Het bewaarseizoen van aardappelen startte vorig najaar zónder het vertrouwde chloorprofam. Nieuwe middelen zijn weliswaar beschikbaar, maar de meeste telers hebben daar nog geen ruime ervaring mee. Halverwege het bewaarseizoen maken we een tussenbalans op en kijken we vooruit naar de rest van het bewaarseizoen.
Het viel niet mee om partijen aardappelen die laat en koud zijn ingeschuurd, snel te drogen. Zonder kachels was het zelfs onmogelijk. Na het drogen is er veelal meteen gestart met de kiemremming. Ook doordat er op een flink aantal partijen al snel kiemgroei te zien was. Al snel bleek dat er nog veel te leren was. Op het gebied van de middelen zelf, maar ook van de toepassingstechniek en hoe dit samenwerkt met de ventilatie- en koeltechniek in de bewaring. Daarnaast heeft de vorstperiode van begin februari ook geleerd dat een koude ruimte en condensvorming niet goed samengaan met de nieuwe generatie middelen.
Evaluatie van de eerste ervaringen
Zorg voor een droog product dat vrij is van condens. Dit geldt ook voor de ventilatoren, halfronde stalen kanalen en de koelinstallatie. Bij de kiemremmingsmiddelen 1,4SIGHT, Biox-m en Argos kan de combinatie van vocht en kiemremmingsmiddel ongewenste reacties geven op een aantal materialen. Dit betekent dat er vooraf intern geventileerd moet worden om eventueel vrij vocht door de partij heen te verdelen. Doe dit op 100% toerental zodat overal dezelfde lucht goed verdeeld in contact komt met de aardappelen.
Voer ook het vocht op de lamellen van de luchtkoeler, in de lekbak en in de buizen van de condenswaterafvoer af. Schakel hiervoor de koeling uit en laat de luchtkoelerventilatoren 24 uur van tevoren draaien zodat de lamellen droog zijn. Gun het systeem daarna de tijd om het condenswater weg te laten lopen. Controleer of de lekbak en afvoer schoon zijn zodat het water snel afgevoerd kan worden.
Verdampen van vocht gaat ook sneller als een kachel kort wordt aangezet om de ruimte wat op te warmen. Denk erom dat er bij gas- en oliekachels ook water en CO2 vrijkomt. Circulatieventilatoren en warmtestabs kunnen ook ingezet worden om de ruimte op te warmen voor dit doel. Hierdoor warmen de materialen in de bewaring ook op waardoor de risico's op het neerslaan van kiemremmers kleiner wordt.
Voorafgaand aan de toepassing extreem verversen om zo de lange periode zonder verversen te overbruggen, wordt afgeraden. Het kan in combinatie met het toedienen van 1,4 SIGHT een extreme ademhaling veroorzaken. Het CO2-gehalte loopt daardoor sneller op tijdens de behandeling.
Laat de mechanische koeling voor, tijdens en na het toepassen uit. Er zijn veel voorbeelden bekend van schade aan condenswaterafvoeren door het kristalliseren van middelen op de koude en natte kunststof materialen. Voor het feitelijke toepassen moet altijd de luchtstroom op gang gebracht worden.
Blokkeer de mogelijkheid tot externe ventilatie en mechanische koeling. Deze luchtstroom hoeft niet op de volle capaciteit te zijn omdat het middel dan minder tijd krijgt om zich te hechten. Zoek dus een balans tussen een goede luchtverdeling en een lagere luchtsnelheid. Dit betekent in de praktijk dat de ventilatoren bij een roostervloer minimaal op 65% moeten draaien. Bij een ventilatiewand (droogwand en airbags) en (bovengrondse) ventilatiekanalen is 80% het minimum voor een goede luchtverdeling. Is de luchtverdeling niet goed, dan is er met name tussen de ventilatiekanalen een kans aanwezig dat het kiemremmingsmiddel niet op elke plek terecht komt.
Na de toepassing moet de ruimte voor de meeste kiemremmers 48 uur gesloten blijven. Ventileer daarna weer intern zoals normaal. Daarna moet de lucht ververst worden (luiken op automatisch) om geen negatieve invloed van CO2 op de bakkleur te krijgen. Met name na een behandeling met kiemremmers kan de aardappel actiever worden waardoor het CO2-gehalte sneller stijgt. De koeling kan na deze periode ook weer ingeschakeld worden. Wordt deze eerder ingeschakeld, dan zal er weer condens ontstaan in combinatie met temperaturen onder de 5 °C uit de luchtkoelers geeft dit kans op het neerslaan van met name 1,4SIGHT.
Andere aandachtspunten