Polen: groeiende concurrent op uienmarkt

Nederland wil kwalitatief goede uien telen. Door het weer of de teeltonervarenheid komen echter niet alle uien goed uit de grond, dan wel uit de bewaring. Voor de kwalitatief mindere uien is Oost-Europa, en met name Polen, een belangrijke afzetmarkt.

Industrie
Het gros van de Nederlandse uien, dat naar Polen wordt geëxporteerd, is gericht op de industriemarkt. Polen teelt zelf ook uien, welke voornamelijk gebruikt worden voor de eigen versmarkt. Wanneer er in Polen een tekort aan uien is, door bijvoorbeeld teeltproblemen, dan kan Nederland in geval van concurrerende prijzen ook in aanmerking komen voor de versmarkt.

De verwerkende bedrijven schillen de uien en verwerken deze. Dit kunnen grote bedrijven zijn die machinaal uien schillen en verwerken tot bijvoorbeeld uienringen of uienblokjes, maar het kunnen ook kleine bedrijven zijn, waarbij lokale vrouwen met een schilmesje de uien schillen.

Wanneer er in Nederland uien zijn met kwaliteitsproblemen (zoals schot), dan kunnen deze vaak nog naar de industriemarkt in Polen. Op deze manier is er voor Nederlandse uien, die kwalitatief aan de onderkant zitten alsnog een afzetmarkt. Dit zorgt voor een bodem onder de Nederlandse uienprijzen.

Goedkope uien
Er zijn momenteel nogal wat partijen Nederlandse uien waar sprake is van een kwaliteitsprobleem. Toch zijn er tot op heden in verhouding nog maar weinig Nederlandse uien naar Polen geëxporteerd. Dit omdat de uien die Polen zelf heeft geteeld tot nu toe erg goedkoop zijn geweest en het land haar eigen teelt nog aan het wegwerken is.

Door de vele regen die in de zomer is gevallen, zitten er in de Poolse uien veel kwaliteitsgebreken. In oktober moest er in de regio Warschau nog 80% tot 85% gerooid worden, als gevolg van de vele neerslag, met alle naweeën van dien. Door het hele land zijn kwaliteitsproblemen geconstateerd. Deze slechte partijen zijn zoveel mogelijk opgeruimd. In november werden er uien voor €0,02 verhandeld. De transportkosten van Nederland naar Polen is ongeveer €0,04. Het is daarom logisch dat Polen eerst de eigen uien weg werkt.

De teelt van uien is in Polen de laatste jaren flink gegroeid, waardoor Polen minder importerend is geworden. En dat merken Nederlandse exporteurs. Niet alleen in de afzet van de matige kwaliteit Nederlandse uien. De Polen kunnen door de uitbreiding van hun teelt steeds meer landen in Oost-Europa bedienen, waardoor er minder afzet voor andere landen overblijft.

(Tekst gaat verder onder de grafiek)

De export naar Polen lijkt steeds verder af te nemen.

Komend seizoen
Door alle kwaliteitsproblemen zal er vanuit Polen vraag ontstaan naar uien. Exporteurs verwachten dat Nederland een deel van deze vraag zal invullen. In het voorjaar zal er meer vraag komen naar Nederlandse uien vanuit Polen. Voor Nederland is dat een gunstige ontwikkeling. Polen zorgt namelijk voor een bodem in de markt en een toevluchtsoord voor partijen met gebreken. Door alle kwaliteitsproblemen is het daarnaast goed mogelijk dat er ook vraag voor de versmarkt zal ontstaan.
Polen heeft 38 miljoen inwoners en is 7,5 keer zo groot als Nederland (311.888 km2).