Vraag (voer)aardappelen overtreft het aanbod

Afgelopen weken hebben verschillende verwerkers aardappelen die bedoeld waren voor verwerking opgeruimd richting veevoer, vlokken, pet food en bio-vergisting. Deze aardappelen, vaak contractaardappelen die bij telers in bewaring liggen, brachten tussen de €1 tot €1,50 op. Dit aanbod viel in vruchtbare aarde van veel fouragehandelaren aangezien een aantal andere grondstoffen voor afzet naar de veehouderij juist niet of minder beschikbaar waren.

Zo is bierbostel schaars door een lage productie van bier en zijn fritessnippers ook minder beschikbaar door het stilvallen van de fritesverwerking. Veel veehouders zijn dan ook geïnteresseerd in voeraardappelen. Koeien kunnen tussen de 10 tot 20 kilo aardappelen per dag eten, dus als veehouders eenmaal beginnen te voeren dan kan het hard gaan.

Aanbod valt stil
Nu de eerste en meest dwingende partijen echter zijn geladen valt het aanbod aan aardappelen stil. Verwerkers bieden niet meer aan en ook telers die zelf vrije aardappelen hebben wachten nog even met het verkopen van hun aardappelen. Vrije telers merken op dat zij voor €1 altijd nog wel kunnen ‘verkopen’ en ook verwerkers zijn terughoudend.

De belangrijkste oorzaak is echter het in de maak zijn van een regeling vanuit de overheid om telers en verwerkers (deels) schadeloos te stellen vanwege overmacht door corona. Telers zijn bang dat als de aardappelbewaarplaatsen leeg zijn, zij niet meer in aanmerking komen voor compensatie. Daarmee is het aanbod van aardappelen opgedroogd binnen een week. Zo ontstaat nu de bijzondere situatie dat er veel vraag is naar aardappelen, maar dat er geen aanbod is. Dit verklaart ook de stabiele prijsvorming op Potato.nl en raar genoeg had daar eigenlijk de stemming vast bij gepast.

Haast is geboden
Hoe lang de overheid nog op zich laat wachten is niet bekend. Belangrijk is dat het in ieder geval niet te lang moet duren. De huidige marktonwikkeling is kunstmatig en eenieder weet dat vroeg of laat die aardappelen moeten worden geruimd. Haast is daarbij geboden.

De overheid worstelt waarschijnlijk met een aantal zaken. Zo kan de overheid niet alleen een financiële oplossing bieden voor aardappelen, want ook andere sectoren leiden forse schade door de coronacrisis. Ook melkveehouders, siertelers en andere agrarische sectoren vragen om compensatie. Bovendien is het een hele klus om een regeling te maken die uitvoerbaar is, niet tot fraude leidt en bovendien recht doet aan de schade die daadwerkelijk op de bedrijven wordt geleden. Dit vergt meer tijd en gaat dus niet op korte termijn (in dagen) worden gepresenteerd.

Opstarten in stappen
Ondertussen zit de aardappelmarkt gevangen en kan er geen tempo worden gemaakt. Belangrijk is juist dat er wel tempo wordt gemaakt en dat de oude oogst tijdig is opgeruimd, zodat deze niet de nieuwe oogst in de weg gaat lopen. Deze angst is zo waar nog groter. Areaal in de af land periode gaat onvoldoende krimpen en de vraag naar frites is niet direct weer 100% als de maatregelen tegen corona worden versoepeld.

China is daar het voorbeeld van. Het opstarten van de economie gebeurt heel geleidelijk. Grote evenementen en het weer 100% open gaan van de horeca gebeurt in stappen. De verwachting is dan ook dat de industrie voor het einde van 2020 nog lang niet op 100% verwerking zit, zoals dat was in het pre-corona-tijdperk. Fritesvoorraden, onvoldoende krimp van het af land areaal en het niet op tijd ruimen van de oude oogst kunnen dan ook veel impact hebben op het komende seizoen. Dus tempo maken met het ruimen van de oude oogst is dan ook het devies.