De aardappeltermijn werd door sommige al afgeschreven door perikelen rondom de dienstverlening en toegang tot de markt. De termijnmarkt is hierdoor zeker op achterstand gezet, maar nu het balletje weer gaat rollen blijkt dat de termijnmarkt nog steeds een prominente rol vervult bij de prijsvorming in de aardappelmarkt.
Het was een zeer moeizame start van het aardappeltermijnmarkt dit seizoen voor de oogst 2023. Dat kwam door het beëindigen van de dienstverlening van Saxo Bank in juli (voor deze specifieke notering op de EEX in Leipzig) en de overgang naar de nieuwe partij ADMISI in Londen. Duidelijk is dat faciliterende partijen geen rekening hebben gehouden met het verloop van een aardappelseizoen. De maanden mei, juni en zeker ook juli zijn belangrijk zijn voor de opbouw van de termijnmarktposities. Nu medio augustus de handel weer op gang is gekomen, zal het best lastig worden om het totale openstaande volume (lees: aantal contracten dat in positie staat) in het vervolg van het seizoen naar een acceptabel niveau te tillen. Om in voetbaltermen te spreken: we spelen in de tiende minuut van de tweede helft en staan met 0-4 achter.
Duiding
Verschillende marktpartijen gaven aan dat ze het lastig vonden om de aardappelprijs te duiden in de tijd dat het referentiepunt 'aardappeltermijnmarkt' niet functioneerde. Wat zou de indicatieve marktprijs doen voor fritesaardappelen in de eerste maanden van 2024, zeker in het kader van de extreem hoge marktprijs van aardappelen oogst 2022 in het laatste deel van seizoen 2022/23? Met de herstart van de termijnmarkt eind juli lijkt de slotnotering voor het aprilcontract 2024 vrijdag 11 augustus op €33 reëel voor wat er in de fysieke markt gebeurt voor bijvoorbeeld Fontane levering week 17. Voor bijvoorbeeld week 8 zou €31 per 100 kilo worden betaald.
De ontwikkeling van de actuele aardappelmarkt oogst 2023 is sterk onderhevig geweest aan de stemming van de afloop van seizoen 2022/23 in combinatie met het late voorjaar gevolgd door aanhoudende droogte in juni. Diverse marktpartijen zijn toch met enige (of zelfs grote) zorg de julimaand ingegaan, stel het zou droog blijven! Dat laatste is niet het geval geweest. Sterker nog, het was qua neerslag op een bepaald moment wel genoeg geweest.
Groeiachterstand
Met de start van de derde week van augustus voor de deur liggen volgens de verschillende proefrooiresultaten de gewassen zeer ver achter op het gemiddelde van de voorgaande jaren, echter de komende weken zal er zeker een meer dan forse inhaalslag gemaakt gaan worden. Of dan het meerjarig gemiddelde per hectare in de EU-4 landen gehaald gaat worden valt sterk te betwijfelen. De meningen hierover zijn verdeeld afhankelijk het teeltgebied waar je informeert. Kijk je in Zuidwest-Nederland of kijk je in Noordoost-Nederland en dan de Duitse grens over de grote aardappeldeelstaat Nieder Sachsen in. Hoe de marktprijs zich verder zal gaan ontwikkelen tot aan de zomer van 2023 blijft altijd spannend. Dat voor de komende periode wat meer naar beneden gekeken moet worden, is al zichtbaar aan het prijsverval van de diverse noteringen.