Geen frietje te krijgen in VS ondanks enorm overschot

De overschotten fritesaardappelen waar aardappeltelers in de Verenigde Staten mee kampen, zouden normaal hun weg vinden naar fastfoodketens, (school)kantines, horeca en andere grootafnemers. Als gevolg van de coronapandemie is die afzet nagenoeg stil komen te liggen. Veel van deze verkooppunten zijn gesloten en mensen zitten noodgedwongen thuis.

Voor een land waar buiten de deur eten haast meer regel dan uitzondering is, heeft dat enorme impact. De National Potato Council schat dat er tussen de $750 miljoen en $1,3 miljard aan aardappelen en aardappelproducten ‘vast zitten’.

Stijging supermarktverkoop
De keerzijde is dan ook dat de verkoop van diepgevroren frites in supermarkten tot begin april met 78,6% steeg, zo meldt Reuters. Bevroren fritesproducten zijn ideaal om te hamsteren. Het biedt comfort, gemak en een lange houdbaarheid voor gezinnen die gewend zijn aan fastfoodmaaltijden en lunches in de schoolkantine. Het resultaat is dan ook dat er flinke tekorten zijn bij Amerikaanse supermarkten.

In veel winkels is geen frietje meer te vinden. En dat voelt heel tegenstrijdig, wetende dat boeren hun aardappelen weggeven of overwegen onder te ploegen met miljoenen dollars schade tot gevolg.

Toeleveringsketen inflexibel
Grootste probleem in de VS is de gespecialiseerde en inflexibele toeleveringsketen van de detailhandel en foodservice. Keukens die honderden maaltijden per dag verzorgen, krijgen hun frites nu eenmaal anders aangereikt dan de kleine consumentenverpakkingen. Bovendien zijn de grote foodservice-verpakkingen niet voorzien van de juiste ingrediënten- en voedingsetiketten en barcodes die supermarkten nodig hebben.

De International Foodservice Distributors Association (IFDA) heeft wel toegezegd de regels voor etikettering tijdelijk te versoepelen. Maar het overschakelen naar consumentvriendelijke verpakken blijft een uitdaging voor leveranciers. Het vraagt onder meer om andere machines voor het verpakken en labelen van de producten.

Annuleren aardappelcontracten
Kraft Heinz, de grootste producent in de VS van diepvriesfrites voor supermarkten, geeft aan dat de fabriek op volle toeren draait om aan de vraag te kunnen voldoen en de voorraden weer op peil te krijgen. De grote leveranciers van fastfoodfrites, zoals McCain, Simplot en Lamb Weston, annuleren juist contracten met aardappeltelers, omdat hun opslagen en koelhuizen vol zitten.

Mike Pink, aardappelteler uit de staat Washington, kan dat beamen. In zijn geval zou het in totaal gaan om ruim 400 hectare aan contracten die zijn opgezegd. Hij heeft al $2,5 miljoen in de teelt geïnvesteerd en daar zou straks nog eens $1,5 miljoen aan kosten bijkomen. “De vraag is of ik blijf investeren of dat ik de aardappelen onderploeg om de schade te beperken. Het is verschrikkelijk.”