De wind in de mondiale landbouw waait onderhand uit een andere hoek. Na een paar jaar van vooral stijgende markten is de agrarische sector nu meer in de ban van dalende prijzen en wanneer die hun dieptepunt hebben bereikt. In het kielzog van de goede marktomstandigheden in de primaire sector wisten de producenten van gewasbeschermingsmiddelen ook een graantje (of nog wat meer) mee te pikken. Nu het in de landbouw minder gaat, krijgen bedrijven in de periferie daar ook het een en ander van mee.
In Nederland is de stemming onder akkerbouwers door behoorlijke aardappel- en uienprijzen niet verkeerd. Dat is bij grotere extensievere akkerbouwers in het buitenland wel anders. De lage graanprijzen zorgen voor een veel somberdere stemming. De Ag Economy Barometer van Purdue/CME group is bijvoorbeeld van ruim 175 punten eind 2021 gezakt richting de 100 punten begin dit jaar. De belangrijkste oorzaak lijkt daarvoor in de granenmarkt te liggen die afgelopen jaar een flinke duikeling maakte.
Het is niet onlogisch dat als het verdienvermogen van de boer terugloopt hij ook kritischer wordt op de kosten. Pakken we de jaarcijfers van de agrodivisies van drie grote chemiebedrijven erbij, dan blijkt het gecompliceerder te liggen. Bij Bayer (naar omzet gerekend de grootste) kwam de omzet in 2023 uit op €23,27 miljard. Dat is een omzetdaling van 7,5% ten opzichte 2022 in de agrodivisie. Gecorrigeerd voor valutaschommelingen en portefeuille-aanpassingen is de omzetdaling 3,7%, schrijft Bayer in het jaarverslag. Vooral bij de glyfosaatproducten en generieke middelen in het algemeen staan de prijzen onder druk volgens het bedrijf. Voor andere producten in het portfolio stegen de prijzen wel, onder andere door de relatief hoge commodityprijzen. De brutowinst (Ebitda) liep in de agrodivisie van Bayer met 25% terug tot €5 miljard. De Ebit komt in 2023 uit op €3,49 miljard onder meer vanwege forse afwaarderingen op goodwill en sterke concurrentie in glyfosaatproducten en katoenzaad.
Branchegenoot BASF zag de omzet in 2023 ook wat teruglopen maar de daling was minder sterk dan bij Bayer. De omzet in de agrodivisie van BASF kwam in 2023 uit op €10,09 miljard. Dat is een daling van 1,8% ten opzichte van 2022 toen de omzet €10,28 miljard bedroeg. BASF schrijft in de toelichting op de jaarcijfers dat het volume dat verkocht is flink is teruggelopen maar dat de prijzen voor de verkochte producten hoger lagen. Dat er minder middelen verkocht zijn komt volgens het bedrijf voor een belangrijke deel omdat de tussenhandel weer kleinere voorraden aanhoudt. De Ebit voor bijzondere posten bij de agrodivisie steeg met €343 miljoen naar €1,56 miljard. De Ebit na bijzondere posten komt €91 miljoen lager uit €1,13 miljard. De bijzondere posten bestaan voor een groot deel uit afwaarderingen op fabrieken in Europa in de context van een kostenbesparingsprogramma.
Een andere grote speler, Corteva zag de omzet met 1% dalen naar $17,23 miljard. Het inkomen na belastingen kwam uit op $941 miljoen, een daling van 23% ten opzichte van 2022. Ook hier waren de prijzen voor de verkochte producten hoger terwijl de volumes kleiner waren. Naast het aanhouden van kleinere voorraden noemt Corteva ook als reden voor de lager verkochte volumes het uitstellen van aankopen door boeren en producten die uit het assortiment verdwijnen.