Analyse kunstmest
Weinig beweging op de kunstmestmarkt
Wie enkel kijkt naar de prijsontwikkeling van kunstmest zou zeggen dat de rust is wedergekeerd op deze markt. Deels klopt dit, omdat deze periode altijd vrij rustig is wat betreft handel en vraag. Op de achtergrond gebeurt er echter nog genoeg en staat de markt niet stil.
De vraag naar kunstmest nam de afgelopen periode steeds verder af en is daarmee niet anders dan andere jaren gelet op het seizoenverloop met toepassingsmomenten. Inmiddels zijn ook de kunstmestprijzen dit voorjaar redelijk gestabiliseerd op een laag prijsniveau, iets wat we al langere tijd niet hebben meegemaakt. Echter blijft kunstmest relatief duur in vergelijking met 2020 en de jaren daarvoor. Kalkammonsalpeterzuur (KAS) wordt al enkele weken verhandeld voor ongeveer €30 per 100 kilo of iets meer of minder. Wel is het ruim 60% lager in prijs dan op het hoogste punt in voorjaar 2022.
De prijs voor stikstofkunstmest is momenteel stabiel en heeft met €30 per 100 kilo in verhouding minder mogelijkheden om te zakken dan bijvoorbeeld kalikunstmest, wat momenteel wordt verhandeld voor €69,80 per 100 kilo volgens de weekprijzen van Farmers4All.
Overgangsperiode
Het aanbod van stikstofkunstmest is ondanks de voorjaarsvraag ruim gebleven door de beperkte aanschaf van boeren. Dat heeft er langere tijd voor gezorgd dat de markt uit evenwicht was en de prijs voor stikstofkunstmest daalde. Het overaanbod geldt nog steeds doordat producenten nog altijd niet volledig door de voorraden heen zijn.
Hoewel de kunstmestmarkt niet duidelijk in seizoenen te verdelen is zoals de gewassen, is er wel degelijk sprake van een start en een einde voor een jaar, een soort van overgangsperiode. Inmiddels is die periode aangebroken dat de kunstmestproducenten alvast produceren en de voorraden aanvullen voor de toepassingsmomenten in 2024. Daardoor heeft alles wat er nu speelt veel invloed op de prijzen van komend voorjaar.
De ammoniakprijs, de stof die nodig is voor stikstofkunstmest, blijft scherp geprijsd op de wereldmarkt en daarvan is nog steeds een overaanbod. Dat maakt het voor Europese kunstmestproducenten mogelijk om te importeren in plaats van zelf te produceren uit aardgas, de grondstof voor ammoniak. Echter is de aardgasprijs de afgelopen maanden dusdanig gedaald dat zelf ammoniak produceren weer lucratief kan zijn in Europa, mits deze markt stabiel is. Dat is nu net het probleem: de aardgasmarkt schoot de afgelopen dagen weer omhoog en vandaag (dinsdag 20 juni) noteert de Dutch TTF weer €39 per MWh. Begin juni was dit nog €23 per MWh. De volatiele markt zorgt ervoor dat zelf produceren risico's met zich meebrengt.
Anderzijds gelden sinds 17 juni weer invoerrechten op de import van ammoniak en ureum in Europa. De invoerrechten waren sinds december 2022 opgeschort voor zes maanden. De afschaffing van de invoerrechten zorgde ervoor dat het aantrekkelijker werd om ammoniak en ureum te exporteren uit landen die dit tot voor kort nog niet deden, wat mogelijk tot nieuwe handelsstromen zou leidden. Door de herinvoering wordt geïmporteerde ammoniak dus weer wat duurder.
Druk op de kalimarkt
Net als bij stikstofkunstmest is er een behoorlijke neerwaartse prijsdruk op de markt van kalikunstmest. Het wereldaanbod van kalimeststoffen is al geruime tijd groot en in verschillende continenten blijven de prijzen dalen. Enkel in Europa blijven de prijzen bovengemiddeld. De laatste weken daalden kalimeststoffen – ook bij Farmers4All – af en toe. Ook in buurlanden als Duitsland en Frankrijk dalen de prijzen. Een forse daling zoals bij stikstofkunstmest eerder afgelopen winter en voorjaar bleef vooralsnog uit, maar kan wel gebeuren wanneer de export van meststoffen uit Rusland in de Zwarte zeedeal betrokken wordt.