Pootmachines staan voorlopig nog in de schuur

Wanneer we praten over vroege aardappelen voor de fritesindustrie is België – en dan hoofdzakelijk Vlaanderen – de bakermat voor dit segment. Afgelopen jaar werd 6.500 hectare gepoot. Gezien de behoefte van de verwerkende industrie is het niet aannemelijk dat het areaal dit jaar veel veranderd. Insiders melden dat eind maart slechts een paar honderd hectare in de grond zit. Goed voor zo'n 5%.

Vroege start
Half februari, op Valentijnsdag, gingen de eerste consumptieaardappelen op Nederlandse bodem al de grond in. Ook begin maart kon er werk worden verzet. Veel aardappeltelers hebben toen afgewacht en van de omstandigheden gebruik gemaakt om mest uit te rijden en een grondbewerking uit te voeren. Vooral de koude temperaturen 's nachts schrikte telers af om al te vroeg met hun pootmachines te gaan rijden.

Na die tijd zijn er nauwelijks nog kansen geweest om het land op te gaan. Alleen op de hoge en droge zandgronden in Zuid-Nederland is er een enkel perceel gepoot. De temperaturen zijn iets gestegen, ook 's nachts, maar van echt groeizaam weer is geen sprake. In het zuidwesten staat de neerslagmeter op 80 millimeter tot ruim 100 millimeter. Lokaal heeft dat voor wat problemen gezorgd met rotte knollen. In korte tijd viel zo'n 60 millimeter en dat was soms teveel van het goede.

Vertraging in Duitsland
Ook in Duitsland is sprake van vertraging bij het aardappelpoten. De primeuraardappelen zijn vanaf half februari vlot gepoot in gebieden als de Palts en het zuidwesten van Duitsland. In Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen, waar meer vroege industrieaardappelen worden verbouwd, heeft het poten nog niet zo'n vaart gelopen. Insiders in Duitsland verwachten een stabiel areaal van de vroege teelt.

Is dan nu sprake van een laat voorjaar? De laatste dagen van maart worden deze week van de kalender gestreept. Kan je begin april aan de slag, dan is er nog geen man overboord. Veel hangt daarbij ook af van het weer dat volgt in mei en juni. Uiteindelijk bepaalt dat in grote mate de gewasontwikkeling. Een jaar geleden hadden we te maken met een behoorlijk vroeg voorjaar. Vanaf half maart kon vlot worden gezaaid en gepoot, waarna het begin april nat werd en zelfs nog wat sneeuw viel.

Droger maar kouder
Deze week is het zeker nog doorbijten en valt er zeker nog neerslag van betekenis. Dat heeft alles te maken met een straalstroom die pal boven ons land ligt. Dat zorgt voor wisselende temperaturen, veel wind en dus ook redelijk wat neerslag. De eerste week van april wordt het – zoals het nu lijkt – wel droger en daarbij lagere temperaturen. Vooral 's nachts kan het een paar graden gaan vriezen. Voor echte warmte moeten we naar Zuid-Europa toe.

Met dit weertype heeft het huidig voorjaar veel weg van de situatie in 2021, toen het eveneens nat en koud was. Ook toen kon pas vanaf de derde week april het poten pas echt goed op gang komen. Vooral in Noord-Nederland was sprake van een echt laat pootseizoen. In juni gingen nog aardappelen de grond in.