Dure dollar maakt eurofrites aantrekkelijk

In juli – de maand met de meest actuele cijfers – importeerden de Verenigde Staten ruim 112.000 ton frites en andere bevroren aardappelproducten. Dat is een stijging van ruim 10% vergeleken met dezelfde maand vorig jaar, toen 100.000 ton frites werd ingevoerd. In de 12 maanden tussen augustus 2021 en juli 2022 werd in totaal 1,3 miljoen ton frites geïmporteerd. Dat is een toename van 15% ten opzichte van dezelfde periode ervoor.

Aantrekkelijke fritesprijs
Hoewel de prijs per ton product met 10% is gestegen, is het voor de Amerikanen nog steeds interessant om in Europa frites te kopen. Vooral Duitsland en België bieden relatief goedkoop hun producten aan. Ook Nederlandse frites zijn goedkoper dan die uit Frankrijk. Dit neemt niet weg dat ook de prijsniveaus van Europese verwerkers behoorlijk zijn gestegen, in een jaar tijd met zelfs twintig tot vijftig procent. Wat opvalt is dat vooral België het prijsniveau weet te temperen.

Het is dus niet zo gek dat België de grootste leverancier is na Canada. In 12 maanden tijd groeide het exportvolume van onze zuiderburen met 8,5% terwijl Nederland juist bijna 15% moest inleveren. Daarmee blijft Nederland wel een derde plaats innemen. Duitsland en Frankrijk maken de top vijf af. Procentueel gezien laat Duitsland de grootste stijging zien. In juli verdubbelde het volume bijna.

Canadese export daalt
Twee factoren zijn komend seizoen van cruciaal belang voor de Europese export naar de VS. Om te beginnen is dat de wisselkoers. De waarde van de euro en de dollar blijven nog steeds op een gelijkwaardig niveau schommelen. Dat is sinds half augustus het geval. Of dit aan blijft houden is van verschillende factoren afhankelijk. Het monetair beleid van de EU en de VS is waar de wisselkoers zich vooral door laat leiden, maar ook de oorlog in Oekraïne en de inflatie in Europa zijn van groot belang. De ECB houdt er rekening mee dat de euro zich ook de laatste maanden van dit jaar op een gelijk niveau als de dollar kan bewegen.

Aardappelopbrengst stijgt minimaal
De andere factor is de aardappeloogst en fritesproductie in de VS. Ondanks dat dit voorjaar volgens het USDA 3,5% minder aardappelen zijn gepoot, wordt een iets grotere opbrengst verwacht, namelijk een half procent boven die van 2021. Wordt dit bewaarheid, dan kent de VS zijn kleinste aardappeloogst in twaalf jaar tijd, afgezien van vorig jaar. Daarmee zit de Amerikaanse industrie nog steeds niet ruim in zijn jas. Zeker niet wanneer je bedenkt dat ook in de VS de laatste twee jaar behoorlijk wat verwerkingscapaciteit is bijgebouwd.

Waar Canada vorig jaar een desastreus slechte graan- en koolzaadoogst kende, presteerde de aardappeloogst juist extreem goed door koel weer en veel neerslag aan de oostkust. De opbrengst komt dit najaar naar schatting 3% lager uit dan in 2021, maar daarmee is het nog steeds de op één na grootste aardappeloogst ooit.

Canadese concurrentie
Amerikaanse fabrieken maken waarschijnlijk dankbaar gebruik van de Canadese aardappelen om hun eigen lijnen aan te vullen waar dat kan. Ook kan het voor een grotere fritesexport zorgen, mits het prijsniveau en de Canadese dollar concurrerend zijn. Kijkend naar de zeer krappe aardappelbeschikbaarheid in Europa dit seizoen, dan zal ook de fritesexport daar hinder van ondervinden. Voor Canada is dat een kans. Door een Trans-Pacifische handelsdeal met onder andere Australië en Nieuw-Zeeland wedden Canadese verwerkers ook op andere paarden en neemt het uitgevoerde volume naar deze bestemmingen toe.