Prijs LLB's fors lager door teeltuitdagingen

De vrije handel in ledenleveringsbewijzen, kortweg LLB's genaamd, van coöperatie Royal Cosun is een gespecialiseerde markt waarin slechts een handjevol makelaars actief is. Bovendien worden niet alle LLB's via deze weg verhandelt. Vorig jaar werden in totaal 270.000 LLB's verhandeld, zo blijkt uit cijfers van Cosun die Boerenbusiness opvroeg. Of dit meer of minder dan gemiddeld is, kon de coöperatie niet zeggen.

Meer aanbod dan kopers
De leden van Cosun hebben gezamenlijk 6,5 miljoen bewijzen in handen. Hiervan vond 4% afgelopen jaar een nieuwe eigenaar. Hoe dat dit jaar is, is niet bekend. Insiders melden momenteel wel voldoende aanbod van LLB's te hebben, maar laten eveneens weten dat het lastig is om kopers te vinden. Wie de bietenteelt wilde uitbreiden, heeft dit vaak al gedaan. De urgentie mist.

Een aanbod die de vraag (flink) overstijgt, heeft negatieve gevolgen voor de prijs. In de markt wordt een niveau tussen de €33 en €36 per bewijs genoemd, afhankelijk van het totale aantal per tranche. Dit is ongeveer €10 lager dan 1 jaar terug en bijna €20 lager dan in 2017. Het hoogtepunt lag toen op €55 per ledenleveringsbewijs.

Aanbod uit Flevoland
In Flevoland worden de meeste bewijzen te koop aangeboden. De reden hiervoor is drieledig: relatief veel akkerbouwers in dit gebied schakelen om naar biologisch, het bouwplan is erg intensief en de telers zijn soms pachtgronden van het Rijksvastgoedbedrijf kwijtgeraakt, waardoor ze voldoende oppervlakte missen.

Ook vanuit andere landsdelen komt aanbod vrij. De voornaamste reden hiervoor is dat de suikerbietenteelt, onder meer door het wegvallen van de neonicotinoïden, onvoorspelbaarder is geworden. De start van het groeiseizoen verliep verre van vlekkeloos. Veel van de bietenpercelen in het zuidwesten van het land kampen met vergelingsziekte, wat flink wat suiker kost. Volgens Suiker Unie loopt het suikerpercentage hierdoor tot 1,5% terug.

Bietentoerisme
Wat ook meespeelt is de strengere regelgeving omtrent het zogenaamde 'bietentoerisme'. Dit wordt door de coöperatie nog wel toegestaan, maar onder voorwaarden. Wie in het verleden zijn surplusbieten verhandelde, kan dit nu niet vrij gewaard doen. De leden die ruim in hun LLB's zitten, verkopen daarom een deel.

De meeste kopers bevinden zich in het Oldambt en de Veenkoloniën. In deze regio's hebben de bouwplannen nog ruimte voor bieten. Echter, de telers kijken ook hier vaker naar alternatieven en breiden niet daarom zondermeer uit. Op de zware grond in Groningen en kleigebieden in het zuidwesten, speelt tevens mee dat telers op dit moment hun bouwplan opmaken. Zodoende wordt nu al in LLB's gehandeld, of wordt de keuze gemaakt om tarwe te zaaien.

Meer areaal
Voor 2020 heeft coöperatie Suiker Unie meer suikerbieten nodig. Dit jaar bedraagt de toewijzing 100%. Voor het komende teeltjaar is de toewijzing vastgesteld op 105%. Het areaal blijft hierdoor stabiel op 85.000 hectare. Dit jaar komt het areaal, volgens data van Boer&Bunder (afkomstig van de Gecombineerde Opgave), uit op 79.110 hectare. Daarnaast wordt op ruim 2.000 hectare voederbieten geteeld. Met ruim 13.000 hectare telt Groningen de meeste bieten.