Moeilijk jaar voor knolselderij

Knolselderij is een relatief kleine teelt in Nederland. Het belangrijkste teeltgebied is Zuidwest-Nederland maar er zijn ook telers in bijvoorbeeld Noord-Holland, Flevoland en Limburg. Er is een redelijk vast groep telers en het areaal lijkt na jaren van groei te stabiliseren.

Knolselderij is erg afhankelijk van de export. De belangrijkste afzetmarkten zijn Duitsland en Oost-Europa. In landen als Frankrijk en Duitsland is er steeds meer aandacht voor lokaal geproduceerd voedsel. Dat is een bedreiging voor de Nederlandse knolselderijteelt die vooral op de export gericht is. Slechts een klein gedeelte blijft in Nederland.

Gemiddelde opbrengst
Het groeiseizoen liep in 2020 redelijk voorspoedig. Vooral de start was lastig door droogte en kou. Daarna verbeterde de omstandigheden. Vrolijk schat dat de opbrengsten van knolselderij op klei op een gemiddeld niveau liggen. Op zand is dat door de droogte en hitte lager. Over heel Europa oogt de opbrengst van knolselderij goed.

Prijzen matig tot slecht
De prijzen van knolselderij zijn op het moment matig tot slecht te noemen. "Er hangt redelijk veel knolselderij boven de markt en dat helpt de prijs niet", aldus Vrolijk. "In Zeeland zijn enkele telers, waar de knolselderij nog in de grond zit, in afwachting van betere prijzen. Als het aanbod van knolselderij uit de buitenlucht gekoelde bewaring opdroogt, en we overgaan naar mechanische koeling, kan de prijs nog weleens wat aantrekken en hopelijk meer in de buurt van de kostprijs komen."

Ted Vaalburg, knolselderijteler in Zuidschermer, benadrukt dat het van belang is om van te voren na te denken over de afzet. "Zeker in een jaar met voldoende aanbod is het belangrijk dat je van tevoren hebt nagedacht over de afzet". Vaalburg verkoopt het grootste deel van zijn oogst via de traditionele keten. Een kleine gedeelte wordt in de regio afgezet. "De logistiek om kleine hoeveelheden bij de afnemer te krijgen, is daarbij de grootste uitdaging. Supermarkten werken liever via de bekende logistieke structuur."

Vaalburg besteedt veel aandacht aan de promotie van knolselderij en het ontwikkelen van de Nederlandse markt. "Als boer ben je trots op wat je produceert. Wij organiseren bijvoorbeeld een snert-event en een open dag om knolselderij te promoten. Ook betrek je zo consumenten meer bij je bedrijf en creëer je maatschappelijk draagvlak."

Kleine teelt
Het areaal knolselderij schommelt de laatste 4 jaar rond de 1.900 hectare. Uit de gegevens van het CBS blijkt dat in 2020 het grootste areaal werd geteeld met 1.940 hectare. Daarmee werd het record van 1.920 hectare in 2017 verbroken. Hierbij moet aangetekend worden dat in die periode de hectare-opbrengsten fors zijn gestegen waardoor er meer knolselderij op de markt komt.

Omdat de teelt klein van omvang is, is er maar een beperkt pakket aan chemische middelen beschikbaar. De ziekte- en insectenbestrijding lukt over het algemeen wel, maar onkruidbestrijding is lastiger. Vaak is handmatig wieden nodig om het gewas schoon te krijgen. Duitsland, maar ook andere Europese afnemers, hanteren een strikte maximale residulimiet (MRL). Het is dan ook belangrijk als hier goed rekening mee te houden om problemen met de afzet te voorkomen.

De (vers)markt stelt hoge eisen aan de knolselderij voor wat betreft kwaliteit, maatsortering en MRL's. Ook de afzet moet goed op orde zijn om rendement bij de teelt te maken. Het gewas vraagt daarmee de nodige kennis van de boer en is zeker niet voor iedereen weggelegd.