Prijsstijging kunstmest is niet meer te houden

Wie de afgelopen maanden zaken heeft kunnen doen voor onder de €670 per ton KAS lijkt het goed gedaan te hebben. Met de huidige gasprijs is het maken van stikstofhoudende meststoffen duurder geworden dan begin dit jaar. Het is hartje zomer, maar donderdag 11 augustus werd een nieuwe recordprijs op de TTF Gas Futures genoteerd, en wel een prijs van €212,35 per MWH. Inmiddels lopen de KAS-prijzen al enkele weken fors op en betaal je bij verschillende leveranciers al €850 per ton KAS. Wie geluk heeft betaalt mogelijk iets minder omdat er nog enkele voorraden zijn,  maar het zal niet lang meer duren voordat deze op zijn.

Groot risico
Even leek de kunstmestmarkt te bekoelen na een jaar met hoge prijzen. Rusland sprak over het versoepelen van sancties op het importeren van meststoffen uit Rusland en Wit-Rusland. Vanwege de afspraken over de Oekraïense graancorridor zag Rusland het opheffen van deze sancties door de EU als goede tegenprestatie. Niets bleek minder waar, want de invoer van Russische meststoffen in Europa blijft gesanctioneerd. Bijzonder is dat Russische meststoffen wel zijn toegestaan in Centraal/Latijns-Amerika en de VS. Ook India en Turkije mogen meststoffen importeren.

Een gedeelte van de meststoffen kan Europa elders inkopen, zoals bijvoorbeeld in Noord-Afrika, maar ook daar is de prijs hoog. Europa is gewend om zelf te produceren, maar met de huidige gasprijzen brengt dat veel risico met zich mee. De productie van ammoniak lag eind juli al meer dan 30% lager dan normaal rond deze tijd. Kunstmestproducenten durven het risico niet meer aan om met deze hoge gasprijzen te produceren. De prijs schommelt erg waardoor zij mogelijk binnen korte tijd ook tegen lagere kosten kunnen produceren. Tegelijkertijd kunnen de kosten ook oplopen zoals dat de laatste weken het geval is. Voor deze prijzen moet ook een koper gevonden worden en dat lijkt lastig te worden wanneer er straks €1.000 of meer per ton KAS afgerekend moet worden.

Ook de kunstmestmarkt van kali- en fosfaathoudende meststoffen staat onder druk. De meststoffen komen voornamelijk uit Rusland en Wit-Rusland. Zij zijn goed voor 40% van de kali-productie in de wereld. In verhouding produceert de EU een handvol en dat beetje is voor de voedselindustrie, niet voor de productie van kunstmest. Schaarste heerst op deze markten waardoor de prijs ook oploopt. De verwachting is wel dat de prijzen voor kali- en fosfaat meststoffen stabiliseren op dit hoge niveau vanwege de verwachte vraag en aanbod.

Wie gaat dit betalen?
Vanwege het risico produceren en verkopen kunstmestproducenten maar geringe volumes waardoor ook de voorraad van de groothandel minimaal is. De verkoopprijs is daarnaast ook onstabiel. De handelaren verwachten snel prijsstijgingen, zoals dat afgelopen week al het geval was. De groothandels melden dat het daardoor lastig inkopen is en zij ook veel risico lopen. Daarnaast stellen zij de vraag hoe hoog het plafond is wie dat wil betalen?