Logistiek drama bemoeilijkt uienexport Nieuw-Zeeland

De uiensector in Nieuw-Zeeland heeft het geluk dat al vroeg in het seizoen flink is doorgestampt. De oogst was met 170.000 tot 175.000 ton uien goed te noemen en de exportverwachtingen waren op voorhand goed. Het areaal is afgelopen seizoen met 6% afgenomen. Vooral omdat telers onzeker waren over de gevolgen van het coronavirus. Met name de logistieke gevolgen spelen de sector parten.

Exportcijfers matchen niet met stemming
Naast Europa is Indonesië de grootste afnemer van Nieuw-Zeelandse uien. De periode waarin vraag is naar uien vanuit down under is relatief kort. Daarbij komt dat dit seizoen in Europa meer uien voorhanden zijn, wat voor minder vraag zorgt. Exporteurs zijn later begonnen met importeren. Ook kiezen klanten vaker voor lokaal geteeld product, wordt door hen gezegd. De exportcijfers laten dat nog niet helemaal zien.

Ondanks een gebrekkige beschikbaarheid aan containers, onregelmatige dienstregelingen en hoge prijzen zijn al behoorlijk wat uien uitgevoerd. Tot en met week 13 (eind maart) stond het exportcijfer op 72.000 ton. Dit is 5.500 ton meer dan een jaar eerder. Ook de export naar Europa ligt op een gemiddeld niveau, met 45.500 ton.

Export daalt
De voorlopige top lag in week 8, toen 6.850 ton uien werd geëxporteerd vanuit het land. Daarna liep het volume terug, zeker ten opzichte van voorgaande jaren. Waar normaal gesproken rond half maart het hoogtepunt werd bereikt van ruim 9.000 ton export, is dat dit jaar slechts 4.000 ton. Waarschijnlijk laten de cijfers na week 13 opnieuw een daling zien. Dit heeft alles te maken met het containerschip de Ever Given, dat dagenlang het Suezkanaal blokkeerde en de wereldeconomie zo'n $8,5 miljard schade oplevert.

Op 29 maart raakte het enorme schip, met bijna 20.000 containers aan boord, weer los. De file van dik 200 schepen is echter enorm. Half april komt het scheepvaartverkeer nog steeds moeizaam op gang. Vanwege de 'prop' die is ontstaan raken havens vol omdat alle boten tegelijk willen aanmeren. De haven van Rotterdam is een populaire eindbestemming voor veel schepen. Ook de Nieuw-Zeelandse uien worden via de vaarroute door het Suezkanaal aangevoerd. Omvaren rond Afrika kost dagen extra. In het relatief korte exportseizoen naar Europa kunnen de kiwi's deze vertraging absoluut niet gebruiken.

Problemen
Half maart lukte het de sector al niet om 50 containers met uien naar Europa te exporteren, zo meldt brancheorganisatie Onions New Zealand. Het is niet de enige sector die kampt met transportproblemen. Ook het exportseizoen van kiwi's en appels is in volle gang, waardoor de vraag naar containers groot is. Exporteurs draaien overuren om overal op tijd te zijn. Daardoor zijn havens overgeslagen om niet achter op schema te raken.

De Nieuw-Zeelandse exportcijfers moeten de komende weken een beeld schetsen van hoe het verder gaat. Komt een golf aan uien plotsklaps op de Europese kades aan, of gaat de invoer als een nachtkaars uit? Tot eind april houdt de export normaal gesproken aan, om daarna rap te eindigen. Exporteurs in het land staan te popelen om uien te verschepen, maar de vraag is of ze hiervoor de middelen hebben en tegelijk concurrerend kunnen zijn. Zo kost een 20 voet container richting Azië $3.000 tot $4.000. Fors meer dan een jaar eerder. Minder export naar Europa kan door bestemmingen als Indonesië en Maleisië worden goedgemaakt, maar de vraag is of dat gaat gebeuren.