Het zijn turbulente tijden op de suikermarkt. Als gevolg van corona zakte de markt eerder dit jaar in elkaar, maar inmiddels is een licht opwaartse prijsbeweging te zien. De situatie in India kan de markt een verdere boost geven.
Na Brazilië is India de grootste suikerproducent ter wereld. De rol die het land speelt in de mondiale afzet wordt daarentegen vaak bekritiseerd. De Indiase overheid verleent namelijk al enkele jaren stevige subsidies aan de suikerindustrie om de export te stimuleren en zo de binnenlandse voorraden te laten krimpen. Mede daardoor exporteerde India afgelopen jaar nog een recordhoeveelheid van 6 miljoen ton suiker. Het is echter de vraag of dat komend seizoen opnieuw het geval zal zijn.
Hoewel er eerder nog van uit werd gegaan dat India ook in 2020/2021 de export van suiker subsidieert, staat dat inmiddels op losse schroeven. De Indiase minister van Handel heeft recent aangegeven dat de overheid de exportsubsidie waarschijnlijk niet verlengt. De suikerindustrie in het land reageert geschokt en vreest dat de markt volledig instort.
Exportprikkel nodig
Een exportprikkel in de vorm van subsidie is naar eigen zeggen nodig om de ongebruikelijk hoge binnenlandse suikervoorraad te doen slinken. Het land moet volgens de industrie minimaal 5 miljoen ton suiker exporteren om aan het einde van het seizoen op een enigszins acceptabele voorraad uit te komen. Dat wil zeggen een suikerberg van nog altijd 10,5 miljoen ton. De suikerexport zorgt er mede voor dat de suikermolens in het land financieel overeind blijven.
Zonder die overheidssubsidie kunnen zij de export op hun buik schrijven, omdat de productiekosten vele malen hoger zijn dan contractprijzen van suiker op de internationale markten. Ironisch genoeg heeft India dit probleem gedeeltelijk zelf veroorzaakt door in het afgelopen seizoen een recordhoeveelheid de wereldmarkt in te pompen. Naast de traditionele markten als Bangladesh, Maleisië en Sri Lanka, is er ook veel Indiase suiker naar nieuwe afzetmarkten verzonden. Het zou gaan om Iran, China, Zuid-Korea en Somalië.
Brazilië profiteert
Als de Indiase suikerexport terugvalt, dan zal in de eerste plaats Brazilië hiervan profiteren. Hoewel de opbrengst van suikerriet in het land door aanhoudende droogte lager is dan eerder verwacht, komt waarschijnlijk toch meer Braziliaanse suiker op de mondiale markt. Fabrieken hebben namelijk steviger ingezet op de suikerproductie, omdat de vraag naar ethanol door de coronacrisis inzakte.
Bovendien heeft een verdere waardedaling van de Braziliaanse reaal de afgelopen periode de export van het land verder aangejaagd. In oktober exporteerde Brazilië 4,2 miljoen ton suiker, zo meldde de International Sugar Organization recentelijk. Daarmee is het record van oktober 2012, dat stond op 3,93 miljoen ton, verbroken.
Minder productie in andere landen
Behalve grootmachten India en Brazilië zijn ook de andere internationale ontwikkelingen van invloed op de suikermarkt. Zo produceert onder meer Thailand fors minder suiker. Vanwege droogte zijn veel Thaise telers van suikerriet overgestapt op de teelt van cassave. Thailand is na Brazilië de grootste suikerexporteur ter wereld met een jaarlijkse export van zo'n 10 miljoen ton. Ook heeft Rusland, dat een steeds grotere rol speelt op de internationale suikermarkt, eerder uitgesproken verwachtingen enigszins getemperd en de verwachte suikerproductie verlaagd.
Tot slot drukt ook de situatie in de Europese Unie een stempel op de suikermarkt. De oogst van suikerbieten op ons continent valt 2,8% lager uit dan het meerjarig gemiddelde én zit 1,9% onder het niveau van vorig jaar. Dat bleek uit het MARS-rapport van eind oktober. In combinatie met tegenvallende suikergehaltes in veel Europese landen leidt dat tot een flink lagere suikerproductie voor 2020/2021.
Positieve prijsontwikkeling
Het zorgt er vooralsnog voor dat de licht opwaartse beweging van de suikerprijs, die de afgelopen periode te zien was, standhoudt. Zo sloot de Liffe-slotnotering in Londen 10 november op €338 per ton. Daarmee is het niveau van voor de coronacrisis nog ver weg, maar lijkt het dieptepunt van eind april (€284 per ton) voorlopig achter ons te liggen.