Onenigheid over grotere Poolse aardappelproductie

Voor het eerst in vier jaar tijd steeg het areaal aardappelen weer in Polen in 2024. De Poolse aardappelorganisatie SPZ en agrarisch statistiekbureau IERIGZ PIB rekenen met een getal van 205.000 hectare. Dat is iets meer dan eerder werd gedacht en 8,7 procent meer dan vorig jaar werd geteeld. Het officiële statistiekbureau gaat echter uit van 194.500 hectare aardappelen. Met 3% is de stijging dan veel kleiner. In werkelijkheid ligt het areaal waarschijnlijk wel boven de 200.000.

{{dataviewSnapshot(10_1733403984)}}

De eerstgenoemde twee organisaties komen uit op een totaalopbrengst van 6,35 miljoen ton. Dat is 755.000 ton, ofwel 13,5% meer dan in 2023 werd gerooid. Het is nog wel bijna 9% minder dan het vijfjarig gemiddelde, maar het grootste volume in drie jaar tijd.

Het centrale statistiekbureau is het daar niet mee eens. Zij komen met een volume van 5,85 miljoen ton op de proppen, wat behoorlijk aan de lage kant is. Duidelijk is wel dat de gemiddelde opbrengst ergens tussen de 30 en 31 ton per hectare bedraagt. Dat is inclusief de achtertuinteelt, die in het land nog altijd goed is voor ongeveer een kwart van de aardappelproductie. Dat beïnvloedt de opbrengstcijfers.

{{dataviewSnapshot(10_1733404936)}}

Consumptie daalt
Polen, een echt aardappelland, zag de afgelopen twee decennia zijn consumptie per hoofd van de bevolking kelderen. Daarnaast werden en worden aardappelen overal voor gebruikt. Van wodka tot varkensvoer. Dit patroon is inmiddels sterk verwesterd. Daar horen bijvoorbeeld ook veel scherpere eisen bij voor de productkwaliteit in supermarkten, als het om tafelaardappelen gaat. Officiële cijfers tonen dat de daling in aardappelconsumptie dit jaar opnieuw is gedaald wanneer je naar tafelaardappelen kijkt. Dit geldt ook voor de totale consumptie van bijvoorbeeld frites.

Ook in Polen zijn de prijzen van gewassen als granen, koolzaad en suikerbieten afgenomen. Daarmee staan aardappelen in een ander daglicht. Tegelijkertijd hebben afnemers behoefte aan het product. Agrarische producentenorganisatie FBZPR (Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych) meldt dat zetmeelproducenten actief telers aan het werven zijn nadat ze de laatste twee jaar de contractprijzen hebben verbeterd. Ze denken vooral een kans te maken omdat het gewas minder arbeid vraagt dan bijvoorbeeld tafelaardappelen. Ook liggen de kwaliteitseisen niet zo hoog.

Toegenomen prijzen
De markt voor tafelaardappelen heeft zich sinds half oktober opwaarts bewogen in het land. Deels heeft dat te maken met de komst van de winter en deels door een tegenvallende opbrengst in andere landen. Eind november lagen de marktprijzen omgerekend op €19 tot €28 per 100 kilo voor gesorteerd en opgezakt product. Naar verwachting stijgt dat niveau nog iets richting de kerstdagen. Het prijsniveau is nog altijd €4 minder dan vorig jaar, maar met een strenge winter en tegenvallende kwaliteit in de bewaring kunnen de marktprijzen ook begin volgend jaar opklimmen.