Vrees voor dalende contractprijs aardappelen

De laatste aardappelen zitten nog maar net achter de planken of er wordt alweer gediscussieerd en gespeculeerd over de contractprijzen voor komend oogstjaar. Zondag 24 november gaat de aardappelvakbeurs Interpom van start in het Belgische Kortrijk. Traditioneel het moment voor de eerste Belgische verwerkers om hun contractprijs voor de afland-periode bekend te maken. Daarmee krijgen we een indicatie van het sentiment voor seizoen 2025/26 bij de afnemers.

2 tot 3 procent stijging noodzaak
UNPT (l'Union Nationales des Producteurs de Pommes de Terre) neemt alvast stelling in door met een persbericht naar buiten te komen. Daarin stelt UNPT dat de contractprijzen volgend seizoen met gemiddeld 2% tot 3% moeten stijgen om de kosten voor telers te dekken. Die nemen volgens nieuwe cijfers van de telersorganisatie volgend jaar opnieuw toe.

"Sinds 2019 is de kostprijs van de aardappelteelt gestegen en inmiddels ligt deze viermaal hoger dan die van tarwe", zo stelt UNPT. "De helft van deze kosten is afkomstig van mechanisatie en het pootgoed." De organisatie ziet contracten als een goed instrument om minimumprijzen te garanderen, maar dan moeten die wel afgestemd zijn op de praktijk en meebewegen met de trend van stijgende productiekosten.

Gezonde marge
Het gebrek aan steeds meer gewasbeschermingsmiddelen en klimaatextremen laten de opbrengsten en kwaliteit steeds meer schommelen. De contractprijzen – voor zowel tafel- als frites- en zetmeelaardappelen – moeten dat reflecteren, zo meent de organisatie. Met een gezonde marge voor de boer kunnen zij investeren in onder andere mechanisatie en productopslag, maar ook meebewegen in milieudoelstellingen zoals het reduceren van de CO2-uitstoot.

UNPT doet een oproep aan alle afnemers in de aardappelketen om de hogere teeltkosten mee te nemen in hun contracten voor komend seizoen. Verwerkers houden naar alle waarschijnlijkheid nog zo'n acht weken hun kaarten tegen de borst als het om de prijzen voor hoofdoogst 2025 gaat. Welke kant het op beweegt vinden ook insiders lastig in te schatten. Een prijsstijging voor het vierde jaar op rij is uitzonderlijk, maar niet onmogelijk.

Geen alternatieven
Daartegenover staat dat verwerkers dit seizoen meestal over voldoende aardappelen beschikken. Met de bijgebouwde fabrieken en productielijnen hebben zij ook geen behoefte aan een krimpend areaal in 2025. Met een gematigde stemming voor gewassen als tarwe en bieten hebben akkerbouwers niet veel alternatieven en blijft de (frites)aardappelteelt een aantrekkelijke. Fabrieken weten dat.

In de afgelopen drie jaar stegen de contractprijzen explosief, met gemiddeld 22% voor Fontane en 20,5% voor Innovator. Daarbij moet worden opgemerkt dat dit afgelopen seizoen 'slechts' 6,5% tot 7% was. In dat licht bezien is 2% tot 3% stijging geen excessieve eis. Het komt neer op €0,50 tot €0,80 per 100 kilo, wanneer je de Nederlandse en Belgische contractprijzen als referentie neemt.