In 2020 aardappelen telen voor markt die er niet is

De gevolgen van het coronavirus zijn amper te overzien, maar dat het impact heeft op de aardappelteelt, de handel, export en verwerkende industrie staat als een paal boven water. Met het sluiten van de horecagelegenheden in Europa is in één klap de belangrijkste koper van frites uit de markt gehaald. Waar er eerst nog 'zorgen' waren over de afzet van frites naar Aziatische landen, is nu juist de thuismarkt het hardst geraakt. Dat gaat gevolgen hebben die nog lang naijlen in de markt, zo verwachten insiders.

Uitdaging vinden koper
Bij een sluiting van de horeca voor 1 maand en wellicht voor langere tijd, hebben de verwerkende industrieën door hun hoge dekking geen aardappelen meer nodig. Verwerkers kunnen zelfs heel lastig hun verplichtingen naar hun telers nakomen. Telers zonder vaste afnemer en met nog vrije onverkochte aardappelen in de bewaring hebben een grote uitdaging voor het vinden van een koper/afnemer.

Door het wegvallen van een maand fritesproductie, zijn er tot ver in juli aardappelen van oogst 2019, mede door de hoge dekkingsgraad van aardappelen die de meeste industrieën hebben. De vraag dient zich aan: komen alle aardappelen weg dit jaar? Een mogelijke oplossing kan de afzet naar de zetmeelindustrie als Avebe of het Duitse Emlichheim zijn, om een deel van de onverkochte vrije aardappelen kwijt te raken. Bij het langer aanhouden van een lockdown, is de impact voor komend teeltseizoen significant. 

Stoppen met contracteren
In de wandelgangen circuleren verhalen dat aardappelverwerkers inmiddels gestopt zijn met het contracteren van aardappelen voor seizoen 2020-2021, en dat een deel van de vroege teelt wordt geschrapt. Met een langer verwerkingsseizoen van oude oogst (denk aan 2017) is een deel van de vroege aardappelen niet nodig. Ook volle vrieshuizen kunnen een oorzaak zijn van de minder grote aardappelbehoefte. De vraag is dus of de teelt van volgend jaar begint met een overaanbod van aardappelen. De termijnmarkt nieuwe oogst, april 2021, laat daar al een voorspelling van zien.

Wellicht is het nog voor aanvang van het seizoen verstandig om als sector in overleg te gaan hoe bovengenoemde zaken kunnen worden opgelost. En wellicht is het verstandig voor telers om nog eens kritisch naar het te betelen areaal aardappelen van oogst 2020 te kijken. Want bij een aanhoudende lockdown gaat een groot deel van de aardappelen worden geteeld zonder dat daar een eindbestemming voor is.