Interview Wim en Eric Moerdijk
'Overname door zoon gaf drive om te investeren'
Wim Moerdijk staat sinds 1983 aan het roer van uiensorteerder Monie Nieuwdorp, maar draagt de algemene leiding nu over aan zoon Eric Moerdijk. Reden genoeg voor een interview met vader en zoon.
Wat betekent deze overdracht concreet?
Eric Moerdijk: "De inkoop is sinds 1 januari al aan mij overgedragen en de verkoop aan Kees Meerman. Dat betekent dat de dagelijkse leiding vanaf die datum al bij mij en Kees lag, wat betekent dat er niet veel verandert. Een overname is een proces van jaren, het is iets waar je naar toe werkt. Mijn vader is de laatste jaren al minder gaan werken; vanaf 1 januari 2019 werkt hij nog maar 4 halve dagen. We bevinden ons nu dus in de laatste fase van dit project. Mede door deze rustige periode (vanwege de geringe beschikbaarheid van product) hebben we besloten de stap nu te zetten. Achter de schermen kijkt en denkt mijn vader nog steeds mee. Hij heeft dus nog steeds een rol in de top van het bedrijf."
Wat waren de laatste jaren de grootste uitdagingen?
Wim Moerdijk: "Allereerst was het geweldig om leiding te geven aan een bedrijf zoals dit. Geen dag is hetzelfde, we hebben altijd heel betrokken medewerkers gehad en daardoor ben ik de loods geen dag met tegenzin binnengestapt. Door de jaren heen hebben we altijd de uitdaging gehad om nog efficiënter te werken. Ik had altijd 1 vraag in mijn hoofd: wat kan nog beter? Ik vond vooral het proces van handwerk naar automatisering heel mooi om te zien. Het is een proces dat eigenlijk nooit voltooid is en sinds het ontstaan van het bedrijf ook het proces dat het meeste is veranderd."
De technologie is de afgelopen jaren sterk veranderd, wat vinden jullie daarvan?
Eric Moerdijk: "De ontwikkelingen gaan inderdaad zeer snel, waardoor het elke keer weer lastig is om te beslissen of je een voorloper wil zijn of dat je eerst de kat uit de boom kijkt. Het verleden heeft al uitgewezen dat automatisering een onderdeel is waarmee een slag kan worden gemaakt in de kosten en/of de efficiëntie. Echter, er zijn ook voorbeelden dat niet altijd alles een succes is. De factor 'mens' wordt tegenwoordig weleens te makkelijk opzij gezet."
Wim Moerdijk vult aan: "Daarnaast moeten we niet vergeten dat we met een natuurproduct werken, wat betekent dat we ook afhankelijk zijn van de weeromstandigheden."
Wat is een van de grootste veranderingen in de sector geweest?
Wim Moerdijk: "De belangrijkste verandering is volgens mij dat de wereld veel kleiner is geworden, onder andere door de informatievoorziening via diverse media. Daarnaast is de handel steeds scherper geworden, wat er onder meer voor zorgt dat de marges kleiner zijn geworden."
Wat gaat er met deze overname het sterkste veranderen?
Eric Moerdijk: "Op dit moment denk ik niet dat er veel gaat veranderen. Ik ben al sinds 2008 bij het bedrijf en de bedrijfsvoering betrokken. Diverse zaken zijn in overleg dus al anders geworden. Daarnaast is het bedrijf de afgelopen jaren sterk gegroeid, waardoor er sinds de oprichting al flinke veranderingen zijn doorgevoerd. Toen mijn vader startte met het bedrijf, stond hij zelf als eindcontrole aan de leesband, deed hij zowel de inkoop als verkoop en stapte hij tussendoor ook nog op de heftruck om te laden of lossen. Dat kan nu niet meer. Daarbij is het soms zo dat je in het begin iets helemaal anders wil doen dan de vorige generatie, maar dat je er later achter komt dat het al prima ging."
Ooit overwogen om iets anders dan uien te doen?
Eric Moerdijk: "Als we geen familiebedrijf hadden gehad, dan was ik het liefste kraanmachinist geworden. Eigenlijk stond bij mij al relatief vroeg vast dat mijn interesse bij de uien lag. Ik ben nooit gedwongen om het bedrijf over te nemen, want het is natuurlijk een mooie kans. Je voelt daarnaast ook wel een stukje verantwoordelijkheid richting je ouders en familie om het bedrijf voort te zetten."
In hoeverre is het een voordeel dat de zoon het bedrijf overneemt?
Eric Moerdijk: "Ik denk zeker dat het de wens van iedere vader met een familiebedrijf is dat een van zijn kinderen het bedrijf overneemt. Ik hoop dat zelf voor de toekomst ook. Ik vind het overigens wel belangrijk dat je moet oppassen dat je niet als 'het zoontje van de baas' wordt neergezet, zowel door ouder als door kind. Dat is lastig, maar ik denk wel dat dit van belang is om het personeel achter je te krijgen. Immers, zonder hen kan je het bedrijf niet voortzetten. Daarom wil ik iemand zijn die tussen de medewerkers staat en niet erboven. Zolang de omvang van het bedrijf dit toelaat, is dit iets waar ik veel waarde aan hecht."
Wim Moerdijk vervolgt: "Om op een goede manier goed leiding te kunnen geven aan zo'n groot bedrijf, is het ook van belang dat je het bedrijf door en door kent. Dat gaat niet van de ene op de andere dag. Daarom is het mooi dat Eric van jongs af aan belangstelling had en er op deze manier helemaal ingegroeid is. Het geeft een drive als je weet dat je zoon verder wil met het bedrijf en daarom zijn er de afgelopen jaren een aantal grote investeringen geweest. Het is nog maar de vraag of we die anders ook gedaan zouden hebben."
Waarom is Monie anders dan andere verpakkers?
Eric Moerdijk: "Wij proberen in nauwe samenwerking met een vaste groep telers een kwalitatief hoogwaardig product te telen en willen dit zo goed mogelijk vermarkten. Door die intensieve samenwerking, heb je min of meer invloed op het hele proces. Om dit te bereiken, hebben we zelf teeltbegeleiders en inkopers in dienst. Daarnaast exporteren wij niet zelf, maar verkopen wij aan exporteurs in Nederland. Dit heeft onder meer te maken met het feit dat wij ons op 'de voorkant' richten en minder op 'de achterkant'."
"Volgens ons kun je nooit alle facetten van de keten zelf goed uitvoeren, en is er in iedere schakel dusdanig veel kennis aanwezig dat dit juist een van de sterke punten van de Nederlandse sector is. Daarnaast proberen wij onszelf te onderscheiden door kwaliteitsmarkten te beleveren. Door de invloed op de teelt kun je sturen op je afzetdoel en proberen hier de meerwaarde van te benutten", vervolgt Eric Moerdijk.
Wat is de beste afzetstrategie voor een teler? En wat is de beste les die je een teler kan meegeven?
Eric Moerdijk: "Weet waarvoor je teelt. Door vooraf te bepalen voor wie je uien teelt, kun je een meerwaarde behalen. Dit is natuurlijk geen garantie voor ieder seizoen, maar de uienteelt is te duur om lukraak te gaan telen zonder je eerst te oriënteren op je periode van levering, het belang van certificering, je kansen op basis van de interesse van afnemers en vragen vanuit de markt."
Gaat de veranderende wetgeving een grote invloed hebben op de uiensector?
Eric Moerdijk: "Wat je ziet, is dat er op het gebied van gewasbescherming veel gaande is. Die ontwikkeling is an sich goed, en in mijn ogen ook niet meer te stoppen. Waar we echter wel voor moeten waken, is dat we deze wetgeving blijven baseren op feiten en niet op emotie. Natuurlijk is door een beëindiging van een middel wat meer drang om te zoeken naar een alternatief, maar we moeten wel oppassen dat dit niet scheef groeit. We hebben hier een groot areaal geschikte grond om uien op te telen. Dat wordt wereldwijd gewaardeerd. Als we dat willen behouden, dan moeten we ook op dat gebied blijven innoveren. Echter, wel op een gelijk niveau met andere (Europese) landen."
Anne Jan Doorn
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.