Aardappeloogst Oostenrijk kleinste in 8 jaar

Net als elders in Europa gingen in Oostenrijk de pootaardappelen dit voorjaar laat de grond in. Wat volgde was een extreem droge zomer. Vooral in het grootste teeltgebied, in deelstaat Neder-Oosterrijk, pakte de opbrengst slecht uit. Het areaal is dit jaar gedaald tot 20.529 hectare. Een daling van 15% in drie jaar tijd. Het niet of nauwelijks kunnen beregenen is een belangrijke reden waarom de opbrengsten zo tegenvallen.

16% minder gerooid
Volgens nieuwe cijfers van Statistiek Austria komt de totale aardappeloogst voor dit jaar uit op 577.000 ton. Dat is 109.000 ton minder dan in 2022 werd gerooid, ofwel 16% minder aardappelen. Het volume frites- en zetmeelaardappelen komt op ruim 290.000 ton tegenover 344.000 ton vorig jaar (16% minder). Bij tafelaardappelen is dat 285.000 ton. 17% minder dan vorig jaar.

Het nieuwe marktseizoen startte compleet leeg waardoor al deze zomer de eerste aardappelen moesten worden geïmporteerd uit buurland Duitsland, die de grootste leverancier van aardappelen is.

Gebrek aan gewasbescherming
Telersorganisatie IGE weet nog een reden waarom de aardappeloogst zo slecht heeft uitgepakt: ziektes en plagen. Dit voorjaar was de schade door ritnaalden bijzonder groot, omdat gewasbeschermingsmiddelen niet meer zijn toegestaan. Ook coloradokevers en phytophthora hebben huisgehouden en de onkruidbestrijding is uitdagend door een gebrek aan middelen. Dat is volgens IGE-voorzitter Anita Kamptner ook de reden waarom steeds meer telers er de brui aan geven.

Uit monde van landbouwminister Norbert Totschnig klinkt een heel ander geluid. Hij heeft de ambitie om minimaal 30% van alle landbouwgrond in het land biologisch te maken in 2027. Drie jaar later moet dat 35% zijn. Dit jaar ligt dat areaal op ruim een kwart. Daarmee is het 2% gedaald ten opzichte van 2022. Vooral omdat 1.450 biologische boerenbedrijven gestopt zijn. In de pers wordt gesproken van een 'biomarktkrise'. De verkoopprijzen voor zuivel, groente en meer liggen op een te laag niveau en zijn daarmee volgens producenten niet langer kostendekkend.

Prijs jaloersmakend
Een gevolg van krapte op de markt is zichtbaar in de prijzen. Een beetje jaloersmakend wellicht voor Nederlandse aardappeltelers. Het prijsniveau voor tafelaardappelen blijft erg vast rond de €45 per 100 kilo liggen. Daarbij wordt door Landwirtschaftskammer Niederösterreich gemeld dat aardappeltarra tot 20% geen uitzondering is. De niet-beregende percelen hebben te maken met veel uitval, wat de prijs in een ander perspectief zet.

Het rooien van de aardappelen is in bijna alle teeltgebieden afgerond. Nu veel product in de kist zit of in de bewaring ligt kunnen telers de balans opmaken. De opbrengsten vallen tegen en de kwaliteit is slechter dan eerder gedacht. Daarmee ligt de netto-opbrengst nog lager. De verwachting is dan ook dat de prijzen minstens stabiel blijven de komende maanden.

In Duitsland zijn de tafelaardappelen prijzen met het beginnen van de oogst snel onder de €40 gedoken. Vooral in Beieren biedt dat goede exportkansen. Het land moet een dikke 100.000 ton aardappelen aanvullen. Zowel in het tafel- als verwerkingssegment. De Duitse deelstaat verwacht 8% meer aardappelen te rooien dan vorig jaar, ondanks dat ook daar laat werd gepoot. Een opbrengst van 1,5 miljoen ton wordt door het Beierse landbouwministerie verwacht.

{{dataviewSnapshot(10_1696842769)}}

Exportkansen
Kan Nederland profiteren van een krappe oogst in Oostenrijk? Kijken we naar de recente, historie dan is die kans niet zo groot. Het volume geëxporteerde aardappelen naar het land is minimaal. Per maand gaat er meestal zo'n 50 ton naartoe. De grafiek laat alleen in januari van dit jaar een piekje zien, toen er ineens ruim 500 ton werd geëxporteerd. De laatste keer dat het echt om een significant volume ging was juli 2008. Toen werd er bijna 13.000 ton aardappelen ingevoerd vanuit ons land.

De export van frites naar Oostenrijk vanuit Europa is stabiel te noemen. Het maandelijks volume zit meestal tussen de 3.000 en 4.000 ton, waarvan het grootste gedeelte afkomstig is uit Duitsland. Gezien de aardappelproductie in dat land dit jaar, die gemiddeld tot iets bovengemiddeld uitkomt, hebben onze oosterburen voldoende product om Oostenrijk te beleveren.