Concurrentie op de kade beïnvloedt pool Van Meir

Pool A liep tijdens seizoen 2016-2017 van week 42 (half oktober) tot en met week 51 (tweede helft december). In totaal tien weken, waar uiteindelijk een netto resultaat van 12,02 euro per 100 kg uit komt rollen. Dit is enkele euro’s lager dan de 17,86 euro per 100 kg van vorig seizoen, maar buitendienstmedewerker en uienspecialist Renée Menkveld is tevreden gestemd, gezien het marktverloop in die periode.

‘We hebben van enkele telers vragen ontvangen omdat juist in die 10 weken soms hoge vrije marktprijzen zijn gerealiseerd en de export een record bereikte. In Nederland hebben de telers niet altijd goed meegekregen hoe groot de concurrentiestrijd in West-Afrika was’, zegt Menkveld. ‘In de periode tussen half oktober en half december is een enorme hoeveelheid uien vanuit Nederland naar Afrika verscheept. Kijken we naar de exportcijfers, dan leren deze ons dat bijna de helft (45 procent) van de volledige export op West-Afrika is gericht. En dat ondanks 112 verschillende afzetbestemmingen. Veel van die uien komen aan in de haven van Dakar, Senegal, waar een concurrentiestrijd gaande is.’

Pool A startte twee weken later dan normaal. Dit heeft alles te maken met het groeiseizoen. ‘Vooral in mei werden teeltgebieden in het oosten van Nederland, maar ook in Duitsland en België, getroffen door zeer veel neerslag’, schetst Menkveld. ‘De uiengewassen hebben 6 tot 7 weken nodig gehad om te herstellen, waardoor de groei bijna twee maanden stilstond. Het gevolg is dat de laatste aflanduien pas zeer laat verwerkt werden. Mede omdat de getroffen gewassen niet wilde afrijpen werd het oogstmoment fors verlaat.’

De uienman is echter over de gehele linie goed te spreken over de kleur en kwaliteit. Die is fors beter dan vorig seizoen het geval was, en de grote troef voor de Nederlandse uiensector. ‘De kleur is geweldig en in combinatie met een goede kwaliteit en scherp prijsniveau biedt dat kansen op de wereldmarkt.’ Juist die combinatie is nu zuur voor telers, realiseert ook Menkveld zich. Het prijsniveau past niet bij het product en de behaalde afzet. ‘De mondiale uienprijzen liggen over de hele linie op een relatief laag niveau. De Nederlandse ui kan de concurrentie met nieuwe korte dag uien wel aan omdat ze in kwaliteit uitblinkt. De markt is nu klein, maar bekijken we het positief dan liggen er nog kansen. Hopelijk trekt de gunstige prijs-kwaliteitverhouding een land als Brazilië over de streep. Sommige bestemmingen, als de Filippijnen, Nicaragua en Haïti groeien in volume. Er zijn ook nieuwe gegadigde als Vietnam, Mongolië en El Salvador, al is dat meer iets voor de lange termijn.’

Voor het areaal tweedejaars plantuien en vroege zaaiuien heeft Van Meir vaste afspraken met telers, waardoor het areaal in 2017 stabiel blijft. Menkveld verwacht dat het volume in alle pools licht toe gaat nemen. ‘Ik werk nu vier jaar bij Van Meir en zie ieder jaar het volume in de pools licht groeien. Dit jaar is waarschijnlijk geen uitzondering. Je ziet zowel een groei in areaal, bij bestaande telers, als de aanwas van nieuwe telers. Switchen tussen poolperiodes is er niet veelbij. Ieder teler heeft een bedrijfsstrategie die past bij zijn producten en levermomenten.  Die strategie staat veelal vast.’

‘De groei die bij onze zuiderburen wordt beschreven is vooral procentueel. In hectares is dat niet significant. Belgische telers zijn gewend met vaste prijs contracten te werken. In de uienhandel is daar niet echt een passend product voor. Daar hebben ze respect voor. De groei vindt gedeeltelijk plaats in industrie-uien, die wel op contract worden geteeld. De seizoenen leren ons dat spreiding in teeltgebieden belangrijk is. Ieder jaar vindt in tenminste één gebied een weersextremiteit plaats. Ons werkgebied strekt zich daarom uit over heel Zuid-Nederland. Alle uien rond ons bedrijf in Steenbergen betrekken brengt een veel te hoog risico met zich mee.’