In hun nieuwe bewaarschuur voor biologische producten koos Maatschap Van Stee in Swifterbant 3 jaar geleden voor condensdrogen. Naast de lagere energiekosten was ook het hogere bewaarrendement een argument. "Als ik het over moest doen deed ik het op dezelfde manier", aldus Frans van Stee.
Het akkerbouwbedrijf van Maatschap Van Stee bestaat uit 70 hectare. Frans runt het bedrijf samen met zijn broer. 4 jaar geleden kozen ze voor een geleidelijke overstap naar een biologische bedrijfsvoering. Uien, peen en aardappelen zijn hun belangrijkste gewassen. Daarnaast bestaat het bouwplan uit spinazie, bonen, voederbieten, suikermaïs, erwten en haver. Met een geleidelijke overgang naar biologisch creëerden ze tijd om het machinepark aan te passen én om te wennen aan de biologische teelt. Ook beseften ze dat de lange bewaring van biologische producten moeilijk zou worden met de traditionele techniek in de bestaande bewaarruimtes. Daarom dachten ze aanvankelijk aan het ombouwen naar condensdrogen. Omdat de bewaarruimtes niet 100% af te sluiten waren, ging dat plan echter van tafel en kreeg nieuwbouw alle aandacht.
Condensdrogen
Vanaf het begin was duidelijk dat de bewaarschuur uit 3 cellen moest bestaan. Daarnaast moest het mogelijk zijn om weersonafhankelijk te kunnen drogen zonder fossiele brandstoffen. Vanwege hun goede ervaringen met Tolsma-Grisnich, was het voor Van Stee een uitgesproken zaak dat hun bewaaradviseur Paul den Engelsen hen zou begeleiden bij het nieuwbouwtraject. Op basis van de bedrijfsgrootte en het bouwplan was het advies om 2 cellen in te richten voor condensdrogen en 1 koelcel specifiek voor wortelbewaring.
Met de condensdrooginstallatie kan Van Stee de uien 24/7 drogen en voorzien van een warmtebehandeling om meeldauw te bestrijden. Het koelsysteem maakt gebruik van propaan, een natuurproduct dat niet schadelijk is voor mens en product. Daarnaast is glycol een simpele en robuuste koudedrager waarmee bij Van Stee zowel het warme- als koudecircuit uitgevoerd is. De koeling zorgt voor een constante temperatuur van het product waardoor ook ongewenste kieming onder controle is.
Air Control Max ventilatoren
Voor de ventilatie viel de keuze op de geluidsarme en energiezuinige Air Control Max ventilatoren. "Ik ben daar erg blij mee", vertelt Van Stee. Als hij 4 ventilatoren van 2,2 kW aanzet op 60% stijgt het energieverbruik met slechts 3 kW. Dat scheelt aanzienlijk in de energiekosten. En het lagere geluidsniveau? "In de schuur hoor je niet of de ventilatoren aan staan. En zelfs in de luchtsluis kan ik een normaal gesprek met iemand voeren."
Vision Control
De nieuwe bewaring wordt aangestuurd door de Vision Control bewaarcomputer. Aanvankelijk moest Van Stee daar even aan wennen. Toch wilde hij maximaal gebruik maken van alle opties die de bewaarcomputer biedt. Daarom vindt hij de begeleiding vanuit Tolsma-Grisnich erg prettig. "Zij kunnen inloggen, meekijken en eventueel aanpassingen in de instellingen doen. Door de service en coaching van Tolsma-Grisnich heb ik veel geleerd en kan ik nu zelf ook goed werken met deze gebruiksvriendelijke bewaarcomputer." Op het dak van de bewaring liggen 550 zonnepanelen. Die zijn gekoppeld aan de energiemodule van de Vision Control. Het gebruik van de zelf opgewekte stroom is daardoor optimaal. Daarnaast geeft het een goed totaaloverzicht van energieproductie en -verbruik.
Bewaarresultaten
Of de nieuwe bewaarschuur voldoet aan de wensen van Van Stee? "Absoluut. Afgelopen jaar kregen we de wortelen binnen 2 weken van 12 naar 3 graden Celsius. En als je de consumptieaardappelen ziet die nu nog in de kisten staan, is het net alsof ze gisteren gerooid zijn. De grond wil nog steeds niet loslaten. Kortom: kwaliteit van product blijft behouden en de bewaarkosten zijn lager."
In de wortelcel koelt Van Stee tegen de vorstgrens aan. IJs op de verdamper heeft hij echter nog niet gezien. "Ik dacht écht dat elektrische ontdooiing nodig was. Paul adviseerde om dit niet te doen omdat het ook warmte produceert en vervolgens weer gekoeld moet worden. Zonde van de kostbare energie. Zijn adviezen zijn van grote waarde geweest bij de keuzes die wij hebben gemaakt."