'Beschikbaarheid grootste zorg bij gewasbescherming'

Verschillende fabrikanten geven aan dat de kostprijs voor de productie van middelen stijgt, onder meer door de hogere energiekosten. Die stijging zal echter zeker niet zo extreem zijn als bij kunstmest. De grootste zorg voor de bedrijven is niet de prijs, maar de beschikbaarheid van middelen in de (nabije) toekomst. Boerenbusiness ging hier dieper in op de laatste ontwikkelingen met Han Rupert directeur van Adama Northern Europe B.V. en Kees Jan Nell, Area Manager Benelux bij Adama.

Kunnen we voor GBM's een zelfde prijsontwikkeling als bij de kunstmest verwachten?
Han Rupert: "De GBM-markt volgt met enige vertraging vaak de trend op de kunstmestmarkt. Dat zal waarschijnlijk ook nu gebeuren. Energie is bij GBM's een veel kleiner deel van de kostprijs dan bij kunstmest. Een prijsstijging voor GBM's is waarschijnlijk, maar uiteindelijk zal het erg verschillen per middel/actieve stof. Overigens komt dat niet alleen door de hoge energieprijzen."

Welke factoren spelen nog meer?
Rupert: "Die hoge energieprijzen werken ook in andere facetten van de economie door. De huidige uitzonderlijke situatie op de energiemarkt en misschien wel grondstofmarkten in het algemeen drijft de prijs van allerlei goederen op en zorgt voor stijgende inflatie. Dit jaar is onze kostprijs al met circa 5% gestegen en dat is nog zonder de extreme ontwikkelingen op de energiemarkt van de laatste weken."

"Maar naast prijs moeten we ook de beschikbaarheid van producten niet uit het oog verliezen. Wij maken veel actieve stoffen maar de grondstoffen en/of de grondstoffen voor grondstoffen komen in de chemische industrie voor circa 70% uit China. In dat land worden door de energiecrisis hele provincies tijdelijk afgesloten van het elektriciteitsnet. Daar zitten bedrijven tussen die direct of indirect grondstoffen produceren voor onze industrie. Ook de logistieke sector staat op z'n kop met lange wachttijden en prijzen die tussen sommige bestemmingen zelfs zijn vertienvoudigd. De problemen in het begin van de keten werken door en dat gaan wij ook merken."

Wat betekent dat voor de Europese productie?
Rupert: "De productieplanning voor de rest van dit jaar, maar ook voor de eerste twee kwartalen van 2022 is zo goed als ingevuld. De grondstoffen die daarvoor nodig zijn hebben we in bestelling staan bij onze leveranciers. We hebben nog geen grote problemen met de beschikbaarheid van grondstoffen maar we houden er serieus rekening mee dat we niet alles wat we besteld hebben op tijd en volledig geleverd krijgen. Als bijvoorbeeld een hulpstof die gebruikt wordt in verschillende GBM's niet of niet op tijd wordt geleverd, blijven hele batches hangen van middelen die voor de buitenwereld niets met elkaar te maken lijken te hebben."

Afgelopen jaar waren er al problemen met de beschikbaarheid van middelen. Is daar in de handel wat van te merken?
Kees Jan Nell: "De oorzaak daarvan was het natte verloop van de zomer. Afgelopen seizoen hebben we problemen gezien met de beschikbaarheid van vooral fungiciden. In onze branche werken we veel met scenario's voor natte en droge jaren. Dat doen wij voor onze productie en dat doet de handel voor hun inkoop. Je merkt toch dat na drie droge zomers op rij fabrikanten en inkopers andere keuzes maken. Problemen met de beschikbaarheid van bijvoorbeeld fungiciden voor bieten heeft iedereen weer op scherp gezet."

Bestelt de handel daardoor eerder dit seizoen?
Nell: "Onze klanten (coöperaties en tussenhandel) hebben de eerste orders geplaats, maar meestal loopt het verkoop seizoen tot in januari. Voor bepaalde (groepen van) producten is de vraag redelijk goed te voorspellen en inkopers wachten niet af maar willen vroeg bestellen, voor zover we dat nu op dit punt in het seizoen kunnen zien. Voor andere middelen wordt bijvoorbeeld gewacht op de resultaten van proefvelden. Voordat die geoogst en de resultaten verwerkt zijn, kan het zo maar januari worden."

"Onze productieplanning wordt grotendeels ingevuld voordat de producten verkocht zijn en bijsturen tijdens het groeiseizoen is moeilijk. Daarom hebben we per regio, in dit geval Europa, een strategische voorraad in bulk opgeslagen. Mocht er onverwacht extra vraag komen, kunnen we snel schakelen en hoeven de GBM's alleen verpakt en van een label in de juiste taal voorzien te worden. Het is alleen niet gezegd dat we eventuele problemen in de productie daarmee volledig op kunnen vangen."

Kan een boer daar zelf iets aan doen?
"Communiceren'', zeggen Nell en Rupert. "Houd je leveranciers op de hoogte van wat er speelt op jouw bedrijf. Dan kun je samen de strategie uitzetten en bijsturen indien nodig, bijvoorbeeld omdat het middel van eerste keus niet beschikbaar is. Hamsteren van GBM's heeft weinig zin en moeten we voorkomen. Dat zorgt alleen maar voor problemen in de distributie en kunstmatige tekorten van producten die later toch niet nodig blijken."