De proefrooicijfers zetten je op het verkeerde been

Op 16 en 17 september hebben de Belgische organisaties, waaronder Fiwap, Viaverda, Carah en Inagro, opnieuw de gemonitorde percelen bemonsterd. In totaal gaat het om 36 percelen, waarvan 16 in Wallonië en 19 in Vlaanderen. Challenger, Innovator, Bintje en Markies worden nog eenmaal bemonsterd na het doodspuiten. Fontane wordt iedere twee weken bemonsterd.

Spreiding
Alle percelen komen na gemiddeld 113 groeidagen uit op 43 ton per hectare netto (-15%). Dat is 4 ton minder dan het vijfjarig gemiddelde van 47 ton. De spreiding blijft groot. De laagste percelen komen niet verder dan 20 ton (na 82 dagen), terwijl de top op 73 ton ligt (bij 146 groeidagen). In de maatsortering 35 millimeter opwaarts komt Fontane uit op 41,9 ton in week 17 en 33,1 ton in de sortering 50 millimeter opwaarts.

De meeste gewassen, vooral die later zijn geplant, hebben een bovengemiddelde groei vertoond van 600 kilo per dag. Een toename van 250 tot 300 kilo is gemiddeld. Zelfs binnen percelen zijn grote verschillen zichtbaar, waardoor het erg lastig is om één gemiddelde voor een perceel te maken. Dit kan ervoor zorgen dat de definitieve opbrengst anders uitpakt dan de cijfers nu tonen.

Late percelen
Een opbrengst die 8,5% onder het vijfjarig gemiddelde en 12% onder vorig jaar ligt, is niet dramatisch te noemen, zeker gezien het uitzonderlijke seizoen. Dit is echter een vertroebeld beeld, wat goed zichtbaar is in de opsplitsing per maand. De aardappelen die in april zijn gepoot (slechts een enkel perceel) laten een topopbrengst zien die in de laatste vijf jaar niet is gehaald. Ze scoren al heel het seizoen overigens boven de 50 ton. De gewassen die in mei de grond in gingen zitten inmiddels ook boven het gemiddelde, maar het zijn de laat gepote percelen waar de pijn zit. 

Zeven van deze percelen halen nog niet eens een opbrengst van 30 ton per hectare en slechts 15% van het loof is afgestorven. Het gemiddelde is 39%. Verschillende late percelen halen niet eens de 60% grofte. Potentie zit er nog wel in deze percelen, maar de vraag is in hoeverre die benut kan worden en of de telers bereid zijn de gok te nemen. Wachten met doodspuiten, en zo gaan voor de laatste kilo's, of misschien wel helemaal niet doodspuiten. Zelfs al neem je de gok, dan nog blijft met name Fontane achter in kilo's en grofte.

Onderwatergewicht
Het onderwatergewicht is met gemiddeld 386 gram gelijk gebleven ten opzichte van de vorige meting. Ook hier is een variatie zichtbaar, al zijn de gewichten gemiddeld laag. Dat kan problemen opleveren met de oogst, wanneer een gewas niet aan zijn gewicht is. Stabilisering van het onderwatergewicht doet vermoeden dat de planten fysiologisch naar een eindfase toe bewegen.

Ook Aviko heeft cijfers voor week 38 gepubliceerd voor Nederland. Zij rapporteren een opbrengst van ongeveer 58 ton per hectare. Let wel, het gaat hier om bruto tonnen. Netto praat je dan over 49 ton. Daarmee ligt de opbrengst hoger dan in de voorbije twee jaar. De grofte is ondertussen wat afgevlakt rond de 75%. Het onderwatergewicht nam iets af, richting de 400 gram. Daarmee blijven de aardappelen in Nederland heel anders presteren dan in België.