UNPT roept aardappelcrisis uit in Frankrijk

Het is in Frankrijk sinds 1958 niet zo droog geweest. In juli viel gemiddeld slechts 9,7 millimeter regen. Zomer 2022 is een opeenstapeling van records in het land, dat eigenlijk al sinds dit voorjaar met droogte te maken heeft. Zelfs op satellietbeelden is te zien hoe grote delen van Frankrijk bruin kleuren waar eerst groen gras groeide.

€250 miljoen schade
De impact op de akkerbouw is ook groot. De granenoogst pakte kleiner uit, maar vooral de 'herfstgewassen' zoals korrelmaïs, suikerbieten en ook aardappelen krijgen de grootste klap. Reden voor telersorganisatie UNPT om de noodklok te luiden en bij de minister aan te kloppen voor een steunpakket. Naar eigen zeggen heeft de aardappelsector een verlies van ruim €250 miljoen te verwerken dit seizoen.

Volgens eigen proefrooicijfers van UNPT – over week 33 en 34 – komt de gemiddelde aardappelopbrengst uit op 36,1 ton per hectare. Dat is de laagste meting in 20 jaar tijd en daarmee ook minder dan in 2018 werd bemonsterd. Toen lag de opbrengst 12% hoger. Ten opzichte van het tienjarig gemiddelde is de huidige opbrengst 10% lager. Bij zetmeelaardappelen komt de opbrengst zelfs niet verder dan 26 ton per hectare. UNPT schrijft dat het land dit jaar 1,5 miljoen ton aardappelen tekort komt.

UNPT heeft bij landbouwminister Julien Denormandie een plan ingediend dat rust op drie pijlers. Allereerst een leenstelsel voor aardappeltelers om hun cashflow op peil te brengen. Tweede pijler is financiële steun op landelijk of Europees niveau en tot slot een kapitaalinjectie voor de zetmeelsector, die het hardst wordt getroffen.

Markt vast en rustig
Net als in andere West-Europese landen voelt de aardappelmarkt rustig en prijshoudend aan. Franse verwerkers betalen €25 voor onder andere Innovator, Shepody en Daisy, al worden er amper vrije aardappelen aangeboden en gekocht. De prijs van tafelaardappelen ligt met €30 tot €35 iets hoger. Rooien is problematisch voor telers die niet kunnen beregenen. Door beregenverboden is dat op de meeste plekken niet langer mogelijk. In het departement Picardië en de Champagnestreek kan dat deels nog wel en worden mondjesmaat aardappelen gerooid. In Nord-pas-de-Calais – waar veel fritesaardappelen worden verbouwd – is dat niet langer mogelijk en staat de oogst op een laag pitje. Wordt er geoogst dan moeten de aardappelen binnen enkele uren worden verwerkt.

Wat de rooivoortgang ook belemmert, is de kwaliteit. Zo zijn er naast rooibeschadigingen en stootblauw problemen met doorwas en verkleuring door een extreem hoog onderwatergewicht. Aardappeltelers vragen zich dan ook af hoe ze onder deze omstandigheden aardappelen kunnen rooien voor de bewaring.

Droogte houdt aan
Deze week is ook voor het noorden van Frankrijk neerslag voorspeld. Het gaat daarbij om enkele millimeters die weinig aan de huidige situatie veranderen. Het Europese JRC waarschuwt dat de droogte tot en met november kan duren, zeker in het zuiden van Frankrijk. Meteo France vraagt zich af of deze winter wel voldoende neerslag valt om de broodnodige vochtreserves weer aan te vullen. Daarnaast is er een waarschuwing afgegeven voor overstromingen. Gaat het regenen, dan kan de bodem niet direct grote hoeveelheden neerslag aan.