te komen nu de eigen voorraden zo goed als op zijn in het land, maar de kans op een prijsstijging lijkt niet dichtbij met het huidige aanbod. De baalprijzen liggen in Duitsland gemiddeld op €50 tot €60 per 100 kilo, voor zowel de grove als fijne maatsortering. Dat is iets hoger dan in Nederland.