De eerste cash settlement (CS) van seizoen 2024/25 is door de beursorganisatie EEX in Leipzig bekendgemaakt. Het verschil met de laatste CS van vorige seizoen is enorm. Dat is niets meer dan een leuk weetje. Kijken we naar de eerste CS van het vorige seizoen, dan zien we overeenkomsten. En minstens zo opvallend: ondanks het ontbreken van de PotatoNL is er wel inbreng uit Nederland meegenomen.
De eerste CS van het seizoen 2024/25 is vastgesteld op €15,20. Dat is ruim €52 lager dan waarmee de laatste CS van het voorgaande seizoen mee van het bord is gegaan. De eerste CS werd vorig seizoen vastgesteld op €16 en is dus vergelijkbaar maar de actuele CS van €15,20. Vorig seizoen werd al snel de weg naar boven gevolgd door zeer slechte rooiomstandigheden vanwege aanhoudende neerslag. Voor de jaarwisseling noteerde de CS al ruim € 20 om vervolgens van €26,50 in week 4 te stijgen naar boven het €35-niveau in februari. Vanaf begin mei werden er nog grotere prijsstappen gemaakt, via €43,10 in week 21 naar het eindpunt in week 23 op €52,10.
Ontbreken Nederlandse notering
De CS is zoals al vele jaren een mix van noteringen uit de landen Duitsland, België, Frankrijk en Nederland. Nu is de problematiek met betrekking tot de noteringen in Nederland bij de meeste onder u wel bekend. De meningen van de verschillende partijen zijn als het om PotatoNL gaat via de verschillende media wel uitentreuren besproken. De vraag is dan nu wel hoe de beursorganisatie EEX aan de inbreng uit Nederland (€19,20) komt zonder dat er een PotatoNL-notering is?
Allereerst moet worden gesteld dat EEX de verplichting heeft om een aantal weken voor expiratie van het eerste contract (in dit geval het novembercontract) met een CS te komen. Dat er in Nederland nog geen noteringen zijn, om welke reden dan ook, is uiteindelijk voor EEX geen beletsel om met een CS te komen. Zij zijn als PRA (Price Reporting Agent) bevoegd om aan de verplichting te voldoen, ook als er een probleem ontstaat zoals nu vanuit de Nederlandse inbreng.
Dan de vraag waar de EEX zijn prijsformatie vandaan haalt zonder PotatoNL. Die laat zich lastig beantwoorden. Men doet daar geen uitspraken over, maar gezien het prijsniveau wordt er waarschijnlijk mede gekeken naar de prijsindicatie van de LNCN en beurs Goes die afgelopen week €15 tot €20 op het bord zetten. Dan nog is de inbreng voor de CS vanuit Nederland met €19,20 fors te noemen, zeker vergeleken met Frankrijk (€13,10), België (€13,73) en Duitsland (€14,95). Toch lijkt gezien de actuele stemming in de markt een CS van €15,20 een prima afspiegeling van de Europese markt van fritesaardappelen.