De vrije teler verdient goud geld in een markt die 'overgecontracteerd' is. Dat had een stelling kunnen zijn bij een symposium over aardappelen. Dat is namelijk het geval als het om de niet-Fontane rassen gaat, zoals Innovator en Agria.
In het laatste geval (Agria) was er eind week 47 een melding op de TransactieApp van €30 per 100 kilo afgehaald, levering december. De maximale marktprijs waar echter Fontane voor wordt afgerekend is €15 per 100 kilo. Belgapom blijft ook vrijdag 22 november zonder blikken en blozen €12,50 noteren met de opmerking dat er voor droge partijen meer wordt betaald. De vraag is dan gelijk waarom zij deze prijzen dan niet communiceren. Viaverda doet dat wel door een paar dagen eerder €12,50 tot €17 op het bord te zetten.
Spagaat
De spagaat van de markt zal er volgens verwachting de komende maanden niet beter op worden. Zo zal de vraag naar vrije Innovator, Agria maar ook Markies zijn, terwijl er voldoende aanbod zal zijn van het bulkras Fontane waarvan de weg richting de €20 nog lang zal zijn. Het beste beeld van deze spagaat laat de Duitse Reka-notering zien die vrijdag 22 november voor Fontane €15 noteert tot €23 voor Innovator, een prijsverschil van maar liefst 35%!
Met de Interpom-beurs de komende dagen wordt er meestal een start gemaakt met het volgende oogstjaar en worden de eerste ideeën opgedaan met betrekking tot de contractprijzen. In die zin bijten de Belgische verwerkers vaak het spits af. Vanuit telershoek wordt de aardappelmarkt steeds meer als knellend ervaren. De vrijheid van welke rassen telen in welk volume qua contract is duidelijk beperkt de laatste decennia. Daar staat tegenover dat de contractprijzen de laatste jaren fors zijn gestegen en daarmee, ondanks de hogere kostprijs, het financiële resultaat per hectare bij een normale oogst een plus geeft. Feit blijft dat een deel van de gecontracteerde aardappelen worden afgerekend op dagprijzen die worden afgeleid van de verschillende beursnoteringen (als die er zijn…). Dat er dus nog altijd door Belgapom €12,50 wordt genoteerd roept op zijn minst vragen op aangezien telers met een contract de extra's kilo's hierop krijgen afgerekend, terwijl er in de vrije markt al weken €15 en meer voor Fontane wordt betaald.
Rendement
Veel telers, zeker in Nederland, zijn op zoek naar alternatieven buiten de contracten om, aangezien men ziet dat er in de vrije markt buiten Fontane om meer te halen valt. De positieve prijsverschillen van rassen als Innovator en Agria zijn geen toeval meer. Probleem echter is vaak wel de beschikbaarheid van pootgoed waarvan zeker als het gaat om Innovator de belangrijkste afnemers (verwerkers) het meest te zeggen hebben. Anderzijds zullen er genoeg telers zijn in Europa die tevreden zijn met de contractprijzen. Het rendement per hectare is de laatste jaren ten opzichte van de andere gewassen prima geweest. Wat er dan wordt afgerekend voor de meeleveraardappelen lijkt dan minder te boeien. In die zin zal de spagaat tussen de aardappeltelers in Nederland en zijn collega's in de aangrenzende landen gaan toe nemen.