Was ik maar een Innovator, denkt iedere aardappel

Nu we weten dat PotatoNL op 6 januari hervat met het samenstellen van een 'officiële' Nederlandse fritesaardappelnotering besloten de samenwerkende beurzen LNCN en beurs Goes er alvast met vuurwerk uit te gaan. Zij publiceerden maandag 23 december een indicatieprijs van €20 tot €37,50 per 100 kilo voor fritesaardappelen. Een stijging van €7,50 met de week ervoor. Daarbij de opmerking dat deze transactie geldt voor Innovator.

Zo'n prijs is best bijzonder te noemen. Het was Farm Frites die niet heel lang geleden (12 december) met een tender naar buiten kwam en deze prijs op levering maart betaalde en €30 voor levering direct. In tien dagen tijd kan er dus veel gebeuren.

Topsegment
Het wordt interessant om te zien wat de landen om ons heen gaan doen met hun Innovator-prijzen. De Duitse Reka zit met €30 al behoorlijk hoog. Zeker in vergelijking met de Belgen en Fransen, die op €20 en €25 blijven steken. Waarschijnlijk is daarin ook een verschil meegenomen tussen de bulkfrites en het topsegment, waarin ook de eerdergenoemde Agria opereert. In Nederland lag de Innovator niet zo heel lang geleden nog onder politiek vuur. Dat de markt zich niets aantrekt van meningen blijkt wel.

Twee jaar op rij volgde de Europese aardappelprijs een vaste koers. Het seizoen begon ver beneden het kostprijsniveau om gedurende het bewaarseizoen op te krabbelen en lange tijd stabiel te blijven. Twee keer vloog de prijs naar de €60 in de laatste weken van het oude seizoen. Overigens piekte ook vorig jaar de prijs in de laatste week van het jaar. De kans is sterk aanwezig dat we een herhaling gaan zien en of deze grens net zo gemakkelijk wordt geslecht als de barrière van €20.

Termijnmarkt stijgt
De vraag is nu hoe de markt zich in de eerste weken van 2025 gaat ontwikkelen. Met een zeer dunne omzet is de termijnmarkt duidelijk uit zijn dal gekrabbeld. Maandag 23 december sloot het aprilcontract op €29,80, nadat het afgelopen week al stapsgewijs omhoog ging. Met een fysieke markt die zich snel ontwikkelt, is het de vraag hoe de prijs op april vorm gaat krijgen en of de fysieke aardappelprijs mee naar boven blijft gaan.

{{dataviewSnapshot(10_1734969444)}}

Een belangrijke graadmeter en smaakmaker voor de markt zijn de aardappelcontracten voor het nieuwe jaar. De twee grootste Belgische verwerkers, toonaangevend in Europa, hebben hun strategie inmiddels publiekelijk gemaakt. Die is bij beide ingestoken op stabiliteit. De fritesmarkt mag dan iets zijn afgekoeld, aan minder aardappelen hebben zij zeker geen behoeften. Zoals gedacht dalen de contractprijzen in het aflandsegment licht, terwijl lang bewaren juist wordt aangemoedigd. De verwachting is dat de Nederlandse verwerkers pas in het nieuwe jaar met hun contracten naar buiten komen en de Belgische lijn volgen.

Profiteren
Met de huidige en toekomstige contractprijzen kunnen aardappeltelers een stabiele basis leggen voor de teelt, die hopelijk wordt aangevuld met een goede vrije marktprijs. Dan moet je uiteraard wel over vrije kilo's beschikken om van die markt te kunnen profiteren. Dat is in het huidig seizoen voor sommige telers een uitdaging, omdat de opbrengsten sterk wisselen en lang niet overal meevallen. Ken je kostprijs, dek risico's af en houd ruimte om van een vrije markt te kunnen profiteren blijft het devies.