Gemiddelde cichoreioogst bestaat dit jaar niet

De kop van de cichoreicampagne is eraf. In alle 4 de hoofdteeltregio's (Zuidwest-, Zuidoost- en Noordoost-Nederland en Wallonië) hebben telers de eerste 4 weken rooien erop zitten. De campagne is in de eerste week van september van start gegaan. "Daarbij hebben we een belangrijke afweging gemaakt: is het verstandig om al te oogsten of kunnen we beter iets later starten?", vertelt René Schunselaar, manager agro bij verwerkingsbedrijf Sensus. "Dat heeft alles te maken met de opbrengstverwachting."

Vertraging bij start
"De start van het groeiseizoen kende de nodige uitdagingen", vervolgt Schunselaar. En daarmee drukt hij zich nog zacht uit. Onder meer stuifschade op de zandgronden en een slechte bodemstructuur op de klei maakten de zaaiomstandigheden uitdagend. "De start heeft links en rechts wat vertraging opgelopen. We hebben de ontwikkeling van het gewas in de zomer goed gemonitord en zijn tot de conclusie gekomen dat we toch het beste op het gebruikelijke moment konden beginnen. Maar wel in een aangepast tempo. We laten iets minder hectares rooien in de eerste weken dan andere jaren."

Dit moet zorgen voor de meest optimale balans tussen kwaliteit en kwantiteit. "Bij cichorei speelt niet alleen de hoeveelheid inuline een rol, maar ook de kwaliteit ervan", legt Schunselaar uit. "Die bouwt zich in de zomer op tot ongeveer oktober. In het najaar gaat de plant in overwinteringsstand en neemt de kwaliteit van de inuline af. Dat proces zet zich richting december en januari versneld door. Tegelijkertijd wil je ook voldoende oogsten. Tot nu toe zijn we echter blij dat we op tijd gestart zijn. In de eerste weken van de campagne hebben we de opbrengsten nauwelijks zien toenemen."

Inulinegehalte opgelopen
Die opbrengsten lopen volgens Schunselaar fors uiteen. Van 20 ton per hectare aan de onderkant tot uitschieters van 50 ton per hectare. "Een gemiddelde bestaat dit jaar haast niet. Zeker niet zo vroeg in het seizoen." Wel stelt hij tevreden vast dat het inulinegehalte afgelopen 4 weken is opgelopen. "We begonnen voorzichtig rond 16,5 à 16,6. Inmiddels zitten we op 17 en dat is keurig. Het tarrapercentage is hetzelfde verhaal, maar dan de andere kant op. De eerste weken zaten we op 10 tot 12%, maar inmiddels is dat beneden de 10%."

Cijfers die volgens Sensus passen bij de ambitie om met de cichoreiteelt uiteindelijk een opbrengst van 10 ton inuline per hectare te realiseren. Schunselaar: "We hebben voor het bijbehorende programma ter verbetering van het teeltrendement 10 jaar uitgetrokken en zitten nu ongeveer op de helft. We begonnen op 7 ton per hectare. De weg omhoog is natuurlijk nooit een rechte lijn, omdat je met seizoensinvloeden te maken hebt. Als ik kijk naar het gemiddelde in de afgelopen 5 jaar, dan zie ik toch 3% vooruitgang per jaar in het rendement."

Stappen vooruit
Met een inulinegehalte van 17 zullen de opbrengsten tussen de 40 en 60 ton moeten liggen om het uiteindelijke doel te halen. "Ik verwacht dat er telers zijn die daar dit jaar al aan komen", aldus Schunselaar. En de stappen die ieder jaar gezamenlijk gezet worden, bieden volgens hem voldoende perspectief. Er wordt veel geïnvesteerd in de teelt- en kennisontwikkeling en het rassenpakket.

Je zou cichorei volgens Schunselaar als een eenvoudige teelt kunnen bestempelen. "Maar wel onder de voorwaarde dat de kieming en opkomst goed zijn gelukt en je als teler de juiste plantaantallen hebt staan. Als je dan ook nog het onkruid onder controle kunt houden, dan kun je een mooie opbrengst verwachten en een gewas dat bijna vanzelf groeit. In principe kan er dan niet heel veel meer mis gaan. Of het nu koud, nat, heet of droog is."

Verschillen groter
Grofweg 75% van de teeltproblemen zitten in het beginstuk van de teelt. Precies daar zat dit jaar de crux. Een moeizame start zorgde op veel plaatsen voor lage plantaantallen en een onregelmatige kieming. "Er zijn best wat percelen overgezaaid. Daar waar dat niet gedaan is, kun je geen topopbrengsten verwachten. Voor de telers die dat treft is dat zuur. In cichorei zijn de verschillen altijd wel groot, maar nu nog meer dan andere jaren."