Vlaamse minister legt 'atoombom' onder de sector

De plannen van minister Zuhal Demir zijn zeer ingrijpend voor de Vlaamse landbouw. Zo moet er onder meer een teeltvrije zone van 6 meter komen langs alle waterlopen en grachten, worden de mestnormen met 15% verlaagd en komt er vanaf 2024 een volledig bemestingsverbod vanaf 1 augustus. De Tijd vroeg bemestingsexpert Thijs Vanden Nest wat de plannen betekenen voor de Vlaamse landbouw. De teeltvrije zone betekent volgens hem dat tot 25.000 hectare dure en schaarse grond uit productie wordt genomen. Het fors verlagen van de mestnormen en het verkorten van de uitrijdperiode heeft grote gevolgen voor de opbrengsten van de gewassen, verwacht de boerenbond. De minister gaat uit van een maximale opbrengstreductie van 3%, maar volgens de bond baseert zij zich daarbij op éénjarige onderzoeken en wordt het langetermijneffect geheel buiten beschouwing gelaten. Dat betekent dat er roofbouw op de grond wordt gepleegd waardoor de opbrengsten na verloop van tijd veel verder gaan dalen. 

Een ander heikel punt is dat Vlaanderen wordt ingedeeld in twee gebiedstypes: blauw en paars, waarbij de paarse gebieden extra maatregelen moeten nemen om de waterkwaliteit te verbeteren. Dat zijn onder meer strengere mestnormen en een verbod op de teelt van aardappelen en groenten die geoogst worden na 1 september. Het gros van de aardappelen wordt na 1 september geoogst volgens Vanden Nest. Dat heeft dus grote gevolgen voor de aardappelteelt. De maatregel zou niet alleen de doodsteek zijn voor de aardappel- en groenteteelt in Vlaanderen maar ook voor het hele agrovoedingscomplex dat hiermee samenhangt volgens de boerenbond. 

Atoombom
"Wij hebben via een mondelinge toelichting verbijsterd kennis genomen van de maatregelen in het kader van MAP7 die het kabinet van minister Demir met de Europese commissie aftoetste. Deze maatregelen werden door de minister zonder voorafgaand overleg of betrokkenheid van enige partij in de regering, het parlement of de stakeholders voorgelegd", schrijven het Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat, jong ABS en Groene Kring in een gezamenlijk statement. De voorman van Belgapom, de belangenorganisatie van de aardappelverwerkende industrie gaat nog een stap verder: "Wij waren ons al aan het voorbereiden omdat we dachten dat er een bommetje ging komen. Het is een atoombom gebleken", vertelde Christophe Vermeulen CEO van Belgapom in het VRT programma De zevende dag. "Door dit plan zal 80% van de aardappelteelt in Vlaanderen onmogelijk worden. Dat komt neer op het doodgraven van een enorm succesvolle industrie, inclusief de fritescultuur in ons land. Ik ben een grote fan van doortastende politiek. Ik begrijp wat ze wil doen en begrijp dat ze wil gaan voor betere waterkwaliteit. Maar er is een verschil tussen doortastend zijn en roekeloos zijn."

Demir is ondertussen vooral verbolgen over het feit dat de plannen gelekt zijn. Bij het actualiteitenprogramma De zevende dag noemt ze het 'een georganiseerde aanval met de bedoeling de plannen te torpederen en om mensen bang te maken'. Demir zegt 'open te staan voor alle amendementen, zolang we de doelstelling maar kunnen bereiken'.