Het Amerikaanse Lamb Weston, de op een na grootste fritesproducent ter wereld, werkt aan een mega uitbreiding van hun fabriek in American Falls, Idaho. Wanneer volgende zomer alle nieuwe faciliteiten in gebruik zijn genomen, moet het de grootste fritesfabriek ter wereld zijn. Dit betekent ook dat het fritesconcern de aardappelteelt behoorlijk op moet schalen.
Lamb Weston gooit er $415 miljoen (€384 miljoen) tegenaan om de fabriek in American Falls in capaciteit met 40% te laten groeien. De productiecapaciteit stijgt daarmee met 450 ton per dag, bovenop wat de fabriek nu al dagelijks kan maken. De capaciteit stijgt daarmee naar bijna 159.000 ton op jaarbasis. Het gaat niet alleen om frites, maar ook om typisch Amerikaanse aardappelsnacks als hash browns en tater puffs of tots: rösti of aardappelkroketjes in goed Nederlands.
Twee in één
Eigenlijk gaat het om twee fabrieken op één locatie, schrijft Idaho Farm Bureau Federation. In het verleden werd op de locatie, die in 1961 werd geopend, alleen frites geproduceerd. Het 'afval' werd vervolgens verkocht aan een ander bedrijf dat ze tot vlokken verwerkte. Na de uitbreiding kan Lamb Weston zelf alle aardappelen verwerken en zo meer waarde uit de grondstof halen.
Om de nieuwe lijnen straks op volle capaciteit te laten draaien zijn 4.850 hectare meer Russet fritesaardappelen nodig. Gerekend met een gemiddelde opbrengst van 55,2 ton voor Idaho betekent dat bijna 270.000 ton meer aardappelen waar Lamb Weston om vraagt. Die worden bijna allemaal in de regio geteeld. Deze honger naar aardappelen is goed zichtbaar in het areaalcijfer voor de staat en zelfs voor de gehele VS. Dit jaar is het areaal met 5,3% toegenomen, maar in Idaho zelfs met 12%. In totaal staan er 14.000 meer hectares aardappelen in de staat dit jaar.
Drie fases
In 2021 werd de bouw van deze nieuwe fabriek al aangekondigd, maar de coronapandemie gooide roet in het eten. Eigenlijk hadden alle lijnen eind dit jaar operationeel moeten zijn, maar dat wordt nu uiterlijk juli volgend jaar. Een groot deel van de benodigde aardappelen worden dit jaar al verbouwd door contracttelers. Fase één is afgerond, maar de grootste uitbreiding moet nog komen. Fase drie omvat een nieuw koelhuis waar 22.500 ton diepgevroren frites in kunnen worden opgeslagen.
Een flinke opslagcapaciteit als buffer is wel nodig wanneer je op de landkaart kijkt. De grote exporthavens van Seattle en Tacoma liggen bijna 1.200 kilometer ver weg en Los Angeles zelfs 1.400 kilometer. Dat is een reis van ruim tien uur over de weg. Ter vergelijking: de afstand van Steenderen naar Rotterdam bedraagt 140 kilometer en die van Heuvelland naar Antwerpen 137 kilometer. De route die Amerikaanse frites moeten afleggen is, wanneer getoond op de kaart van Europa, vergelijkbaar met de afstand tussen Amsterdam en Bratislava.