Wat doen Innovators precies: 14 of 25 euro?

In die zin loopt de oogst voorspoediger dan het oogstseizoen 2020, toen in Europa medio tweede week van oktober nog 60% moest worden gerooid. Met name in België en Frankrijk lag slechts nog maar 15% binnen. 

De opbrengsten lijken wisselend, maar het algemene beeld is dat het meerjarig gemiddelde in de EU-4 landen niet wordt gehaald. Daardoor is de verwachting qua prijsontwikkeling voor later in het bewaarseizoen positief, gelet op de termijnnotering voor het april 2022-contract die vrijdag 15 oktober sloot op €21,00

Wat doet de prijs?
Vandaag de dag kabelt de fysieke aardappelmarkt rustig door. De prijzen die gemaakt worden zijn vooral meeleveraardappelen, die op basis van beursnoteringen tot stand komen.

Wat de reële prijs is van de aardappelen is, lijkt lastig te duiden aangezien er amper daadwerkelijke vrije aardappelhandel plaatsvindt. Telers hechten meer waarde aan vrachtauto's bij het perceel dan dat zij bezig zijn met de marktprijs. Heel af en toe komt er een 'witte raaf 'overvliegen, die vrije aardappelen van een bepaald ras, afzet en specificatie nodig heeft. En dan blijkt het nog niet altijd mee te vallen voor de vrije aardappelen. Zo werd er afgelopen week een partij Innovator gedaan voor €25,- per 100 kilo droog uit de schuur. Een prijs die in schril contrast staat met de €13,50- per 100 kilo af land.

Of €13 de waarheid is, dan wel €25, dat blijft dan ook de vraag. Wellicht is €25 per 100 kg de prijs voor vrije aardappelen en € 13 de marktprijs voor aardappelen waar een logistieke afspraak achter ligt. Wie het weet,mag het zeggen.

Weinig vrije op de markt
Feit blijft dat er relatief weinig vrije aardappelen voorhanden zijn, dan wel worden verhandeld. De dagprijs van de aardappelen waar een leveringsafspraak mee zijn gemaakt, worden volgens de PotatoNL afgerekend. Op de termijnmarkt willen ze €21 per 100 kilo voor levering april 2022. Een relatief hoge premie vergeleken, met de gemiddelde noteringen in Europa. Een bewaarvergoeding van €7 voor zeven maanden opslag.

Overigens ontstaat er wel een discussie in de markt over de bewaarkosten, nu de stroomprijs explosief is gestegen. Voor boeren die de stroomprijs niet hebben vastgezet of waarvan het contract afloopt, kan het bewaren aardig in de papieren lopen. Voor contractaardappelen kunnen deze extra kosten niet worden meegerekend. Of de vrije aardappelen wel worden beloond voor de extra kosten lijkt op de termijnmarkt wel terug zijn te zien.

Houdt teler interesse voor aardappelen?
Het issue met betrekking tot de kostprijs is ook al duidelijk terug te zien aan de notering voor de termijnmarkt van april 2023 contract seizoen, die al op €18,40 staat. Een notering zonder enige referentie, aangezien we niet weten met welke contractprijzen de industrie gaat komen voor oogstjaar 2022.

De zorgen voor het nieuwe teeltseizoen zijn niet gering. De kosten lopen extreem op door bijvoorbeeld de prijs van het kunstmest (KAS €62 per 100 kilo), diesel (€ 1,40 per liter) en de prijs van de gewasbeschermingsmiddelen gaat wellicht ook flink stijgen. En een termijnmarkt voor tarwe met levering september 2022 op €240 per ton, lijkt een af land prijs van €225 per ton. Als telers in Europa voor tarwe kiezen, dan kan dat ten koste gaan van het broodnodige areaal aardappelen. Dat kan inhouden dat we voor het tweede jaar op rij een krimp van het areaal aardappelen in Europa gaan zien.