Nieuws Aardappelen
Chipsfabriek PepsiCo start in moeilijke tijden in Polen
Snackgigant PepsiCo heeft in het zuidwesten van Polen de deuren van een nieuwe fabriek geopend. Op jaarbasis worden daar straks 60.000 ton aardappelen verwerkt tot chips en andere snacks. Uniek is volgens de Amerikaanse voedselreus dat de productie er binnen tien jaar CO2-neutraal kan plaatsvinden. Het bedrijf kiest een moeilijk moment om de productie uit te breiden.
Dit artikel lezen?
Word abonnee en krijg direct toegang
Kies het abonnement dat bij je past
Niemand minder dan minister-president Mateusz Morawiecki, die in het huidige Poolse verkiezingsjaar stad en land afrijdt, opende donderdag 1 juni de deuren van een nieuwe fabriek. Die staat in het plaatsje Święte, op zo'n half uur rijden van de stad Wrocław. Met de productiefaciliteit – bestemd voor onder andere Lay's-producten – is een investering van 1 miljard zloty gemoeid, omgerekend ruim €223 miljoen.
Poolse aardappelen
PepsiCo verwerkt op jaarbasis 200.000 ton aardappelen in het land. Daar komt straks 60.000 ton bij, uitgesmeerd over drie jaar. Over vier jaar komt daar nog eens 30.000 ton maïs bij. De fabriek is strategisch gelegen, vlakbij de grens met Duitsland en Tsjechië. Toch zegt Silviu Popovici, Europees directeur bij PepsiCo, dat de aardappelgrondstof van Poolse boeren wordt betrokken. In totaal is de komende jaren 7.700 hectare chipsaardappelen nodig waarvoor het tachtig nieuwe telers zoekt.
In 2035 moet de fabriek met een netto nul-emissie produceren. Daarvoor is met de bouw rekening gehouden. Dat is uniek in Europa, zo zegt de fabrikant. Regenwater wordt in de fabriek gebruikt, het afvalwater weer gerecycled en zonne-energie opgewekt. In een biovergister worden afvalproducten, zoals de schillen, vergist om groen gas van te winnen. Aardappeltelers kunnen hun gewassen weer bemesten met de overblijvende digestaat.
De producten die er vanaf dit jaar worden geproduceerd zijn niet alleen voor Polen bestemd. PepsiCo heeft namelijk al vier fabrieken in het land. De export gaat naar twintig Europese landen waaronder Duitsland, Tsjechië, Slowakije en Hongarije.
Groeien in moeilijke markt
Het Amerikaanse bedrijf kiest een uitdagend moment in de Poolse aardappelsector om de aardappelteelt uit te breiden. Al jaren krimpt de teelt door tegenvallende opbrengsten, zowel in tonnen als financieel gezien. Voor 2023 werd begin dit jaar nog uitgegaan van een nieuwe daling. Vanuit de sector klinkt nu het geluid dat het areaal toch weleens kan gaan stijgen, tot net iets boven de 200.000 hectare. Dat is een groei van maximaal 5%.
Chips- en fritesfabrikanten hebben hard getrokken aan de teelt, met fors hogere contractprijzen, net zoals dat in West-Europa het geval is. Af land boden fritesproducenten begin dit jaar €18 tot €19 per 100 kilo. Chipsfabrikanten als PepsiCo zitten daar met €22 behoorlijk boven. PepsiCo heeft immers aardappelen nodig om hun lijnen te vullen. Insiders verwachten in de zetmeel- en tafelaardappelteelt wel een krimp, waarmee ruimte voor frites- en chips wordt gemaakt.
Haperende start
De winter verliep in Polen relatief droog, met weinig winterse neerslag. Net als in West-Europa was het voorjaar kletsnat. Vooral in Midden- en Zuid-Polen. Daardoor gingen de aardappelen laat de grond in. Inmiddels is het alweer behoorlijk droog geworden en starten de aardappelgewassen haperend op.