Flevo Onions zit uienachtbaan tot einde uit

Veel uien waren er bij deze laatste opleving niet meer verkrijgbaar, wat mede verklaart waarom de prijs fors omhoog schoot. Gekoppeld aan een exportrecord komt de markt voor gele uien schoon op, weet poolbeheerder Remko Wilms van Waterman Onions. "De Poolse bezemwagen heeft het hele seizoen achter de markt aangereden. Je hebt koplopers aan de boven- maar ook aan de onderkant nodig. Daar hebben we van geprofiteerd."

Oogstmoment bepalend voor succes in de afzet
Voor week 13 zet Flevo Onions in hun lange bewaarpool een resultaat neer van €16,27 per 100 kilo. Rood komt in diezelfde week op €24,03 uit. Een groftestaffel was er afgelopen seizoen niet. "Kwaliteit was dit jaar leidend en daar werd ook voor betaald", aldus Wilms. "Het hele seizoen oogde de uien 2 maanden ouder dan ze daadwerkelijk waren. Kaal vallende en zachte uien en partijen aangetast door fusarium. Dat resulteerde in een mindere kleur, wat uitdagingen gaf. Voor grove partijen was door het wegvallen van de foodserviceklanten minder meerwaarde t.o.v. andere jaren. Door de coronacrisis begon de retail juist meer uien te vragen. Die zoeken een fijner product van goede kwaliteit."

De genoemde prijzen zijn inclusief Global Gap-vergoeding. Voor rood worden alle partijen in kisten bewaard en met het certificaat geleverd. Bij geel neemt dat volume toe. Het tarrapercentage van rood komt in de pool op 6,8% gemiddeld en dat is netjes. Geel zat met 8,9% wat hoger. Uiteindelijk is 1 partij uit de pool gehaald. De laatste uien zijn in week 25 afgeleverd. Over deze afzetperiode komt beurs Emmeloord gemiddeld op €15. De pool zit hier dus €1,27 boven voor geel.

De opbrengsten waren bij de pooldeelnemers goed ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Alleen in het noorden, bij telers in Groningen, viel het wat tegen. Uiteindelijk komt de gemiddelde opbrengst van de pooldeelnemers een fractie onder het meerjarig gemiddelde, denkt Wilms.

Rode uien een gekkenhuis
Het seizoen van de rode uien is helemaal bijzonder verlopen. "Vanaf november was het gekkenhuis", reflecteert Wilms. "Door hevige regen in India was vanuit dit land enorm veel vraag, waardoor ook andere landen in Midden-Azië aan de markt waren. De prijs schoot van €17 naar €30 in 1 week. Dat is ongekend. Een hoog prijsniveau werd lang in de benen gehouden, maar toen de vraag ook hier door het wegvallen van de foodservice als klant inzakte, daalde de prijs fors en gingen de laatste noteringen onder die van de gele uien door. Begin juli zit naar schatting nog zo'n 3.000 ton rode uien, waar nauwelijks een koper voor is te vinden. De vraag is dan ook of het areaal rood, dat jaar op jaar uitbreid, niet aan zijn plafond zit."

Ieder gebied zijn eigen probleem
Over de opkomst en potentiele opbrengst van de uien voor dit seizoen is nog niets met zekerheid te zeggen maar; "Ieder teeltgebied kent zijn eigen problemen. Soms zijn deze problemen op perceelniveau zelfs een kleine ramp", weet Wilms. "Op de zware grond was de opkomst een probleem, al zijn percelen nu - al dan niet tweewassig - flink bijgetrokken. In de NOP zijn er problemen met de uienvlieg en in Noordoost-Nederland was er fikse hagelval die voor schade heeft gezorgd. Op zandgrond is sprake van stuifschade en aaltjesproblematiek.

Al met al calculeren we voorlopig landelijk gezien een 15% tot 20% lagere uienopbrengst in dit jaar, ten opzichte van het meerjarig gemiddelde. De tweewassigheid kan vooral straks met de MH-bespuiting problemen geven." Helemaal negatief is de uienman niet. "Een aantal weken terug hadden we scenario 2018 op tafel liggen. Inmiddels zijn gewassen aan de groei en lijkt het toch wel beter."

Containers beschikbaar, tarieven dalen
Uitspraken doen over het komend afzetseizoen is lastig. De beschikbaarheid van koelcontainers (reefers) is weer behoorlijk op orde. Wilms: "Ook topafnemer Afrika wordt door de coronacrisis geraakt. De landen op dit continent gaan weer uien kopen en er gaan ook uien heen. Met de kans van het wederom oplaaien van het virus in het achterhoofd wordt dit afzetseizoen wellicht spannender dan ooit. Toen de crisis hier toesloeg zaten we in de Europese exportfase. Dit houdt in dat veel bestellingen per vrachtauto worden afgehaald, het dreigende gevaar van dichte grenzen heeft ons best in zijn greep gehad. Dit scenario is door adequaat in grijpen van diverse instanties geen werkelijkheid geworden en uien konden, zeker gezien de omstandigheden, bijna als gewenst uitgevoerd worden. Bestellingen vanuit de retail bleven komen. Het kan ook snel omdraaien, zo hebben we gemerkt."

Meer Poolse uien
Naast Afrika moet de Hollandse ui weer zijn plekje in Azië zien te vinden, waar nu goedkoper Chinees product wordt verhandeld. Bij Midden-Amerika heeft Wilms een goed gevoel. Europa voedt zich nu met eigen oogst. ''Polen heeft een gunstiger groeiseizoen ten opzichte van de afgelopen 2 jaren. De positie van dit land in de Nederlandse markt is echter cruciaal'' refereert Wilms aan de eerder genoemde bezemwagen-functie.