APF Eriva: 'Niet verkopen onder 20 euro'

De fritesaardappelpool van APF Eriva zet een gemiddelde verkoopprijs neer van €19,50 per 100 kilo op week 13. Het gaat om de pool zonder voorverkoop. De pool met voorverkoop omvat slechts een gering volume bij het bedrijf.

De genoemde prijzen gelden voor fritesaardappelen, 40 millimeter opwaarts met 60% 50 millimeter of groter en 360 gram onderwatergewicht. Van de genoemde prijs gaat nog €100 vergoeding af per contract.

Innovator bovengemiddeld, Fontane eronder
Voor het ras Innovator komt de prijs in week 13 uit op €20,00. Fontane zit op €19,00 en Challenger hanteert de gemiddelde prijs. Onder andere Lady Anna en Markies kennen een kleine plus. De grootste raspremie zit bij Agria: €2,05. Daarmee komt de prijs van dit ras op €21,55 per 100 kilo.

"Agria heeft het gehele seizoen duidelijk beter gepresteerd", zegt poolbeheerder Martin de Visser. "Bij de oogst werd duidelijk dat er veel kwaliteitsproblemen waren, vooral door holle aardappelen. Hierdoor was vooral de goede kwaliteit veel gevraagd.'' Zwitserland heeft een stevige bodem in de markt gelegd. Uiteindelijk vielen de vooraf verwachte problemen door deze kwaliteitsproblemen mee. Je merkt in de gehele aardappelafzet dat de markten weer naar een normaal niveau zijn teruggekeerd na twee coronajaren. Zo kunnen schillerijen volop draaien. Festivals, evenementen en bedrijfskantines vragen opnieuw verse frites.

Aardappelen op
De prijzen voor Innovator beginnen in week 45 op €17,50. Op week 1 is dat €18,50 en aan het einde van het seizoen komt de pool op €21,50 voor levering in week 25. "We zijn momenteel de laatste aardappelen nog aan het afleveren", zegt De Visser. "Het is een markt die per uur verandert, maar uiteindelijk gaan alle aardappelen de fritesproductie in."

"Het verkoopseizoen begon matig met verkoopprijzen rond de €13", vervolgt hij. "Gezien de omstandigheden eerder in het jaar rekenden we toch met een minimaal prijsniveau van €20. We hebben geprobeerd daar aan vast te houden en alleen handel te doen die daarbij in de buurt kwam. Dat is redelijk gelukt. Het betekent wel dat we aan de start van het seizoen weinig volume hebben verkocht. De helft van het poolvolume is in februari, maart en april verhandeld. De cash settlement liep vanaf januari snel op van €15,50 tot €20,90. We hebben toen doorgepakt. Vanaf begin mei kwam de klad erin en verliep de verkoop zeer moeizaam. Fabrieken kozen ervoor bijna uitsluitend contractaardappelen te verwerken."

Gat tussen oude en nieuwe oogst
Zowel de termijnmarkt als fysieke markt piekten uiteindelijk net boven de €25. Toch was het voor de poolbeheerders lastig om aardappelen op dat niveau te verkopen, merkt De Visser op. "De aansluiting tussen de oude en nieuwe oogst leek perfect te zijn. Door droogte een hitte pakt dat anders uit weten we nu. Veel belangrijke teeltgebieden zijn al lange tijd erg droog. We doen relatief veel zaken in Duitsland. De primeurteelt daar was op tijd, maar de bulk die daarna moet komen is vertraagd. Hierdoor zien we nu weer meer vraag ontstaan naar oude aardappelen."

Tegen de verwachting van het bedrijf in krimpt het aardappelareaal in Nederland dit jaar niet. Toch is er geen sprake van grote groei in het poolvolume. "In de kleigebieden zit het bouwplan vol en er is veel concurrentie van andere teelten. In Flevoland zijn er telers die de focus op pootaardappelen leggen of ruimer gaan telen. Ook is het voor de consumptieaardappelteelt lastig opboksen tegen de hoge huurprijzen die voor de tulpenteelt worden betaald."

'Komende weken worden cruciaal'
De komende zes weken worden cruciaal voor de aardappelmarkt, denkt De Visser. Blijft het droog en heet of valt er tijdig neerslag? Aan de opzet van de pool verandert het bedrijf niets. De gemiddelde poolprijs over tien jaar bedraagt – met het resultaat van oogstjaar 2021 – €16,16 per 100 kilo. De Visser: "Met een prijs van €20 voor Innovator in week 13 gaan telers niet juichend naar huis. Het is een absoluut minimum wat je vandaag de dag nodig hebt wanneer je de enorme kostprijsstijging incalculeert. We blijven ons inzetten voor het realiseren van een kostprijs met een plus."

"Wat de toekomst biedt is lastig te voorspellen", vervolgt hij. "Dat was altijd al het geval, maar het wordt nóg lastiger. Patronen in de markt die we uit het verleden kennen, veranderen. Door de coronacrisis werd de afzet ontwricht, maar die is weer op peil. Nu bepalen de oorlog in Oekraïne, de beschikbaarheid en prijs van gas en de algehele kostprijsstijgingen bij zowel telers als verwerkers de markt. De kostprijs blijft de komende jaren ongetwijfeld verder toenemen. De aardappelprijs moét dus wel omhoog om fabrieken over voldoende aardappelen te laten beschikken."