Weer heeft gigantische impact op bietenoogst

Waar de gemiddelde zaaidatum op uitkomt bij onze zuiderburen, is niet bekend. Dat deze behoorlijk laat is, is wel duidelijk. Aanhoudende neerslag zorgde voor problemen dit voorjaar. Veel bieten gingen pas in juni de grond in. Vervolgens bleef het nat en donker. Vanaf eind juli kunnen de bieten profiteren van zonneschijn, maar dat vertaalt zich nog niet in een hogere suikeropbrengst.

40% minder suiker
De Belgische nieuwswebsite Vilt sprak met Erwin Boonen, directeur grondstoffen bij Tiense Suiker. Het is een van twee bietenverwerkers in het land. Het bedrijf, dat onderdeel is van Südzucker, heeft begin augustus 200 percelen bemonsterd. "Hieruit kwam naar voren dat we afstevenen op 40% minder suikeropbrengst", zegt Boonen. Een deel van deze achterstand wordt hopelijk ingehaald deze zomer, maar dat sprake is van een fors opbrengstverlies is wel duidelijk. Ook Iscal Sugar, dat zijn fabriek in Fontenoy (vlak bij Frankrijk) heeft staan, gaat uit van een ondergemiddelde opbrengst. Die maakt het bedrijf niet bekend, maar een teler zegt tegen Vilt dat ook hier de late zaaidatum duidelijk groei heeft gekost en dus suiker.

Tweede slechte campagne
Afgelopen jaar kampte de Belgische fabrieken eveneens met lage suikergehaltes. Tiense Suiker verwerkte 3,5 miljoen ton bieten. Weliswaar een iets hogere wortelopbrengst dan in het jaar ervoor, maar de suikeropbrengst was laag. Het bedrijf heeft telers daarvoor €55,91 per ton betaald voor gecontracteerde tonnen. Daarbuiten werd €53,47 per ton betaald. Deze prijs slaat op bieten met 18% suiker, terwijl in de praktijk dat eerder 16% of minder was.

Iscal had een zeer moeizame campagne door de natte herfst, waardoor de bieten niet konden worden gerooid of verwerkt. Ook vorst zorgde voor problemen aan het einde van het seizoen. Iscal riep zelfs de hulp van Cosun in om hun bieten te verwerken, maar dat wees de coöperatie af.

Vroege campagne
Juist door dit weerrisico hadden de Belgische fabrieken vooraf besloten om eerder aan te vangen met de campagne. Tiense Suiker startte vorig jaar al op 25 augustus en was van plan om deze zomer nog eerder te beginnen. Omdat de opbrengsten zo tegenvallen schuift het bedrijf deze datum toch weer iets naar achteren. Het idee is dat het risico op vorstschade wordt beperkt door de campagne vroeg te beginnen.

In ons land heeft Cosun nog geen opbrengstverwachting voor de suiker uitgesproken. Eind juli ging het uit van gemiddeld 79 ton bieten per hectare. Hier start de campagne 17 september, wat drie dagen eerder is dan vorig jaar. Met een gemiddelde zaaidatum van 24 april is ook in Nederland relatief laat gezaaid, al is de spreiding groot en niet zo dramatisch als in België.

Het Europese JRC ging afgelopen maand uit van 73,4 ton bieten per hectare in Europa. Dat is vrijwel gelijk aan het vijfjarig gemiddelde. Voor België gaat het zelfs uit van een iets hogere opbrengst. In Nederland ligt die gelijk aan het gemiddelde. Het is de vraag of het rapport over augustus een ander beeld laat zien.

Suikerbieten Duitsland bovengemiddeld
Duitse bietentelers hebben eerder kunnen zaaien en dat is ook terug te zien in de proefrooicijfers. Telersorganisatie Franken Rüben, in het zuiden van Duitsland, mat eind juli een gemiddelde opbrengst van 66,2 ton per hectare met 15,3% suiker. De spreiding in opbrengst van 48 tot 89 ton is groot, maar 40% hoger dan het meerjarig gemiddelde. De suikeropbrengst ligt wel 10% onder het gemiddelde. Dit beeld wordt bevestigd door onder andere zaadleverancier Strube. In hun proefrooiingen voor heel Duitsland komen ze op 70 ton bietopbrengst bij 15,5% suiker.

Het Franse Agreste heeft nog geen opbrengstverwachting voor de suikerbieten in Frankrijk bekend gemaakt. Dit jaar zijn 411.000 hectare bieten ingezaaid. Dat is 32.000 hectare (8,4%) meer dan in 2023 werd gezaaid.