Uiencrisis in Panama goed voor Nederland

Al 2 jaar heerst er onrust rondom de import van uien uit Nederland. Uit onderzoek (2017) bleek dat het stengelaaltje werd gevonden in een partij uien. Dit is een quarantaineziekte. Ook zijn lokale telers verontwaardigd over het lage prijsniveau van uien uit Holland. Daar kan de lokale teelt niet tegen concurreren.

Niet zomaar over de grens
Panama kent een reeks aan strenge importeisen en hanteert in principe een tariefmuur van 72% voor de import van uien. Echter, de teelt in eigen land kan de consumptie maar voor maximaal 25% vervullen, waardoor export buiten het eigen seizoen noodzaak is.

Een van de lastigste eisen is de zogenaamde 120-dagenregel. Na de oogst moet de ui binnen 120 dagen verkocht zijn aan de consument. Aangezien de Nederlandse export met name op bewaaruien draait, is dit een lastige regel. Daarom lobbyen belanghebbenden om deze af te laten schaffen. Ook moeten exporteurs geregistreerd staan en een licentie hebben.

Binnenlandse teelt
De teelt van uien in Panama is behoorlijk duur, met een kostprijs die het dubbele bedraagt van Nederland. De opbrengsten liggen echter minimaal de helft lager en de verliezen zijn, vooral na oogst, relatief groot. Door de beperkte houdbaarheid van de korte dag uien kan niet lang bewaard worden.

Naast tegenvallende teeltresultaten, hebben weersextremen de laatste jaren een grote invloed gehad op de Panamese uienoogst. Aangezien de Nederlandse uien goedkoop op de markt verschijnen, waardoor ons land zelfs van dumping wordt beticht, is het areaal in het land zelf dalende. Volgens de laatste overheidscijfers bedraagt het areaal uien minder dan 500 hectare, terwijl dat enkele jaren terug 1.240 hectare was. Het aantal telers daalde van 1.200 naar 270.

Importtarief opgeheven
Om consumenten van uien te voorzien, worden nu uien uit de Verenigde Staten geïmporteerd. Dit land mag gedurende augustus 6.000 ton uien zonder importheffing invoeren. In de hoofdstad ligt de consumentenprijs momenteel tussen de €1 en €1,35 per kilo. In het binnenland is dat €1,80 per kilo. Dat is bijzonder, omdat de overheid normaal gesproken de prijs reguleert tot een maximum van €0,72 per kilo.

In 2017 importeerde Panama 36,325 ton. Dit zijn de laatst bekende cijfers. Gezamenlijk werden ruim 1.000 ladingen met uien verscheept. Nederland is de grootste leverancier, gevolgd door de Verenigde Staten en Belize, met een volume van bijna 15.000 ton uien. Het is een relatief nieuwe bestemming, die in 2013 op gang kwam. Ook in 2014 werd bijna 15.000 ton naar het land uitgevoerd.

Nieuwe exportkansen?
Exportseizoen 2018/2019 toont een ander beeld. Toen kwam het volume uien door de importrestricties niet veel verder dan 7.000 ton. Het laagste aantal ooit. Er is een grote kans dat daar dit seizoen verandering in komt. Zeker gedurende de eerste 4 maanden van het seizoen, als Nederland aan de 120-dagenregel kan voldoen.