Eerste ontslagen bij Belgische fritesproducent

Dat de coronacrisis voor de Belgische aardappelsector nijpend is, laat zich raden. Het land is de grootste exporteur van aardappelproducten. Voor een producent als Mydibel geldt dat slechts 3% van de productie bestemd is voor de interne markt. Bovendien levert het bedrijf normaliter 70% aan het foodservicekanaal en die afzet is flink gestagneerd door het sluiten van de horeca en afgelasten van evenementen. Volgens Marc Van Herreweghe, CEO van het bedrijf, draait de fabriek op de helft van de capaciteit.

Als gevolg daarvan heeft Mydibel 20 medewerkers ontslagen. Niet veel op een totaal van 700 werknemers, maar tekenend voor de financieel zware tijd waarin het bedrijf verkeerd. Dat heeft ook te maken met de nieuwe fabriek die in Moeskroen wordt gebouwd, een investering van €90 miljoen. De fabriek gaat verse voorgebakken frites produceren en moet in september operationeel zijn. 

Meer bedrijven in geldnood
Ook andere grote aardappelverwerkers in België hebben recentelijk fors geïnvesteerd in capaciteit. Volgens Belgapom in de afgelopen 4 jaar voor in totaal €1,6 miljard. De Belgische organisatie voor de aardappelhandel en -verwerking, vreest dan ook dat er meer bedrijven in geldnood komen als de marktsituatie in mei niet verbeterd.

Belgische aardappelverwerkers hebben in totaal nog ruim 1 miljoen ton contractaardappelen op te halen bij telers. Daarnaast is er nog een forse voorraad vrije aardappelen. Brancheorganisatie Belpotato.be verwacht dat Belgische telers in totaal met 750.000 ton aardappelen blijven zitten, een schadepost van €125 miljoen. 

“Voor de aardappelen die niet verwerkt kunnen worden, moet een alternatieve bestemming gevonden worden”, vertelt Romain Cools van Belgapom. “Die 750.000 ton betreft overwegend vrije aardappelen die geen bestemming hebben. De gecontracteerde aardappelen willen fabrieken ‘gewoon’ afnemen en verwerken. Indien niet anders mogelijk wordt een andere oplossing gezocht.”

Drie-stappen-plan
Wat betreft het vinden van alternatieve bestemmingen hanteert Belgapom het stappenplan: food, feed en groene energie. Het uitgangspunt is voedselverspilling zo veel mogelijk tegen te gaan. Reden om samen met de Vlaamse overheid een actie op te zetten om voedselbanken van aardappelen te voorzien. Cools: “Ook de Waalse overheid onderzoekt momenteel de mogelijkheid een dergelijk project op te zetten. Met deze actie kunnen ook de minder bedeelden in onze maatschappij lekkere en gezonde aardappelen gebruiken.”

Verder wordt er volgens Cools ook massaal ingezet op het gebruik van aardappelen als diervoer. “Gelukkig kent ons land veel gemengde bedrijven waardoor dit maximaal kan worden aangewend.” Voor het resterende deel van het aardappeloverschot overlegt de Vlaamse overheid met de sector van biogasinstallaties om de verwerking tot groene energie te verzekeren.

Verschillende promotiecampagnes
Ondertussen wordt een campagne uitgewerkt die het gebruik van diepvriesaardappelen moet promoten. “Dat helpt om capaciteit in onze diepvriezers vrij te maken en zoveel mogelijk aardappelen alsnog te verwerken”, zegt Cools. Ook springen diverse partijen, zoals Belpotato.be en het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), in de bres om aardappelen en aardappelproducten van eigen bodem te promoten.

Supermarkten worden aangespoord deze producten prominente plekken te geven in de winkelschappen en consumenten worden aangespoord juist deze aardappelen te kopen. Daarmee wordt de strijd aangebonden met de vroege aardappelen uit het buitenland die voor lage prijzen kunnen worden aangeboden.

De Belgische aardappelsector heeft om steun gevraagd bij de overheid, maar in tegenstelling tot Nederland nog geen toezegging ontvangen.