Waar in andere sectoren (zoals in fruit) de laatste sorteertechnologie in rap tempo werd geïmplementeerd, bleef de uienindustrie een beetje achter. Na een eerste poging in 2012, krijgt optisch sorteren in 2018 pas echt voet aan de grond in Nederland.
Er draaien nu 3 optische sorteerlijnen voor uien in Nederland, een vierde is vroegtijdig ontmanteld. De vierbaans Longobardi bij Wiskerke Onions in Kruiningen draait nu 3 jaar, sinds vorig jaar draait er een Eqraft als testcase bij uienveredelaar Hoza in Oudenhorn en onlangs werd de lijn van JDC Onion Grading Solutions bij Top Onions in ‘s-Gravenpolder operationeel. Eind 2018 krijgt ook MSP Onions in Nieuwdorp een compleet nieuw uienpakstation. Vergeleken met het buitenland, loopt Nederland bij lange na niet voorop. Toch zal daar snel verandering in komen, want diverse sorteerbedrijven hebben inmiddels concrete plannen.
De afgelopen 5 jaar zijn er programma’s ontwikkeld waarin alle ziektebeelden, die in natte en droge periodes langskwamen, worden herkend. Dankzij dit complete beeld, is de accuraatheid van de machine inmiddels maximaal. Er kan dus direct mee worden gewerkt, stelt directeur Hugo Jongejans van JDC. Nu ook de bouwers van losse componenten met elkaar samenwerken, neemt de interesse vanuit uiensorteerders toe. Temeer omdat de technologie de laatste 5 jaar een gigantische vlucht heeft genomen.
“Wat er bijvoorbeeld nu met data-analyse mogelijk is, kon 2 jaar terug nog niet”, verduidelijkt commercieel directeur Rutger Keurhorst van Eqraft. Het Emmeloordse bedrijf ontwerpt, bouwt en onderhoudt wereldwijd verwerkings- en verpakkingsoplossingen voor uien, aardappelen, groente, fruit en bulkgoederen. “5 jaar geleden nog een droom, nu werkelijkheid: een plug-and-play-machine die in- en uitwendige kenmerken detecteert, vanaf een iPad wordt aangestuurd en waarvan de software via datakoppeling communiceert met het traceability-systeem en de verpakkingslijnen.”
Tijd van losse componenten voorbij
Top Onions is het eerste Nederlandse bedrijf waar een sorteerder met JDC-techniek staat. “In de Verenigde Staten (VS) werken al enkele grote uienverwerkende bedrijven met onze techniek”, aldus Jongejans van JDC, dat in de VS, Europa en Australië 15 optische uienlijnen (met software van moederbedrijf Ellips uit Eindhoven) heeft draaien.
Samenwerken doet ook Eqraft. De Onion Tech Alliance (Deprez Handling Solutions, Modesta en Symach) heeft zo’n 25 gezamenlijke projecten op haar naam staan, waarvan een deel optisch is. Keurhorst: “Projecten worden een niveautje groter en complexer. Dan is het prettig als je een compleet plan kunt presenteren en de componenten via automatisering op elkaar zijn afgestemd.”
Garantie op interne kwaliteit
Een optische sorteerinstallatie kan volgens Jongejans voor elke type uienverwerker en/of verpakkend bedrijf interessant zijn. “Voor het ene bedrijf gaat het om de interne kwaliteit, bij de ander moet je voldoen aan de leverbetrouwbaarheid of kwaliteitseisen. Het besparen van arbeidskosten speelt altijd een rol bij het investeren in onze technologie.”
In sommige landen eist de retail al dat zijn partij op interne kwaliteit is gecontroleerd. Op AGF-producten maken supers de meeste marge. “Elk zakje met een rotje erin dat weggegooid moet worden, doet pijn”, weet Keurhorst. “Met een interne kwaliteitsbeoordeling dekken ze hun risico in. Als retailers weten dat de techniek beschikbaar is, willen ze dat ook.”
Dat is precies waar Wiskerke Onions de optische sorteerder voor gebruikt. De machine is inmiddels 4 jaar oud en doet het goed, stelt directeur Jaap Wiskerke. “De uien voor grootwinkelbedrijven gaan over deze machine om de garantie te geven dat er inwendig niets aan mankeert. Ook bepaalde probleempartijen kunnen we oplossen.” Inmiddels zijn bepaalde technieken achterhaald, maar aan een upgrade of geheel nieuwe sorteerder, denkt hij nog niet. “Ik betwijfel het rendement. Bovendien kan de massa, zoals naar Afrika (waar kleur en maat er minder toedoen), over de traditionele goedkopere lijnen.”
Revolutie
Toch verwachten de machinebouwers een revolutie in de uienverwerking. Mede ingegeven door de duurzaamheidstrend en het zorgvuldig omgaan met voedsel. Jongejans: “Door onze technologie zijn wij in staat om onnodig afval te voorkomen. Elke ui wordt op de juiste kenmerken gesorteerd en komt op de juiste plek, in de juiste kwaliteit en in de juiste hoeveelheid bij de afnemer terecht.”
Technologie die de laatste jaren een enorme vlucht heeft genomen. “Er is laag data en intelligentie voorhanden die er 5 jaar terug niet was”, aldus Keurhorst. Hoe eerder je die toepast, hoe beter, vindt ook Jongejans. “Des te langer je wacht, des te langer je inefficiënt produceert en onvoldoende grip hebt op de geleverde kwaliteit. Onze klanten boeken mooie resultaten! Zij nemen door onze technologie een forse voorsprong op de concurrentie.”
Foto: JDC
Dit artikel is onlangs verschenen in 'Uienmarkt De Analyse 2017'. Spijtig genoeg zijn er in de printversie een aantal vervelende fouten geslopen. Klik hier om het magazine alsnog te ontvangen.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.