Schaap zoekt verdubbeling in vroege aardappelen

Toen KWS Potato in 2014 stopte met de conventionele pootaardappelvermeerdering verhuisde de licentie van Aromata naar handelshuis Stet. Schaap Holland uit Biddinghuizen verwierf het wereldwijd alleenrecht voor dit ras, dat steeds een klein beetje in omvang is gegroeid. Voor 2023 zet het bedrijf in op een groeispurt. Afnemers vragen steeds vaker om de aardappel.

Prijs fors hoger
Voor de afzet van Aromata heeft Schaap twee poolcontracten. De tafelaardappelpool – met een looptijd van week 34 tot en met 43 – en een kortdurende pool voor het schilbedrijf. Die loopt tussen week 36 en 39. Het gemiddeld levermoment voor de tafelaardappelpool lag dit jaar in week 39. In die week realiseert de pool een nettoresultaat van €28,85 per 100 kilo in de maat 40-65 mm. Dat is inclusief PlanetProof-vergoeding. Het ras wordt louter onder dit duurzaamheidskenmerk geteeld voor afzet naar de retail. Ook vorig seizoen was het resultaat van €20,80 (inclusief vergoeding) goed te noemen. Het 5-jarig gemiddelde bedraagt €16,24.

Het resultaat van de Aromata schilpool ligt met €22,45 voor de 40mm opwaarts (geleverd in week 37) een stuk lager. Hier zit namelijk niet de PlanetProof-vergoeding in. Een GlobalGap-certificering volstaat. In deze pool wordt er op afroep door telers groen gerooid voor Schaap.

Aromata kan goed meekomen met de Agria en vult dit segment aan wanneer Agria nog niet beschikbaar is. Van vervanging is nog geen sprake, zegt directeur Hans Geling. "Agria blijft top of the bill, zeker qua kookeigenschappen. De reputatie van het ras is gewoonweg zeer goed. Uitbreiding in de tafelaardappelen van Aromata gaat iets ten koste van het ras Melody en Milva. Maar we zien de volumes in het tafelsegment nog steeds groeien. Dat is al sinds de coronacrisis het geval. Nu we in een recessie zijn beland, koopt de consument prijsbewuster. Aardappelen passen goed in het boodschappenmandje als betaalbaar en gezond voedsel. Het feit dat supermarkten de aardappel middels acties gepusht hebben draagt zeker bij aan het financieel resultaat van de pool."

Areaal verdubbelen
Schaap zet voor teeltseizoen 2023 in op een verdubbeling van het areaal. "De extra hectares komen deels bij bestaande telers vandaan", schetst Geling. "Voor vijftig procent gaat het om nieuwe telers die volgend jaar met Aromata aan de slag gaan voor levering in de maanden oktober tot en met december. De kostprijs van de aardappelteelt stijgt maar, een teler die voor bijna €30 geen aardappelen kan telen, kan beter iets anders gaan verbouwen." Omdat Schaap zelf de pootgoedvermeerdering verzorgt is voldoende uitgangsmateriaal aanwezig voor deze uitbreiding.

Afgezien van het financiële rendement is er een aantal teelttechnische redenen waarom akkerbouwers het ras graag verbouwen, meent Geling. "Met een ABCDE-resistentie (tegen de aardappelcysteaaltjes G. rostochiensis en G. pallida) ben je in staat een AM-besmetting te verkleinen of op te ruimen. Ook pootgoedtelers spreekt dat aan. Daarnaast is het ras niet zo gevoelig voor droogte, wat dit jaar ook is bewezen. Ons advies is om niet te veel te beregenen en teveel stikstof te strooien. Aromata is erg weelderig in de loofgroei. Dat kan ten koste gaan van de opbrengst."

Goede netto opbrengst
Na een extreem groeiseizoen ziet het aardappelbedrijf wel grote opbrengstverschillen. "De teelt is gefocust in Flevoland, Zuidwest Nederland en voor een klein deel in Friesland. Het betreft dan de aardappelen voor het tafelsegment waarvoor de schilkwaliteit – en dus de grondsoort – erg belangrijk is. Ook in Duitsland wordt dit ras voor ons geteeld. De opbrengsten schommelen sterk, van zestig ton tot minder dan veertig ton. Het gemiddelde over alle percelen ligt op 47,5 netto tonnen per hectare, wat gezien het seizoen erg netjes is, en bij een prima kwaliteit."

Zijn er dan ook nadelen te noemen? Volgens Geling is dat vooral de gevoeligheid voor groeischeuren. "Die kwam juist dit seizoen niet aan het licht." Wellicht dat een goede zetting daaraan heeft bijgedragen. Geling: "Komend seizoen breiden we de afzetperiode uit tot en met december. Naast het tafelaardappelsegment, en in het schilbedrijf, wordt de bovenmaat als fritesaardappel afgezet in de exportmarkt. Je kunt er namelijk prima verse frites van snijden. Voor dit manusje van alles zien we dan ook goede kansen. Geïnteresseerde telers zijn op 9 en 10 november welkom op onze rassenshow in Biddinghuizen."