EU zet minder frites af, maar wel tegen recordprijs

De exportcijfers binnen het geharmoniseerd handelssysteem lopen helaas flink achter. Juli is de meest recente maand waarvan cijfers beschikbaar zijn. In totaal exporteerde de EU-27 en het VK 143.000 ton frites in die maand. Dat is 5,6% meer dan dezelfde maand in 2023. Vooral het Verenigd Koninkrijk was een grote koper van frites uit de Europese Unie. Het aangekochte volume steeg met 16%. Noord-Amerika nam 40% meer frites af, ondanks dat het zelf een grote oogst kende.

Minder tonnen in totaal
Over een periode van twaalf maanden komt de uitvoer nu op 2,87 miljoen ton uit. Dat is 3,4% minder dan in dezelfde periode daarvoor en vrijwel gelijk aan 2021/22. De grootste klanten van Europa nemen maand op maand minder frites af. Uitzondering daarop is het Verenigd Koninkrijk. Omdat meer kleine bestemmingen product kochten komt het totaalcijfer toch hoger uit. In de exportcijfers blijft duidelijk dat de ruime aardappelbeschikbaarheid in de Verenigde Staten en Canada duidelijk voor een ander beeld zorgt. Zowel op de Noord-Amerikaanse markt als de exportmarkt. Zuid-Amerikaanse landen hebben juist flink meer frites gekocht.

Kijkend naar individuele landen dan blijft het Verenigd Koninkrijk verreweg de grootste koper van Europese frites, met een stabiel volume gedurende twaalf maanden. Saoedi-Arabië, de nummer twee, laat een lichte daling zien van 3%. In juli nam het 14% minder product af. De VS nam – opvallend genoeg – 34% meer frites af. Goed voor 15.000 ton. Over twaalf maanden staat dit land nog altijd licht in de plus. De twintig grootste bestemmingen kochten in juli gezamenlijk 8% meer frites van Europese landen.

Duurdere frites
Aan het einde van het verwerkingsseizoen hebben fritesproducenten en exporteurs hun prijzen hoog weten te houden. Naar het VK steeg deze zelfs tot €1.514 per ton. Dat is 7% meer dan de €1.416 die een jaar eerder werd betaald. Over een heel jaar ligt het gemiddeld prijsniveau bijna een vijfde hoger. Noord-Amerika en het Midden-Oosten hebben eveneens meer betaald, terwijl Zuid-& Midden-Amerika, Azië en Afrika minder betaalden.

Van de EU-5 landen hebben alleen Frankrijk en Duitsland cijfers bekendgemaakt over de export in juli. Die van Frankrijk bedroeg ruim 59.120 ton, wat 12% meer is dan een maand eerder. Duitsland zag de export lichtjes dalen ten opzichte van juni, tot 22.300 ton. In juni leverde België bijna 9% minder frites af en Nederland 13% minder frites. In deze maand scoorde Frankrijk ook al goed.

Frankrijk groeit
Frankrijk blijft de uitzondering binnen de EU-5. Het land toont goede exportcijfers en timmert ook flink aan de weg op het vlak van de aardappelteelt en verwerking. De cijfers laten wel duidelijk zien dat het een verlengstuk is van met name de Belgische verwerkende industrie. Dit land was in juli de grootste 'klant' met ruim 10.000 ton uitgevoerd product. Waarschijnlijk dat het grootste deel van dit volume via Belgische havens de wereldmarkt op. Dat geldt ook voor de 7.000 ton die naar Nederland is uitgevoerd. Spanje en Italië zijn de nummers twee en drie voor Frankrijk. Tegelijkertijd importeert Frankrijk ook de meeste frites, al daalde het volume wel in juni. Van de niet-EU bestemmingen is Saoedi-Arabië de grootste koper, gevolgd door de VS.

Net als bij de totale EU-cijfers laten ook de verkoopcijfers van de EU-5 een lichte stijging zien. Nederland mag dan flink hebben ingeleverd in juni, de verkoopprijs steeg wel bijna 7% tot €1.381 per ton. Alleen Duitsland zit met €1.402 nog iets hoger. Polen is de echte prijskoper, gevolgd door België en Frankrijk.

Frites niet eerder zo duur
De echte top mag dan van de fritesmarkt zijn, vooral als het om volume gaat, verwerkers hebben aan het begin van de zomer de handel wel op gang gehouden. Frustrerend is het dat niet alle exportcijfers tijdig worden aangeleverd, waardoor een actueel beeld ontbreekt. Met name van Nederland en België. De prijzen per ton weten fabrieken stabiel te houden of zelfs licht te laten stijgen. Met een gemiddelde verkoopprijs van €1.329 per ton werd niet eerder zo veel betaald voor een ton diepvriesfrites. Een jaar geleden bedroeg de prijs nog 8% minder: €1.229 per ton.