‘Met alleen een Excel-sheet red je het bij de bank niet’

Vier gezinnen die van één akkerbouwbedrijf leven. Een pittige opgave waar ook de bank zijn vraagtekens bij zette. Toch lukt het de vier broers Dogterom uit Oude-Tonge (Zuid-Holland). Gezamenlijk bouwden ze het ouderlijk bedrijf uit tot een bedrijf van formaat met akkerbouwgewassen en tulpen. Door areaaluitbreiding, forse investeringen en meer vreemd vermogen namen de financieringsvraagstukken toe. 'Met alleen een Excel-sheet red je het bij de bank niet meer.'

De ouders van de vier broers – Martijn ('87), Chiel ('89), Job ('91) en Thijs ('94) – vestigden zich begin jaren 80 in Oude-Tonge, doordat het ouderlijk bedrijf in Flevoland geen mogelijkheden tot uitbreiding bood. Het akkerbouwbedrijf had een stabiele omvang van 60 hectare, met eigendom en pachtgrond. Naast de traditionele teelten werd begonnen met tulpenbollen. Toen de zoons, na het volgen van een agrarische opleiding, een voor een in het bedrijf kwamen, nam die tak een steeds grotere vorm aan.

Extern advies
Van de broers werkte alleen Chiel eerst een tijdje buiten de deur. Zus Marilène is niet in bedrijf werkzaam en hun moeder verzorgt nog altijd de boekhouding en loonadministratie. Vanwege gezondheidsredenen moest hun vader geleidelijk aan steeds meer stappen terug doen. Vorig jaar resulteerde dat uiteindelijk in de volledige bedrijfsovername door de broers. Juist op dat moment kwamen er kansen op hun pad om het bedrijf uit te kunnen breiden en te optimaliseren. Reden genoeg om extern advies in te winnen.

De broers hebben een duidelijke taakverdeling, maar nemen de grotere beslissingen altijd gezamenlijk. Job is – behalve de prater van de vier, zoals hij zelf zegt – ook de man die zich met het financiële gedeelte bezighoudt. "Ik kende Farmers Funding & Advies al langer. We hebben elkaar eerder gesproken, maar ik kon het met mijn eigen data en kennis altijd nog redden. Investeren in een machine of schuur is nu eenmaal eenvoudiger dan wanneer je praat over de aankoop van een complete boerderij. Bovendien veranderen de eisen bij de bank. Je kunt niet alleen met een Excel-sheet aankomen. Er moet een goed onderbouwd plan bijzitten. Dat is waar Farmers Funding & Advies om de hoek kwam kijken."

Alles in één jaar
Aanvankelijk hadden de broers zich alleen op de bedrijfsovername gericht. Toen ze plotsklaps de gunning kregen om een bedrijf van 28 hectare aan te kopen, pakten ze die kans met twee handen aan. Job: "Naast de overname waren we al bezig met een omvangrijke grondtransactie. We konden pachtgrond aankopen, enkele losse percelen en ook grond ruilen om qua locatie gunstiger uit te komen. Dat was al een hele kluif. Toen we plotseling voor de keus stonden om een compleet bedrijf over te nemen was het dus wel even slikken, maar we hebben doorgepakt." Die houding kenmerkt de bedrijfsfilosofie en karakters van de broers. 'We verschillen soms in opvatting – en er is ook echt wel discussie – maar samen komen we er altijd uit', klinkt het.

Met hulp van Peter Pals, bedrijfsadviseur en financieringsexpert bij Farmers Funding & Advies, werd een bedrijfsplan geschreven waarmee ze naar de bank toe gingen. Het lukte om de benodigde financiering op te halen, waardoor alle plannen realiseerbaar werden. "Een gevolg is dat er nu veel meer vreemd vermogen in het bedrijf zit, waardoor je anders moet ondernemen", meent Job. "Van oudsher werd niet in grond geïnvesteerd. Die strategie hebben wij omgedraaid. Onze filosofie is dat – om te kunnen verduurzamen – er een bepaalde schaalgrootte is vereist. Zeker wanneer je naar de toekomst kijkt. De investeringen worden groter. Die kun je uitsmeren over meer hectares."

Job steekt veel tijd in het onderhouden van relaties. "De concurrentie van collega-bedrijven hier op Goeree-Overflakkee is groot. Veel draait om gunning, al moet je natuurlijk altijd een goede prijs betalen. Door nét dat stapje harder te lopen en zuinig op de grond te zijn, ook bij huurland, merk je dat dit werkt."

Geld verdienen
Niet alleen de omvang van hun financieringsaanvraag nam toe, ook wordt anders gerekend door de geldverstrekker. "In het verleden werd vooral naar onderpand gekeken, terwijl de bank nu scherp naar rendement (cashflow) kijkt", weet Job. "Dat is soms best lastig. We hebben ons in relatief korte tijd sterk ontwikkeld. De financiële cijfers doen het bedrijf niet altijd eer aan. Juist een goed onderbouwd bedrijfsplan, en de steun van een ervaren bedrijfsadviseur, helpen om de bank het vertrouwen te geven."

De hechte samenwerking en aanpakkersmentaliteit leggen de broers geen windeieren. De totale bedrijfsomvang is inmiddels flink groter dan de 60 hectare waar senior mee begon. Dogterom senior begon met 2 hectare tulpen. Inmiddels zijn dat er 100. De akkerbouwtak – met consumptieaardappelen, uien, knolselderij en granen – wordt daar omheen gepland. Focussen op vroege teelten is tijdtechnisch interessant en levert vaak een goed financieel rendement.

Adviseur onmisbaar
Job en zijn broers kijken scherp naar de kosten, maar als het geld oplevert durven ze te investeren. "Voor iedere vraag overleggen we niet eerst met Peter Pals. We hebben immers al vier meningen aan tafel en dat is soms uitdagend genoeg", lacht Job. "Maar gaat het om complexe (financiële) vraagstukken, dan is ons duidelijk dat extern advies onmisbaar is. Dat hebben we bijvoorbeeld ook gezien bij de aanvraag voor een RVO-subsidie rond de bedrijfsovername. Farmers Funding heeft de middelen en kennis in huis om een succesvol plan op te stellen, dat onmisbaar is in deze tijd."

FARMERS FUNDING & ADVIES helpt uw agrarische onderneming beter functioneren en presteren. Vandaag èn morgen.

Hoe we dit realiseren? Met hoogwaardig, gespecialiseerd advies. Op het vlak van bedrijfskundige vraagstukken zoals bedrijfsovername of realiseren van een samenwerking, fiscaal & juridisch advies, het snel & goed realiseren van de beste financiering en grondzaken. Kijk voor meer informatie op www.farmersfunding.nl.