Analyse Energie
Gasprijs stijgt weer na weken van daling
Na de daling van vorige week is de prijs van gas deze week fors gestegen. Hogere temperaturen in Noord-Europa zorgen voor een forse toename. Ondertussen zorgde een grotere productie van windenergie juist voor gunstige stroomprijzen.
De prijs van gas is de gestegen. Op dinsdag 24 september stond de gasprijs op het laagste niveau van de week. Die dag werd gas voor €36,19 per megawattuur verhandeld. Tot maandag 30 september steeg de prijs. Die dag bereikte de TTF het niveau van €38,97.
{{dataviewSnapshot(52_1727688230)}}
De voornaamste reden voor de hogere prijzen is een forse daling van de temperaturen in Noord-Europa. Komende weken wordt het aanzienlijk kouder. Met name in de nacht kan het flink koud worden. De nachttemperaturen zakken de komende weken soms tot onder de 10 graden. De verwachting is dat de verwarmingen in onder meer Nederland, Scandinavië en Duitsland her en der aan zullen gaan. Daarnaast werken gascentrales met name 's nachts minder efficiënt.
Daarnaast is de langzame daling van de LNG-prijs voorlopig gestopt. Sinds het dieptepunt van €12,83 per Mmbtu op 19 september is de toonaangevende Aziatische LNG-benchmark weer licht gestegen. Op vrijdag 27 september werd vloeibaar gas voor €13,21 verhandeld. Dit terwijl de zomer is afgelopen en de Aziatische vraag naar LNG van airco's is afgenomen. De hogere LNG-prijs trekt de TTF wat omhoog. Daarnaast geven analisten aan dat de vulling van de gasreserves wat stokt, omdat schepen omvaren naar Azië. De effecten daarvan zijn overigens beperkt, aangezien de Europese gasreserves voor maar liefst 94% gevuld zijn.
Impact voltooide werkzaamheden beperkt
Door de lagere temperaturen en hoge LNG-prijzen wist de reparatie van de pijplijn tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk amper voor druk op de Europese gasprijzen te zorgen. Van 19 september tot zondag 29 september was de pijplijn in onderhoud. Normaliter zou het beschikbaar komen van de pijplijn de prijzen wat drukken.
Elektriciteitsprijs laag
De elektriciteitsprijs was deze week aan de lage kant. Op woensdag 25 september stond de gasprijs op het hoogste punt van de week. Die dag werd gas voor €96,17 per megawattuur verhandeld. Daarna daalde de elektriciteitsprijs aanzienlijk. Op vrijdag 27 september daalde de prijs van stroom tot €20,01. Daarnaast kwam de elektriciteitsprijs na 25 september niet meer boven de €69 euro uit.
De opwek uit hernieuwbare bronnen is deze week licht toegenomen. De totale opwek uit hernieuwbare bronnen kwam neer op 56,5%. Vorige week was dat percentage 52%. Dat mag een relatief klein verschil zijn, maar door een wijziging in de verdeling van de typen energie werd de prijs juist extra gedrukt. Nu we het winterpatroon weer ingaan daalt het percentage aan zonnestroom en neemt de hoeveelheid windenergie juist toe. Waar vorige week nog 28,5% door zonnecollectoren werd opgewekt, daalde het percentage deze week naar 18,7%. Ondertussen nam het percentage aan windenergie toe van 23,5% tot 31%. Omdat wind over het algemeen constanter is dan zonne-energie, wordt de prijs van stroom constant gedrukt. Dit heeft als effect een relatief lage prijs.
Meer dan 50% hernieuwbaar
Uit een recente analyse van het CBS blijkt dat in de eerste helft van 2023 voor het eerst in een halfjaar meer dan de helft van alle stroom uit hernieuwbare bronnen werd opgewekt. In totaal werd 53% van de totale elektriciteit, of in absolute termen 32,3 miljard kWh uit hernieuwbare bronnen opgewekt.
Dit is het gevolg van een aanzienlijke toename van de opwek uit hernieuwbare bronnen. In totaal steeg de capaciteit aan windenergie met 4,4 miljard kilowattuur tot 17,4 miljard kilowattuur. Twee derde daarvan bestond uit windmolens op zee. Het vermogen van zonnepanelen nam ondertussen met 0,8 miljard kilowattuur toe tot 11,7 miljard kilowattuur. Dit cijfer is nog wat geflatteerd, aangezien de hoeveelheid zon dit jaar lager was dan in voorgaande jaren.
De hogere opbrengsten gaan vooral ten koste van kolenstroom. Het totale vermogen van kolencentrales daalde met net iets minder dan 40% tot 3,9 miljard kilowattuur. De productie uit biomassa daalde ondertussen met 16%. Het grotere aandeel uit hernieuwbare bronnen zorgt voor een stijging van de handel. In totaal steeg de invoer van elektriciteit met 4%. De export steeg nog sterker, met maar liefst 10%.